Tham dự hội nghị có Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên; Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng - Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng.

Cùng dự có Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Xây dựng, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ; lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, 5 tỉnh, thành phố vùng Đông Nam Bộ gồm: TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Bình Phước, Đồng Nai và Tây Ninh.

Vùng Đông Nam Bộ gồm TP. Hồ Chí Minh và 5 tỉnh Tây Ninh, Bình Phước, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu tuy chỉ chiếm 9% diện tích, 20% dân số cả nước nhưng đóng góp hơn 30% GDP, khoảng 45% tổng thu ngân sách (thống kê năm 2021).

Hiện nay, mật độ dân số ở TP. Hồ Chí Minh 4.292 người/km² (trong khi Hà Nội chỉ là 2.398 người/km², vùng Đông Nam Bộ là 795 người/km², trung bình cả nước là 320 người/km²), dẫn tới chất lượng môi trường sống của dân cư đô thị thấp.

Năm 2022, GRDP vùng Đông Nam Bộ chiếm khoảng 31% cả nước; xuất khẩu đóng góp khoảng 35%, thu ngân sách khoảng 38% cả nước; GRDP bình quân đầu người gấp 1,64 lần cả nước; tỷ lệ đô thị hóa của vùng là 66,5%, bằng 1,8 lần trung bình cả nước.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng - Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng, vùng Đông Nam Bộ có diện tích 23.551 km2, chiếm 7,1% diện tích cả nước; dân số khoảng 18,8 triệu người, chiếm 18,9% dân số cả nước; là trung tâm kinh tế lớn nhất của Đất nước, có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội quốc gia.

Tuy nhiên, dù đóng góp vai trò quan trọng phát triển kinh tế - xã hội cả nước, nhưng khu vực đang đối mặt nhiều thách thức, hạn chế. Mạng lưới kết cấu hạ tầng nội vùng và liên vùng còn thiếu và chưa đồng bộ, chênh lệch về phát triển giữa các địa phương trong vùng.

Vùng Đông Nam Bộ xây dựng không gian kinh tế thống nhất chưa hiệu quả, nguồn lực bị phân tán; lợi ích kinh tế của từng địa phương bó buộc theo địa giới hành chính; ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường, ô nhiễm nguồn nước, úng ngập cục bộ tại TP. Hồ Chí Minh và một số địa phương trong vùng chưa được giải quyết... 

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, đối với vùng Đông Nam Bộ, cần nghiên cứu kỹ lưỡng để đề xuất các chính sách đột phá, phù hợp với vị trí, vai trò quan trọng của vùng. Có cơ chế đột phá, đặc thù cần đi liền chính sách ưu tiên, trên tinh thần nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu nghiên cứu hình thành Quỹ phát triển hạ tầng vùng để có nguồn vốn bố trí riêng cho các lĩnh vực liên kết, có chính sách huy động nguồn lực xã hội vào hoạt động liên kết. Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp các cơ quan nghiên cứu hình thành Quỹ phát triển hạ tầng vùng, cố gắng hoàn thành trong quý III/2023.

Đặt ra yêu cầu nhiệm vụ đối với Hội đồng, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, đối với nguồn lực, Hội đồng sẽ nghiên cứu hình thành quỹ phát triển hạ tầng vùng để có nguồn vốn bố trí riêng cho các lĩnh vực liên kết, có chính sách huy động nguồn lực xã hội vào hoạt động liên kết. 

Hội nghị cũng nghe đề xuất về giải pháp hình thành và đẩy mạnh phát triển trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, trí tuệ nhân tạo tại TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương, tỉnh Đồng Nai; giải pháp xử lý các vấn đề về môi trường, ngập úng thích ứng với biến đổi khí hậu, trong đó tập trung vào giải pháp bảo vệ môi trường lưu vực hệ thống sông Đồng Nai và sông Sài Gòn...