Thị trường cải thiện tích cực

Năm 2014, TTCK Việt Nam đã có sự cải thiện tích cực: chỉ số VNIndex đứng ở mức 545,63 điểm, tăng 8,1% và chỉ số HNX đứng ở mức 82,98 điểm, tăng 22,3% so với cuối năm 2013. Mức vốn hóa thị trường đạt mức 1.121 nghìn tỷ đồng (tăng 172 nghìn tỷ đồng so với cuối năm 2013) và ở mức 31% GDP. Thanh khoản thị trường có sự cải thiện mạnh. Quy mô giao dịch bình quân mỗi phiên đạt 5.575 tỷ đồng, gấp hai lần so với năm 2013. Tốc độ quay vòng (tổng giá trị giao dịch/giá trị vốn hóa) đạt 65%.

Thị trường cũng đã có bước tiến lớn trong việc hoàn thiện khung pháp lý và chính sách phát triển thị trường; các tổ chức kinh doanh chứng khoán (KDCK), cơ sở nhà đầu tư hoạt động và tái cấu trúc hiệu quả. Các mục tiêu cơ bản của tái cấu trúc tổ chức KDCK đã đạt được, từng bước thu hẹp số lượng, nâng cao chất lượng hoạt động qua việc tăng cường năng lực tài chính, quản trị công ty, quản trị rủi ro; củng cố hoạt động; cơ cấu lại tổ chức, nhân sự...

Qua hoạt động tái cấu trúc các công ty quản lý quỹ, từ 49 công ty có giấy phép hoạt động, Ủy ban Chứng khoán nhà nước (UBCKNN) đã giải thể, thu hồi giấy phép, chấm dứt/tạm ngừng hoạt động sáu công ty thay thế các công ty quản lý quỹ hoạt động kém hiệu quả, cổ đông là các cá nhân bằng các công ty quản lý quỹ trực thuộc các tập đoàn tài chính lớn, có tình hình tài chính lành mạnh và năng lực cao trong công tác quản trị công ty.

Cơ sở các nhà đầu tư trên thị trường tiếp tục có sự cải thiện, đặc biệt là số lượng nhà đầu tư tổ chức nước ngoài tăng 26%. Hệ thống các quỹ đầu tư chứng khoán đã được tái cơ cấu hiệu quả. Số lượng công ty niêm yết mới tăng và số lượng công ty hủy niêm yết giảm so với năm 2013. Tổng giá trị huy động vốn ước đạt 280 nghìn tỷ đồng, tăng 7% so với năm 2013. Tình hình SX-KD của doanh nghiệp niêm yết đã có cải thiện đáng kể so với cùng kỳ. Hoạt động quản lý, giám sát các công ty đại chúng, tổ chức niêm yết tiếp tục được tăng cường theo các quy định mới, từng bước tiếp cận các chuẩn mực quốc tế...

Thách thức trong năm 2015

Chủ tịch UBCKNN Vũ Bằng cho biết, năm 2015, chính sách điều hành vĩ mô tiếp tục đặt trọng tâm vào việc cải thiện môi trường kinh doanh; triển khai đàm phán các hiệp định thương mại tự do; ổn định kinh tế vĩ mô, thực hiện chính sách tài khóa đồng bộ và cẩn trọng; đẩy mạnh tái cơ cấu khu vực ngân hàng và các DNNN.

Kinh tế vĩ mô trong nước được dự báo sẽ tiếp tục ổn định và tăng trưởng kinh tế có mức phục hồi cao hơn, lạm phát được kiểm soát, mặt bằng lãi suất thấp và vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài sẽ tăng cao hơn... Ðây là những tiền đề quan trọng để TTCK tiếp tục hồi phục mạnh mẽ.

Bên cạnh đó, việc tín nhiệm quốc gia được nâng hạng cùng những tác động tích cực từ các giải pháp tái cấu trúc TTCK đã triển khai thời gian qua và cơ chế, chính sách đối với cổ phần hóa gắn với niêm yết, đăng ký giao dịch trên TTCK, TTCK Việt Nam năm 2015 được dự báo sẽ có sự tăng trưởng hơn về quy mô, thanh khoản. Khả năng huy động vốn qua phát hành cổ phiếu sẽ tiếp tục được mở rộng; dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài được dự báo cũng sẽ có sự cải thiện nếu như tỷ lệ sở hữu được nới lỏng và chính sách tiền tệ, tài chính được linh hoạt hơn.

