Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ về việc đề xuất hoàn thiện chính sách pháp luật và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp bất động sản.

Theo ông Nguyễn Trần Nam, Chủ tịch VNREA, thời gian qua, mặc dù gặp nhiều khó khăn và biến động song nhìn chung, thị trường bất động sản Việt Nam về cơ bản có sự phát triển lành mạnh, ổn định. Tuy nhiên, từ cuối năm 2019 và đầu năm 2020, thị trường bất động sản gặp những khó khăn nhất định và có dấu hiệu giảm sút mạnh, ảnh hưởng đến nhiều ngành, nghề khác. Nhiều doanh nghiệp lớn, có thương hiệu trên thị trường đứng trước nguy cơ phá sản, nhất là khi mất thanh khoản tại nhiều dự án kéo dài. Dự án mới gặp nhiều khó khăn trong việc triển khai.

Đặc biệt, thời gian việc phát triển nhà ở xã hội (NOXH), gặp nhiều khó khăn. VNREA cho biết, với mỗi đợt mở bán NOXH, chủ đầu tư sẽ mất tối thiểu là 60 ngày làm việc chỉ để tiếp nhận được hồ sơ mua nhà của khách hàng… ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh. Cụ thể, theo điểm b, khoản 1 Điều 20 Nghị định 100/2015/NĐ-CP trước khi thực hiện việc bán, cho thuê, cho thuê mua NOXH, chủ đầu tư có trách nhiệm cung cấp các thông tin liên quan đến dự án (theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 10 của Nghị định 100) và kế hoạch tổ chức bán, cho thuê, cho thuê mua NOXH tại dự án gửi Sở Xây dựng trước 30 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận đơn đăng ký của khách hàng. Thời gian tiếp nhận hồ sơ mua, thuê, thuê mua NOXH tối thiểu là 30 ngày làm việc để Sở Xây dựng công khai trên cổng thông tin điện tử và kiểm tra.

Như vậy, với mỗi đợt mở bán NOXH, chủ đầu tư sẽ mất tối thiểu là 60 ngày làm việc để chỉ tiếp nhận được hồ sơ mua nhà của khách hàng, bao gồm gửi thông báo cho Sở Xây dựng trước 30 ngày làm việc và thời gian tiếp nhận hồ sơ tối thiểu là 30 ngày làm việc. Thời gian này quá dài, gây ảnh hưởng tới số đợt mở bán trong năm làm ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh dự án NOXH.

Theo đó, hiệp hội kiến nghị Chính phủ sửa đổi các quy định này theo hướng rút ngắn thời gian thông báo và nhận hồ sơ đăng ký mua, thuê mua NOXH. Đồng thời, để đảm bảo thông tin về việc bán NOXH đến được với đông đảo người dân, đề nghị quy định rõ thời hạn Sở Xây dựng phải đăng tải thông tin trên website, ví dụ: chậm nhất là 3 ngày làm việc sau khi nhận được thông báo của chủ đầu tư, Sở Xây dựng có trách nhiệm đăng tải thông báo trên website của sở.

Về thủ  tục mua bán NOXH trên địa  bàn TP. Hà Nội, theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 15 Quyết định số 25/2019/QĐ-UBND của UBND TP. Hà Nội, chủ đầu tư dự án NOXH cần “Gửi danh sách các đối tượng dự kiến được giải quyết mua, thuê, thuê mua NOXH đến Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tư pháp để thực hiện rà soát nhà và tài sản của các đối tượng trước khi thực hiện ký hợp đồng mua bán, thuê, thuê mua NOXH…”. Còn theo  quy  định  tại  điểm  đ  khoản  1  Điều  20  Nghị  định 100:  Chủ đầu tư dự án xây dựng NOXH có trách nhiệm gửi danh sách các đối tượng dự kiến được giải quyết mua, thuê, thuê mua NOXH theo thứ tự ưu tiên (trên cơ sở chấm điểm theo nguyên tắc quy định tại Điều 23 của nghị định này) về Sở Xây dựng địa phương nơi có dự án để kiểm tra nhằm loại trừ việc người được mua, thuê, thuê mua NOXH được hỗ trợ nhiều lần…”.

Như vậy, so với quy định tại Nghị định 100, quy định tại Quyết định số 25 đã bổ sung trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc gửi danh sách đối tượng dự kiến được giải quyết mua, thuê, thuê mua NOXH tới Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tư pháp.

Hiệp hội kiến nghị UBND TP. Hà Nội bỏ quy định này. Theo đó, chủ đầu tư chỉ gửi danh sách đối tượng dự kiến được giải quyết mua, thuê, thuê mua NOXH đến Sở Xây dựng theo quy định tại Nghị định 100. Nếu cần kiểm tra, thẩm định, trên cơ sở danh sách chủ đầu tư đã gửi,  Sở Xây dựng chủ trì phối hợp với các sở ngành liên quan để thực hiện.

Liên quan đến hồ sơ mua bán NOXH, VNREA cho rằng, đối với người mua nhà, theo điểm b khoản 1 Điều 22 Nghị định 100, người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp khi mua NOXH phải có giấy xác nhận của cơ quan, tổ chức nơi đang làm việc về đối tượng và thực trạng nhà ở. Thực tế, người mua nhà gặp nhiều khó khăn khi xin xác nhận nội dung này vì cơ quan, tổ chức nơi người mua nhà đang làm việc không thể nắm được hoặc không muốn xác nhận về thực trạng nhà ở của nhân viên. Để giải quyết bất cập này, VNREA đề nghị các cơ quan có thẩm quyền sửa đổi hoặc hướng dẫn cụ thể về điểm này theo hướng người mua nhà chỉ cần xin xác nhận của UBND xã, phường nơi cư trú về thực trạng nhà ở vì đây mới là nơi quản lý thực trạng nhà ở của người dân. VNREA kiến nghị Chính phủ, sửa đổi điểm b khoản 1 Điều 22 Nghị định 100, trong đó đối tượng quy định tại các khoản 4, 5, 6, 7 Điều 49 của Luật Nhà ở thì phải có giấy xác nhận của cơ quan, tổ chức nơi đang làm việc về đối tượng và giấy xác nhận của UBND xã, phường nơi cư trú về thực trạng nhà ở.