Đảm bảo minh bạch, an toàn trong các giao dịch trên môi trường kinh tế số

Trần Huyền

Giao kết hợp đồng trên môi trường điện tử là một trong những vấn đề mấu chốt về giao dịch điện tử. Việc hoàn thiện các quy định, tiêu chuẩn của hợp đồng điện tử sẽ tạo điều kiện để loại hợp đồng này trở thành công cụ giao dịch phổ biến. Từ đó giúp tối ưu hóa quy trình kinh doanh của doanh nghiệp, thúc đẩy sự minh bạch, an toàn trong các giao dịch trên môi trường kinh tế số.

Toàn cảnh diễn đàn.
Toàn cảnh diễn đàn.

Ngày 15/10 tại Hà Nội, Bộ Công Thương tổ chức Diễn đàn hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số và phát triển thương mại điện tử với chủ đề “Phát triển hợp đồng điện tử an toàn”. Sự kiện đã cung cấp nhiều thông tin quan trọng về ứng dụng hợp đồng điện tử và tạo không gian trao đổi giữa các cơ quan quản lý và doanh nghiệp, nhằm thúc đẩy mạnh mẽ việc triển khai hợp đồng điện tử an toàn trên toàn quốc trong giai đoạn 2024–2025.

Mấu chốt trong giao dịch điện tử

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) Lê Hoàng Oanh cho biết, hợp đồng là hình thức thể hiện cơ bản của các mối quan hệ dân sự và thương mại, là khởi đầu của các quy trình giao dịch trong đời sống xã hội và hoạt động kinh tế. Do vậy, giao kết hợp đồng trên môi trường điện tử cũng là một trong những vấn đề mấu chốt của quy định pháp luật về giao dịch điện tử, được thể hiện trong Luật mẫu của Ủy ban Luật thương mại quốc tế của Liên hợp quốc về thương mại điện tử và Công ước Liên hợp quốc về giao kết hợp đồng sử dụng chứng từ điện tử.

Luật Giao dịch điện tử năm 2005 và Nghị định số 52/2013/NĐ-CP về thương mại điện tử của Việt Nam cũng đã đưa ra những quy định mang tính nền tảng để đảm bảo cho giá trị pháp lý của hợp đồng điện tử, trong đó có vấn đề chứng thực hợp đồng điện tử. Trong quá trình thực thi Nghị định này, đã có 11 tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực hợp đồng điện tử đã được xác nhận đăng ký để triển khai cung cấp dịch vụ này.

Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số Lê Hoàng Oanh phát biểu tại Diễn đàn.
Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số Lê Hoàng Oanh phát biểu tại Diễn đàn.

Các tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực hợp đồng nhằm đảm bảo về mặt kỹ thuật để quá trình ký kết hợp đồng/giao kết điện tử trên môi trường trực tuyến được diễn ra an toàn. Các tổ chức này sẽ cung cấp một hạ tầng số giúp doanh nghiệp, người dân sử dụng hợp đồng điện tử được bảo vệ bởi các công nghệ xác thực và tin cậy, hướng tới kết nối kỹ thuật và hỗ trợ các bên thứ 3 như cơ quan thuế, ngân hàng, các tổ chức tài chính và cơ quan giải quyết tranh chấp thực hiện các nghiệp vụ liên quan.

Theo Cục trưởng Lê Hoàng Oanh, tính đến hết tháng 8/2024, hơn 490.000 hợp đồng điện tử đã được chứng thực, với sự tham gia của gần 49.000 doanh nghiệp. Điều này đã minh chứng cho sự phát triển tích cực của dịch vụ này.

An toàn, bảo mật là yếu tố then chốt

Chia sẻ tại Diễn đàn, ông Đỗ Quang Yên - Giám đốc Trung tâm Giải pháp C-SUITE CMC TS, Công ty TNHH Tổng công ty Công nghệ và Giải pháp CMC chia sẻ, chuyển đổi số là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp Việt Nam phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh. Nhiều doanh nghiệp đã áp dụng các hệ thống CRM, ERP, Big Data và AI để tối ưu hóa quy trình, tăng cường trải nghiệm khách hàng và chuyển đổi sang mô hình kinh doanh trực tuyến. Ông Đỗ Quang Yên cho rằng, hợp đồng điện tử đóng vai trò “nút thắt cuối cùng” trong chuỗi chuyển đổi số, đảm bảo sự minh bạch và tự động hóa giữa các bên tham gia, từ khách hàng, đối tác đến quản lý nội bộ.

Theo ông Trần Đăng Hòa - Chủ tịch Công ty TNHH FPT IS, việc triển khai các giải pháp giao kết và xác thực điện tử là một xu hướng quan trọng và cần thiết tại Việt Nam, mang lại nhiều lợi ích trong việc thúc đẩy kinh tế số. Tuy nhiên, để các tổ chức và cá nhân có thể khai thác hiệu quả những giải pháp này, vấn đề an toàn và bảo mật trong giao dịch điện tử được đánh giá là yếu tố then chốt.

Từ năm 2020, nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam đã áp dụng các giải pháp giao kết và xác thực điện tử nhằm tăng hiệu quả hoạt động, bao gồm việc sử dụng các công cụ như chứng thực điện tử, ký số, eKYC, xác thực danh tính, và hợp đồng điện tử. Các nền tảng và dịch vụ liên quan đến quản lý giao dịch đã được triển khai rộng rãi với mục tiêu đảm bảo tính xác thực, toàn vẹn và tuân thủ pháp lý cho các giao dịch từ doanh nghiệp đến doanh nghiệp (B2B) và doanh nghiệp đến khách hàng (B2C). Các giải pháp này đã được ứng dụng đa dạng trong các lĩnh vực như thương mại, tài chính, ngân hàng, lao động và quản lý nội bộ.

Tại Diễn đàn, các doanh nghiệp tham gia đều đồng thuận rằng cần đẩy mạnh hơn nữa các chính sách liên quan đến hợp đồng điện tử để giải quyết những khó khăn thực tế. Theo đó, cần sớm ban hành các văn bản liên quan đến tiêu chuẩn kỹ thuật để hợp đồng điện tử có thể được chấp nhận bởi bên thứ ba cũng như tăng cường sự hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi để hợp đồng điện tử trở thành công cụ giao dịch phổ biến. Điều này không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình kinh doanh mà còn thúc đẩy sự minh bạch, an toàn trong các giao dịch, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh và đảm bảo sự phát triển bền vững trong môi trường kinh tế số.