Bộ Xây dựng cho biết, thời gian qua, một số chủ đầu tư vì lợi ích kinh tế vẫn cố tình vi phạm như: Không công khai đầy đủ thông tin khi giao dịch bất động sản (BĐS); đưa BĐS vào kinh doanh nhưng không đảm bảo các điều kiện theo quy định; thu tiền đặt cọc của khách hàng mua nhà chiếm tỷ lệ lớn so với giá trị của hợp đồng mua bán... gây ảnh hưởng lớn đến quyền lợi của người dân.

Để khắc phục tình trạng trên, Bộ Xây dựng xây dựng dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 16/2022/NĐ-CP theo hướng đề xuất hình thức xử phạt bổ sung, áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả để đảm bảo tính răn đe, hạn chế hậu quả của hành vi vi phạm hành chính gây ra.

Đáng chú ý, trong dự thảo Nghị định đề xuất, phạt tiền từ 800 triệu đồng đến 1 tỷ đồng áp dụng đối với 4 hành vi vi phạm liên quan đến việc chủ đầu tư không công khai thông tin việc thế chấp nhà ở, công trình xây dựng, phần diện tích sàn trong công trình, quyền sử dụng đất, dự án BĐS đưa vào kinh doanh...

Hành vi không công khai, công khai không đầy đủ hoặc không đúng các nội dung về dự án BĐS, dự án đầu tư xây dựng nhà ở theo quy định đã được quy định xử phạt tại Nghị định số 16/2022/NĐ-CP, mức phạt tiền từ 100 triệu đến 120 triệu đồng.

Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua, vẫn còn tình trạng chủ đầu tư che giấu thông tin dự án đã bị đem đi thế chấp ngân hàng nhưng vẫn ký hợp đồng với người dân mà không công khai cho người dân biết dự án đã bị thế chấp.

Việc chủ đầu tư che giấu thông tin trên dẫn đến người mua nhà do chưa đủ thông tin nên vẫn ký hợp đồng mua bán, đến khi bị ngân hàng phát mại tài sản mới biết căn nhà mà mình mua đã bị chủ đầu tư thế chấp trước đó.

Do đó, tại dự thảo Nghị định mới, Bộ Xây dựng đề xuất phương án để trình Chính phủ điều chỉnh tăng mức phạt tiền từ 120 triệu đồng lên đến 1 tỷ đồng.

Bên cạnh nội dung trên, dự thảo Nghị định quy định, chủ đầu tư công khai đúng, đầy đủ thông tin của dự án và bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung đình chỉ hoạt động kinh doanh BĐS.

Ngoài hành vi chủ đầu tư không công khai thông tin việc thế chấp, hành vi kinh doanh bất động sản không đảm bảo đầy đủ các điều kiện theo quy định hoặc không được phép đưa vào kinh doanh theo quy định cũng được Bộ Xây dựng đề xuất tăng mức phạt tiền từ 600 triệu đồng lên tối đa là 1 tỷ đồng.

Ngoài hình thức xử phạt bằng tiền, theo dự thảo Nghị định, tổ chức, cá nhân vi phạm còn bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung đình chỉ hoạt động kinh doanh BĐS có thời hạn và bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả phù hợp, tương xứng với hành vi vi phạm.

Có thể kể đến là việc buộc công khai thông tin theo quy định, buộc lập lại hợp đồng gắn với quyền sử dụng đất, buộc trả lại bên cho bên mua các loại phí và các khoản tiền liên quan đến kinh doanh BĐS. Hay buộc hoàn trả phần tiền đặt cọc vượt quy định, buộc làm thủ tục cấp giấy chứng nhận theo quy định...

Đối với lĩnh vực kinh doanh dịch vụ BĐS, nhằm bảo vệ quyền lợi của các bên trong đó có người mua nhà, dự thảo Nghị định đưa ra mức xử phạt cụ thể cho hàng loạt hành vi như: Sàn giao dịch BĐS ký hợp đồng với cá nhân môi giới BĐS không đủ điều kiện hoạt động theo quy định; Sàn giao dịch BĐS hoạt động không có giấy phép hoạt động; Sàn giao dịch BĐS không niêm yết, không cung cấp thông tin hoặc niêm yết, cung cấp thông tin không đúng, không đầy đủ thông tin BĐS đủ điều kiện đưa vào kinh doanh theo quy định…

Nhiều hành vi vi phạm trong kinh doanh BĐS, phát triển nhà ở mới được sửa đổi, bổ sung hoặc điều chỉnh trong dự thảo Nghị định mới sẽ xử lý nghiêm minh, chặt chẽ và có tính răn đe, góp phần ổn định an ninh trật tự, an toàn xã hội.