Khó thực hiện bảo hộ sở hữu trí tuệ đối với trái cây xuất khẩu
Thời gian qua, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh gặp vướng mắc, khó thực hiện bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) đối với mặt hàng thanh long ruột đỏ.
Theo Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh, sau khi tiếp nhận hồ sơ bảo hộ quyền SHTT đối với thanh long ruột đỏ giống LĐ1, các đơn vị Hải quan cửa khẩu đã triển khai thực hiện, tuy nhiên, hiện nay đang gặp vướng mắc trong việc xác định mặt hàng phải bảo hộ.
Trên thực tế các doanh nghiệp xuất khẩu mặt hàng thanh long ruột đỏ dù tờ khai được phân vào luồng Vàng- kiểm tra hồ sơ, hay luồng Đỏ- kiểm tra thực tế hàng hóa, công chức hải quan cũng không thể xác định hàng hóa có dấu hiệu xâm phạm quyền SHTT. Cụ thể, trong trường hợp này là việc khó xác định đây có phải là quả thanh long ruột đỏ giống LĐ1 hay không vì mặt hàng quả thanh long ruột đỏ được trồng đại trà trên nhiều vùng miền của cả nước.
Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cho rằng, việc xác định trái thanh long nào ruột đỏ thuộc giống LĐ1 là rất khó khăn, không thể phân biệt được bằng cảm quan mắt thường, ngay cả khi có ảnh chụp để đối chiếu. Việc xác định trái thanh long thuộc giống nào phải được thực hiện trong phòng thí nghiệm để phân tích bộ mã gen của giống thanh long đó để đối chiếu với bộ mã gen của giống thanh long đã được bảo hộ mới có cơ sở chính xác để xác định được yếu tố xâm phạm về giống cây trồng hay không.
Bên cạnh đó, trái thanh long là mặt hàng trái cây tươi, thời gian bảo quản ngắn, rất dễ hư hỏng nếu điều kiện bảo quản không đúng tiêu chuẩn. Việc thực hiện dừng làm thủ tục hải quan và tiến hành giám định gen dẫn đến thời gian thông quan kéo dài, hàng hóa dễ bị hư hỏng, gây tổn thất cho doanh nghiệp xuất khẩu và áp lực cho cơ quan Hải quan, dễ dẫn đến khiếu kiện
Với vướng mắc trên, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh kiến nghị Tổng cục Hải quan trao đổi với Cục Trồng trọt- Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện bảo hộ giống cây trồng, cụ thể đối với trái thanh long ruột đỏ thuộc giống LĐ1 của chủ sở hữu văn bằng bảo hộ giống cây trồng theo hướng thực hiện việc bảo hộ quyền SHTT giống cây trồng ngay tại vùng miền có sử dụng gieo trồng giống cây trồng đó, để không ảnh hưởng đến hàng hóa nông sản thành phẩm khi thực hiện xuất khẩu.