Về những khó khăn, thách thức của TTCK trong năm 2015, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ các công ty niêm yết Nguyễn Băng Tâm cho rằng: "Năm 2015 sẽ là một năm đầy thử thách đối với các DN niêm yết và nhà đầu tư. Chúng tôi vừa là nhà quản trị DN, là những người thường xuyên gần gũi với nhà đầu tư, cũng vừa là cổ đông góp phần hình thành nên những công ty niêm yết và chúng tôi đều nhận thấy vẫn còn nhiều băn khoăn của nhà đầu tư vào triển vọng phát triển của thị trường năm 2015. Chúng tôi chia sẻ với những âu lo của công ty niêm yết và các nhà đầu tư khi cho rằng, bên cạnh việc điều hành thị trường an toàn và ổn định thì công tác quản lý điều hành chính sách vĩ mô là cơ sở quan trọng bảo đảm TTCK ổn định và phát triển bền vững".

Năm 2015, mục tiêu, nhiệm vụ của TTCK Việt Nam là bảo đảm duy trì sự ổn định và bền vững của thị trường, tiếp tục triển khai hiệu quả và hoàn tất công tác tái cấu trúc TTCK; tăng cường tính minh bạch trên thị trường, xây dựng phát triển các sản phẩm mới; triển khai một bước căn bản các điều kiện cho hoạt động của TTCK phái sinh; tăng cường hội nhập quốc tế, thực thi hiệu quả các cam kết quốc tế và các giải pháp nâng hạng TTCK.

Ðể thực hiện được nhiệm vụ, mục tiêu này, Bộ Tài chính đề ra bảy nhóm giải pháp thực hiện cụ thể. Trong đó, theo Chủ tịch Vũ Bằng, để nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm, việc hỗ trợ các tập đoàn, tổng công ty, DNNN trong việc cổ phần hóa, thoái vốn theo tinh thần Quyết định 51 và gắn với việc niêm yết, đăng ký giao dịch là giải pháp hàng đầu. Việc giám sát và xử lý nghiêm các tổ chức chào bán ra công chúng sau một năm không đăng ký giao dịch trên TTCK có tổ chức cần được triển khai hiệu quả hơn, chặt chẽ hơn.

Bên cạnh đó, cũng cần đề xuất cơ chế phối hợp với Ngân hàng Nhà nước trong việc gắn tái cấu trúc các tổ chức tín dụng, cổ phần hóa các ngân hàng thương mại mà nhà nước nắm quyền chi phối với niêm yết, đăng ký giao dịch; sửa đổi quy định về công bố thông tin; hướng dẫn khắc phục các sai sót trong soát xét, kiểm toán báo cáo tài chính...

Ngoài ra, việc thực hiện các giải pháp kích cầu, khơi thông dòng vốn trong và ngoài nước, thúc đẩy tái cấu trúc hệ thống tổ chức kinh doanh chứng khoán, hiện đại hóa tổ chức TTCK... cũng cần được thực hiện song song với việc tiếp tục nâng cao hiệu quả quản lý, giám sát TTCK và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm và yêu cầu các thành viên thị trường phải tiếp tục tích cực tự tái cấu trúc nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật.

Có như vậy, mục tiêu phát triển TTCK an toàn, bền vững, minh bạch theo hướng hiện đại, hoàn chỉnh về cấu trúc vận hành theo các thông lệ quốc tế, có khả năng liên kết với các thị trường khu vực và quốc tế, trở thành kênh huy động và dẫn vốn hiệu quả cho nền kinh tế... mới được thực hiện có hiệu quả cao.

Chủ tịch Vũ Bằng cũng khẳng định, năm 2015, việc thực hiện hợp nhất các sở giao dịch chứng khoán, nâng cao vị thế của sở giao dịch chứng khoán Việt Nam trong khu vực ASEAN, nâng cao hiệu quả quản lý, giám sát TTCK và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.. sẽ góp phần tạo lập thị trường hoạt động công khai, minh bạch, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.