Trả lời câu hỏi của đại biểu Lê Hoàng Anh (Đoàn ĐBQH Gia Lai) về tình hình kinh doanh xăng dầu đang diễn biến phức tạp tại TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh gây bức xúc cho người dân, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, vừa qua, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra về kinh doanh xăng dầu. Việc thanh tra nhằm góp phần cùng Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan chỉ ra các tồn tại, hạn chế để khắc phục, đảm bảo thị trường xăng dầu ổn định.

Tham gia giải trình làm rõ thêm vấn đề xăng dầu mà đại biểu Quốc hội quan tâm, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, những ngày qua, tình hình xăng dầu trên toàn thế giới và trong nước có những diễn biến mới, nguồn cung xăng dầu ngày càng khan hiếm. Bên cạnh đó, vấn đề tỷ giá USD và Euro liên tục thay đổi theo chiều hướng tăng, từ đó gây ra những khó khăn cho những doanh nghiệp nhập khẩu trong việc tiếp cận vốn, ngoại tệ để bảo lãnh nhập, hỗ trợ thanh toán của các doanh nghiệp đầu mối.... Do đó, tình trạng đứt gãy cục bộ nguồn cung trong hệ thống tiếp tục diễn ra thêm ở một số nơi, nhất là những thành phố lớn, tập trung đông dân cư.

Trước tình hình đó, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ ngành, chức năng vào cuộc; các ngành chức năng đều đã và đang làm tốt hơn chức trách, nhiệm vụ của mình, sự phối hợp giữa Bộ Công Thương, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước và các ngành chức năng đã hiệu quả hơn. 

Chiều ngày 4/11, Bộ Tài chính đã chính thức có dự kiến phương án điều chỉnh chi phí đưa xăng dầu từ nước ngoài về Việt Nam để lấy ý kiến của Bộ Công Thương. Ngay trong chiều qua, Bộ Công Thương cũng đã đồng thuận với Bộ Tài chính. Nếu không có thay đổi lớn, trong kỳ điều hành 11/11 tới, những chi phí phát sinh sẽ được cập nhật. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo cụ thể cho các ngân hàng thương mại xem xét, giải quyết đối với những doanh nghiệp khó khăn trong việc tiếp cận vốn và bảo lãnh cho việc thanh toán.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường trên cả nước phối với cơ quan chức năng tại địa bàn tăng cường kiểm tra giám sát xử lý theo quy định; Có văn bản đề nghị các địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước và phối hợp với các bộ ngành để giải quyết một cách dứt điểm.

Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết thêm, thị trường xăng dầu thế giới ảnh hưởng rất lớn nước ta. Xăng dầu trong nước sản xuất ra đạt khoảng 80% nhu cầu. Nhưng trong 80% này thì một nửa lượng dầu thô chúng ta vẫn phải nhập từ thế giới và trên dưới 20% xăng dầu thành phẩm nhập từ nước ngoài.

Về hệ thống kinh doanh xăng dầu, Bộ trưởng Bộ Công Thương thừa nhận, hệ thống kinh doanh xăng dầu hiện nay đang là "đa tầng nấc". Tình trạng này dẫn tới tăng chi phí và chi phí này sẽ phải tính vào giá bán lẻ. Do vậy, trong hướng sửa đổi tới sẽ phải sắp xếp lại hệ thống, từ đầu mối đến đại lý, cửa hàng bán lẻ, giảm bớt những cầu, nấc phân phối.

Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng cho biết, điều hành giá xăng dầu phải thực hiện theo các quy định của pháp luật hiện hành, hiện đang áp dụng quy định 10 ngày điều chỉnh giá xăng dầu một lần và căn cứ điều chỉnh là tính giá bình quân 10 ngày trước của thị trường thế giới. Đây là quy định thực hiện trong lúc bình thường. Tuy nhiên, do thị trường xăng dầu "có những dị biệt, nhất là trong bối cảnh thế giới hỗn loạn" cho nên quy định trên đã bộc lộ những khiếm khuyết. Hiện nay, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu để mà sửa Nghị định số 95/2021/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu để phù hợp với thực tiễn.