Công khai các thủ tục hành chính thuế; cắt giảm tối đa thời gian, chi phí và số lần đi lại;  kịp thời xử lý các vướng mắc cho người nộp thuế... là những giải pháp mà Chi cục Thuế thành phố Vinh đã thường xuyên áp dụng trong nhiều năm qua để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp. Không chỉ là những vấn đề lớn lao, công tác cải cách hành chính thuế có khi chỉ bắt đầu từ những việc làm rất nhỏ như: tập hợp địa chỉ hộp thư điện tử của khách hàng để chuyển vào đó tất cả những thông tin, văn bản, chính sách mới về thuế cho doanh nghiệp biết và thực hiện. Hiệu quả rõ nét nhất sau những nỗ lực thực hiện cải cách hành chính ở Chi cục Thuế Thành phố Vinh là tạo bước chuyển biến mới về phong cách làm việc của cán bộ, nhân viên, từ “quản lý” sang “phục vụ” và “hướng dẫn” người nộp thuế.  Việc ứng dụng công nghệ thông tin, mạng điện tử vào hoạt động thuế ở đây đã tiết kiệm được từ 60 đến 70% thời gian và chi phí vật chất cho doanh nghiệp, người nộp thuế. Chi cục Thuế thành phố Vinh đã cài đặt mới và nâng cấp các phần mềm tin học để hỗ trợ và nâng cao hiệu quả công việc ở các chức năng quản lý thuế như: quản lý thông tin người nộp thuế; ứng dụng phân tích báo cáo tài chính; hỗ trợ kê khai thuế... Để nâng cao hiệu quả thu ngân sách theo hướng hiện đại, từ năm 2010, Chi cục đã triển khai hệ thống kết nối thông tin Thuế - Kho bạc -Tài chính; triển khai thực hiện đề án nộp thuế qua các ngân hàng thương mại. Từ đó, việc tiếp nhận và giải quyết các thủ tục hành chính thuế của người nộp thuế được thuận lợi nhất, đồng thời bảo đảm cho người nộp thuế giám sát được công chức thuế trong quá trình giải quyết các yêu cầu, thủ tục hành chính thuế.

Kê khai thuế qua mạng (Internet) là hình thức giao dịch điện tử của doanh nghiệp với cơ quan Thuế. Với hình thức kê khai này, Doanh nghiệp không phải in Tờ khai và bảng kê bằng giấy, không phải đến cơ quan Thuế để nộp Tờ khai thuế. Vào bất cứ thời gian nào và ở bất cứ nơi đâu, người đại diện theo pháp luật của Doanh nghiệp cũng có thể ký thông qua Chứng thư số; sau đó, gửi hồ sơ khai thuế 24/24 giờ trong ngày và 7/7 ngày trong tuần, đảm bảo thông tin và số liệu kê khai của doanh nghiệp được gửi đến cơ quan Thuế nhanh chóng, chính xác. Việc lưu trữ hồ sơ khai thuế được an toàn, bảo mật; thuận tiện hơn và có tính pháp lý cao hơn, từ đó giảm thiểu tình trạng quá tải tại cơ quan Thuế khi đến kỳ hạn nộp hồ sơ khai thuế. Qua gần 2 năm triển khai thực hiện, đến nay, tại Chi cục Thuế thành phố Vinh đã có 844 doanh nghiệp kê khai thuế qua mạng, chiếm 26% tổng số doanh nghiệp đang quản lý.

Về những khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện kê khai thuế qua mạng trên địa bàn thành phố Vinh, ông Cù Huy Hùng - Chi cục trưởng Chi cục Thuế TP Vinh cho biết: Một số doanh nghiệp đã thực hiện kê khai thuế qua mạng nhưng trình độ của cán bộ thực hiện các ứng dụng công nghệ thông tin còn ở mức thấp nên việc kê khai còn lúng túng, sai sót; hệ thống thiết bị và phần mềm giữa cơ quan thuế và doanh nghiệp nhiều trường hợp chưa tương thích; bên dạnh đó, do nền kinh tế suy thoái, nhiều doanh nghiệp giải thể, phá sản nên việc phát triển số doanh nghiệp khai thuế qua mạng rất khó khăn, đến nay đã có 20 doanh nghiệp ngừng dịch vụ kê khai thuế qua mạng. Đề nghị Cục Thuế thường xuyên mở các lớp tập huấn kê khai thuế qua mạng cho cán bộ chuyên trách ở các doanh nghiệp; đồng thời, triển khai các phần mềm và hỗ trợ các giải pháp kỹ thuật cho doanh nghiệp để đạt độ tương thích, đảm bảo tính hiệu quả của việc kê khai thuế qua mạng..

