Cuộc khảo sát mới nhất do Nikkei, Nikkei Asia và Nikkei Quick News thực hiện cho thấy dự báo trung bình của 25 chuyên gia Trung Quốc về tổng sản phẩm quốc nội năm 2023 của Trung Quốc đã tăng 0,2 điểm phần trăm so với quý trước. Trong số 25 nhà kinh tế, 23 người dự đoán mức tăng trưởng năm nay sẽ gần đạt mục tiêu chính thức của Bắc Kinh khoảng 5%.

Trong số 19 chuyên gia đã đưa ra dự báo tăng trưởng trong cuộc thăm dò trước, 12 người đã nâng mức kỳ vọng của họ, với tỷ lệ theo quý được điều chỉnh lại đã cho thấy sự cải thiện nhẹ ở mức 1,4%, so với mức 1,3% trước đó.

Cụ thể, chiến lược gia chứng khoán Kenny Ng tại Everbright Securities International, đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng cả năm của ông lên 5,6% so với mức 5,2% trước đó do các yếu tố như tốc độ tăng trưởng chung của lĩnh vực công nghiệp của Trung Quốc đại lục và hiệu suất thị trường bán lẻ phục hồi trong tháng 10 và tháng 11.

Mặc dù vậy, các nhà kinh tế vẫn thận trọng trong năm tới, với nguy cơ suy thoái cao do lĩnh vực bất động sản gây ra. Xếp hạng toàn cầu của S&P dự đoán tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc sẽ ở mức 4,6% vào năm 2024 nhưng chuyên gia này đưa ra kịch bản con số này có thể sẽ giảm xuống còn 2,6%, tùy thuộc vào những gì sẽ xảy ra trong lĩnh vực bất động sản.

Bà Sophie Altamatt, chuyên gia kinh tế học tại Julius Baer nói: “Tác động tiêu cực trong lĩnh vực bất động sản đối với kinh tế Trung Quốc có thể sẽ tiếp tục vào năm 2024 và gây áp lực lên đầu tư, niềm tin của hộ gia đình và tài chính của chính quyền địa phương Trung Quốc”.

Khi được hỏi về những thách thức kinh tế quan trọng đối với kinh tế Trung Quốc trong năm tới, 13 trong số 17 nhà kinh tế trả lời đã trích dẫn “thị trường nhà ở trì trệ” và “niềm tin người tiêu dùng yếu” là hai rủi ro hàng đầu, tiếp theo là “thiếu các biện pháp chính sách”, cho thấy những lo ngại về khả năng của Bắc Kinh trong việc thực hiện các biện pháp kích thích kinh tế hiệu quả hơn.

Sự không chắc chắn cũng liên quan đến khả năng của Trung Quốc trong việc giải quyết những thách thức trong lĩnh vực bất động sản đang gặp khó khăn và giao nhà cho người mua, vì các nhà phát triển lớn như China Evergrande Group và Country Garden Holdings tiếp tục gặp khó khăn về tài chính.

"Nếu không có quy định bắt buộc, các ngân hàng có thể chậm cho vay bổ sung do lo ngại nợ xấu gia tăng", ông Jian Chang, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc tại Barclays Châu Á Thái Bình Dương cảnh báo.

Để hỗ trợ những khó khăn tài chính ngày càng tăng của chính quyền địa phương do doanh số bán quyền sử dụng đất cho các nhà phát triển giảm mạnh, Bắc Kinh đã phát hành trái phiếu chính phủ mới trị giá 1 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 140 tỷ USD) vào tháng 10/2023.

Theo Tetsuji Sano, nhà kinh tế trưởng châu Á tại Sumitomo Mitsui DS Asset Management, khoản tài trợ này chủ yếu nhằm bù đắp chênh lệch doanh thu của chính quyền địa phương và hỗ trợ trả nợ cho các nền tảng tài chính địa phương.

“Khả năng hỗ trợ nền kinh tế thông qua đầu tư công như đầu tư cơ sở hạ tầng đã đạt đến giới hạn”, ông Sano nêu rõ.

Cơ quan xếp hạng Hoa Kỳ Moody's Investor Service đã điều chỉnh triển vọng xếp hạng tín nhiệm của Trung Quốc từ "ổn định" xuống mức "tiêu cực" vào đầu tháng này khi cho rằng việc chính quyền trung ương tăng cường hỗ trợ cho chính quyền địa phương và doanh nghiệp nhà nước có thể làm suy yếu sức mạnh tài chính và uy tín tín dụng của đất nước.

Ông Carlos Casanova, nhà kinh tế trưởng tại UBP, cũng nhận thấy những rủi ro tương tự. Chuyên gia này nhận định: “Thâm hụt ngân sách sẽ gia tăng trong những năm tới, tạo thêm áp lực lên xếp hạng tín nhiệm của Trung Quốc”. Tuy nhiên, Bộ Tài chính Trung Quốc bác bỏ những lo ngại như vậy, nói rằng nợ chính phủ "có thể kiểm soát được".

Về tiền tệ, các nhà kinh tế dự đoán rằng đồng nhân dân tệ sẽ dần phục hồi, dựa trên kỳ vọng rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất vào năm tới. Tỷ giá hối đoái trung bình được các nhà kinh tế Trung Quốc dự báo là 7 nhân dân tệ đổi một USD vào cuối năm sau và 6,8 vào cuối năm 2025.

Louis Kuijs, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á-Thái Bình Dương của S&P Global Ratings, tin rằng áp lực lên đồng Nhân dân tệ do lãi suất cao của Mỹ có thể sẽ kéo dài đến năm 2024. Tuy nhiên, khi áp lực từ lãi suất của Mỹ giảm đi, chúng tôi kỳ vọng đồng nhân dân tệ sẽ tăng giá so với đồng USD.

Những rủi ro địa chính trị dự kiến sẽ tiếp tục đè nặng lên triển vọng của nền kinh tế Trung Quốc khi nó có thể sẽ hạn chế sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc, cả về đầu tư trực tiếp và gián tiếp.

Nhân khẩu học cũng sẽ là yếu tố ảnh hưởng đến triển vọng của các nhà kinh tế, khi dân số Trung Quốc bắt đầu giảm từ năm 2022. Theo Bert Burger, nhà kinh tế chính của Atradius, sự kết hợp giữa tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên cao, tình trạng già hóa và hệ thống an sinh xã hội kém phát triển đang gây ra áp lực về niềm tin của người tiêu dùng.

“Nhân khẩu học, thiếu đòn bẩy và các biện pháp giảm thiểu rủi ro từ các nước phương Tây có thể là các yếu tố làm chậm tăng trưởng kinh tế Trung Quốc đáng kể trong thập kỷ tới”, ông Bert nói và dự đoán tốc độ tăng trưởng GDP thực tế của Trung Quốc sẽ giảm xuống chỉ còn 3% vào năm 2034".