Đúng như kỳ vọng của thị trường, Fed hôm thứ Tư tuần trước (20/9) đã ấn định ngày bắt đầu thu hẹp bảng cân đối tài sản theo kế hoạch từng bước được công bố vào tháng 6.

Cụ thể, Fed sẽ giảm dần tái đầu tư số tiền thu được từ lượng trái phiếu Kho bạc và chứng khoán được thế chấp đáo hạn, qua đó giảm danh mục đầu tư 30 tỷ USD trong ba tháng đầu của quá trình này. Hạn mức cắt giảm sẽ được điều chỉnh tăng lên hàng quý cho đến khi danh mục đầu tư giảm 150 tỷ USD một quý.

Mặc dù Fed dự báo sẽ không gây ra biến động nào trên thị trường, nhưng theo giới chuyên gia, việc cắt giảm bảng cân đối tài chính cũng tương đương như tăng lãi suất.

Hơn nữa, động thái cắt giảm này của Fed lại trùng với thời điểm diễn ra một cuộc tranh luận về thức tài chính khác trong Quốc hội Mỹ. Đầu tháng này, các nhà lập pháp đã chấp thuận gia hạn thêm 3 tháng đối với việc thiết lập ngân quỹ năm 2018 của Chính phủ và tăng trần nợ liên bang lên tới 20 nghìn tỷ USD, thời hạn mới là ngày 8/12. Nếu không có thỏa thuận nào được đưa ra sau đó, Chính phủ Mỹ có thể sẽ phải đóng cửa một phần và bắt đầu quá trình đếm ngược tới thời điểm vỡ nợ của chính phủ.

Trong khi đó, thâm hụt ngân sách của Mỹ vẫn tiếp tục tăng. Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội, ước tính thâm hụt ngân sách liên bang năm nay đạt tới 693 tỷ USD, tăng 18% so với năm 2016.

Bởi vậy, giới chuyên gia cho rằng việc thu hẹp bảng cân đối tài sản của Fed có thể khiến tình hình tồi tệ hơn. Khoản tiền mà Fed chuyển cho Kho bạc hàng năm đã tăng lên 90 tỷ USD trong vài năm gần đây. Tuy nhiên, việc thu hẹp danh mục đầu tư cũng có nghĩa thu nhập lãi sẽ giảm đi, và khoản tiền chuyển cho Kho bạc cũng sẽ ít hơn. Còn nhớ, trước cuộc khủng hoảng tài chính, bảng cân đối tài sản của Fed chưa tới 1 nghìn tỷ USD và trong năm 2008 Fed chỉ chuyển cho Kho bạc khoảng 32 tỷ USD.

Trong khi đó, Quốc hội Mỹ vừa phải bất ngờ tăng ngân sách năm 2017 thêm 15 tỷ USD để hỗ trợ các địa phương phục hồi sau cơn bão Harvey và có thể cần nhiều hơn nữa cho nỗ lực phục hồi và tái thiết sau cơn bão Irma. Tuy nhiên, rõ ràng Fed đã báo hiệu những động thái chính sách của họ, và điều đó có thể khiến con tàu tài chính Mỹ va phải đá.