Tại Văn phòng giao dịch “một cửa” của Chi cục Thuế Thị xã Cửa Lò, khách hàng được giải quyết công việc theo qui trình tự động hóa, từ việc sắp xếp số thứ tự cho đến “phân luồng” thụ lý hồ sơ một cách rõ ràng, công khai, minh bạch. Khi đến giao dịch tại đây, người dân sẽ được chỉ dẫn thông qua bảng điện tử để làm việc theo thứ tự và có thể trực tiếp giám sát quá trình tiếp nhận, xử lý hồ sơ của cơ quan thuế. Ngoài các trang thiết bị hiện đại như hệ thống lấy số xếp hàng tự động, màn hình điện tử công khai thủ tục hành chính thuế; Chi cục đã tiến hành kiện toàn lại nhân sự của bộ phận ‘một cửa”; sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức đủ nâng lực, trình độ chuyên môn, có tinh thần trách nhiệm cao trong công tác, có khả năng giao tiếp tốt để thực hiện việc hướng dẫn, tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả cho tổ chức, công dân. Vì vậy,  các thủ tục hành chính được tiếp nhận và xử lý một cách nhanh chóng và thuận tiện, có những công việc mà thời gian giải quyết chỉ tính theo giờ, theo phút, như tiếp nhận hồ sơ khai thuế bằng công nghệ mã vạch 2 chiều, thu lệ phí trước bạ...

Xuất phát từ yêu cầu cải cách hành chính của ngành thuế, Chi cục Thuế Cửa Lò đã triển khai xây dựng và thực hiện “Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008. Đây là một nỗ lực quan trọng, có tính quyết định tới hiệu quả của việc cải cách thủ tục hành chính thuế. Năm 2008, Chi cục Thuế Cửa Lò được lựa chọn là 1 trong 20 Chi cục Thuế cả nước triển khai các ứng dụng quản lý thuế theo mô hình cấp Cục thuế. Do đó, tất cả các khâu công việc đều được xử lý qua 16 phần mềm ứng dụng; từ công tác chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo đến việc xử lý hồ sơ khai thuế, cập nhật thông tin quản lý thuế.

Ông Trần Xuân Thịnh - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế Thị xã Cửa Lò cho biết thêm: “Trong thời gian qua, Chi cục Thuế Thị xã Cửa Lò đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế và giải quyết công việc hằng ngày cho tổ chức, công dân. Trước đây, các giấy tờ, văn bản đều phải in và photocoppy ra nhiều bản, nhưng nay đã được gửi qua hộp thư điện tử cho tất cả cán bộ, công chức. Bất kỳ lúc nào lãnh đạo cũng có thể kiểm tra kết quả, tiến độ giải quyết hồ sơ của các bộ phận, biết được những vướng mắc, khó khăn mà không cần phải chờ nghe báo cáo. Tất cả các văn bản, chính sách, thông tin mới về pháp luật thuế đều được chuyển lên màn hình điện tử để mọi người dân khi đến giao dịch tại văn phòng “một cửa” đều có thể biết và thực hiện…”

Quyết tâm thực hiện thành công tiến trình cải cách hành chính thuế

Trong những năm qua, cùng với việc hoàn thành tốt nhiệm vụ tăng nguồn thu ngân sách, ngành Thuế Nghệ An đã có nhiều nỗ lực trong công tác cải cách hành chính thuế, tạo nên mối quan hệ hài hòa, đồng thuận giữa người dân, doanh nghiệp và cơ quan thuế trong việc thực hiện các chính sách thuế của nhà nước. Với mục tiêu tạo những điều kiện thuận lợi nhất cho người nộp thuế, tăng cường hiệu lực, hiệu quả và hiện đại hoá công tác quản lý thuế; bên cạnh việc tiếp tục triển khai có hiệu quả bộ phận giao dịch “một cửa” tại văn phòng và các chi cục, từ tháng 8 năm 2010, Cục Thuế Nghệ An đã thực hiện “một cửa liên thông” với Sở kế hoạch đầu tư-Công an tỉnh; được người dân và doanh nghiệp đánh giá cao. Đặc biệt là triển khai ứng dụng phần mềm trao đổi thông tin qua cơ chế “một cửa”, hợp nhất việc cấp mã số thuế, mã số đăng ký kinh doanh: Một bộ hồ sơ, một nơi tiếp nhận, một mã số thuế duy nhất, một giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.  Tại văn phòng Cục và các Chi cục đều áp dụng phần mềm quản lý hồ sơ để xử lý hồ sơ về thuế và phần mềm quản lý văn bản để theo dõi, xử lý các loại Công văn khác. Vì thế nên kết quả xử lý hồ sơ thuế được cập nhật và theo dõi chặt chẽ hàng tháng, từ đó, làm rõ nguyên nhân xử lý chậm hoặc những vướng mắc, khó khăn trong thực tiễn triển khai các chính sách thuế mà nhà nước đã ban hành. Từ tháng 1 năm 2011 đến tháng 7 năm 2012, Cục Thuế Nghệ An đã tiếp nhận và xử lý hơn 32.000 hồ sơ thuế thuộc 9 loại thủ tục thông qua bộ phận “một cửa”.

Ông Nguyễn Hồng Hải - Phó Cục trưởng Cục Thuế Nghệ An cho biết: Thực hiện chương trình cải cách hành chính nhà nước, ngành Thuế đã xây dựng chương trình cải cách và hiện đại hóa ngành thuế theo các giai đoạn. Cải cách hành chính đã mang lại hiệu qủa, lợi ích cho người dân và doanh nghiệp trên địa bàn. Với gần 2.500 doanh nghiệp thực hiện kê khai thuế qua mạng, Cục Thuế Nghệ An là đơn vị đứng thứ hai toàn quốc (sau thành phố Hà Nội) về kê khai thuế điện tử. Doanh nghiệp không phải nộp hồ sơ qua đường bưu điện hay đến nộp trực tiếp cho cơ quan thuế mà có thể khai ở bất cứ đâu, vào bất kỳ thời gian nào trong ngày, kể cả ngày cuối cùng của kỳ hạn nộp thuế; có thể đối chiếu các thông tin liên quan, tình trạng kê khai thuế của doanh nghiệp mình... Trong thời gian tới, Cục Thuế Nghệ An sẽ tiếp tục triển khai mở rộng số Doanh nghiệp tham gia kê khai thuế điện tử; tiếp tục thực hiện ứng dụng kê khai mã vạch hai chiều; giúp người nộp thuế tiết kiệm được thời gian; cơ quan Thuế giảm nguồn lực và tiết kiệm chi phí quản lý hành chính”.

Một trong những mục tiêu quan trọng của chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020, đó là xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức thuế có phẩm chất chính trị tốt, đạo đức nghề nghiệp cao, có kiến thức chuyên sâu, chuyên nghiệp, trình độ chuyên môn cao để đáp ứng được yêu cầu của công cuộc cải cách. Để thực hiện mục tiêu này, công tác đào tạo, bồi dưỡng luôn được ngành Thuế Nghệ An quan tâm thực hiện tốt. Năm 2011 và 7 tháng đầu năm 2012, có hơn 10.000 lượt cán bộ được cử đi đào tạo bồi dưỡng; năm 2011 tổ chức thi kiểm tra trình độ cho 969 cán bộ, công chức. Thực hiện chính sách tinh giản biên chế và chuyển đổi vị trí công tác, năm 2011, Cục Thuế Nghệ An đã giảm biên chế 12 công chức và chuyển đổi công việc luân phiên cho 98 người.

Với phương châm “lấy việc phục vụ người nộp thuế là nhiệm vụ trung tâm”, Cục Thuế Nghệ An đã triển khai tốt công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế; thông qua các hội nghị đối thoại, hội nghị tập huấn chính sách thuế; hướng dẫn, giải đáp các vướng mắc về thuế cho người nộp thuế; xây dựng trang thông tin điện tử của ngành Thuế để giúp các tổ chức, cá nhân và nhân dân hiểu rõ các quy định mới ban hành, từ đó chấp hành tốt pháp luật về thuế. Ngành Thuế Nghệ An cũng đã chủ động tham mưu cho UBND tỉnh ban hành nhiều cơ chế, chính sách để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân phát triển sản xuất, kinh doanh, tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Về phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm công tác cải cách hành chính của ngành thuế Nghệ An trong thời gian tới, ông Nguyễn Hồng Hải - Phó Cục trưởng Cục Thuế Nghệ An cho biết: Thực hiện chiến lược cải cách thuế giai đoạn 2011-2020, Cục Thuế Nghệ An sẽ chủ động tham gia cùng với các cấp, các ngành sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống chính sách thuế và các văn bản có liên quan đến công tác quản lý, thu thuế; đơn giản hóa thủ tục hành chính thuế; tổ chức đánh giá hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 tại văn phòng Cục và các Chi cục Thuế; tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý thuế nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có đủ năng lực và trình độ để hoàn thành tốt nhiệm vụ trong thời kỳ mới, đem lại sự hài lòng cho người dân và doanh nghiệp...

Trên thực tế, do chính sách thuế của nhà nước ban hành chưa thực sự đồng bộ, rõ ràng và liên tục có sự thay đổi, cách hiểu, cách xử lý khác nhau nên một số thủ tục và trình tự giải quyết còn rườm rà, chồng chéo, có khi còn vượt quá thời gian quy định. Để tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả công tác cải cách hệ thống Thuế giai đoạn 2011-2020, trong thời gian tới, ngành Thuế Nghệ An sẽ tiếp tục rà soát, kiến nghị điều chỉnh, cắt giảm các thủ tục không cần thiết, gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp khi thực hiện nghĩa vụ thuế; xử lý kịp thời các thông tin phản hồi về việc giải quyết các thủ tục hành chính của cơ quan thuế và cán bộ, công chức ngành thuế. Bằng sự nỗ lực và quyết tâm thực hiện thành công tiến trình cải cách hành chính thuế, ngành thuế Nghệ An đã và đang hướng tới mục tiêu “Công khai, minh bạch, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để người nộp thuế thực hiện tốt nghĩa vụ đóng góp cho ngân sách nhà nước”, góp phần cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh.