- "Em không muốn tiếp tục mối quan hệ này nữa!"

- "Tại sao? hãy cho anh một cơ hội khác!"

- "Em không thích mái tóc của anh".

Cuộc trao đổi có vẻ căng thẳng này diễn ra trên một con đường cạnh một cánh đồng ớt tại một vùng nông thôn ở Quảng Tây, một tỉnh phía Nam của Trung Quốc.

Wu Nengji, một chàng trai trẻ có đôi vai rộng, mái tóc đen bóng, đang cãi nhau với bạn gái cũ, một cô gái có vẻ ngoài khá hấp dẫn đi đôi bốt đen cao và bạn trai mới của cô, người có mái tóc được tạo dáng bồng bềnh...

Đây là cảnh mở đầu cho bộ phim ngắn mới nhất của Wu, kéo dài chưa đầy một phút. Nhà quay phim 24 tuổi liên tục đưa các bộ phim của mình lên nền tảng phát trực tuyến Trung Quốc Kuaishou với biệt danh Xiao Jiji, theo tiếng phổ thông có nghĩa là Cậu bé may mắn (Little Lucky).

"Tôi thực sự không gửi đi một thông điệp nào cả. Tôi chỉ muốn giúp mọi người mỉm cười sau một ngày dài làm việc mệt mỏi", anh nói.

Đó là một sở thích của Wu, và Wu có thể kiếm sống từ các video của mình, với thu nhập từ 10.000 đến 20.000 nhân dân tệ (từ 1.485 đến 2.950 USD) mỗi tháng, tức là gấp khoảng ba đến sáu lần thu nhập của một công nhân ở Trung Quốc.

Tất cả nguồn thu đều đến từ người hâm mộ của anh ấy. Họ gửi cho anh ta những món quà ảo, ví dụ như một cái nhãn (sticker) hình hoa hồng hoặc chai bia trị giá 1 hoặc 2 nhân dân tệ mà sau đó anh ta có thể chuyển đổi thành tiền thật.

"Một số streamer (người chuyên đăng các video tự chế) hầu như không cần phải kiếm sống và một số người khác đã trở thành tỷ phú", Jian Xu, một chuyên gia truyền thông từ Đại học Deakin, Úc, nói. "Ở phía đông bắc Trung Quốc, nơi nhiều người bị ảnh hưởng nặng nề bởi ngành công nghiệp sa sút, giờ đây đã được hồi sinh nhờ nguồn doanh thu mới này".

Liu Mama, một bà già ở miền bắc Trung Quốc chuyên đăng các video những trò nghịch ngợm và các món ăn, được cho là kiếm được 1 triệu nhân dân tệ (147.000 USD) mỗi tháng.

Trào lưu streaming 

Ở Trung Quốc, việc phát trực tiếp (streaming) các video ngắn đã trở thành một ngành công nghiệp mới. Các nền tảng đầu tiên, như YY và Six Rooms, xuất hiện vào khoảng năm 2008. Chúng nhanh chóng phải cạnh tranh với 1 loạt các đối thủ mới nổi như Meipai, Huajiao, Yizhibo và Douyin.

Vào cuối năm 2018, có tới 648 triệu cư dân mạng Trung Quốc thường xuyên xem các video ngắn, theo Trung tâm Thông tin Mạng Internet Trung Quốc (CNNIC). Thị trường này giờ trị giá 11,8 tỷ nhân dân tệ (17,4 triệu USD), tăng 106% so với năm trước. Hầu hết các video này đã giới thiệu những cô gái trẻ xinh đẹp với làn da nhợt nhạt và lông mi dài gắn với những bài hát nổi tiếng trong các phòng thu nhìn như các phòng ngủ.

Nhưng trong những năm gần đây, một vài nền tảng phát trực tuyến khác đã xuất hiện. Chúng được những người sống ở khu vực nông thôn hoặc ở các thành phố hạng ba và bốn ở Trung Quốc ưa thích sử dụng để phát video. Thí dụ như Kuaishou, một nền tảng được tạo ra vào năm 2011 và hiện có tới 266 triệu thành viên tích cực sử dụng hàng tháng.

"Những người trẻ sống ở các thành phố thích các video trên Kuaishou vì chúng có vẻ thú vị và kỳ lạ đối với họ, trong khi những người lao động nhập cư coi chúng như những cảm giác hoài niệm về cuộc sống nông thôn mà họ phải bỏ lại đằng sau khi buộc phải lên thành phố kiếm sống", Zhicong Lu, một nhà nghiên cứu đến từ Đại học Toronto giải thích.

Hàng triệu người theo dõi 

Wu Nengji bắt đầu phát video trên Kuaishou từ ba năm trước khi anh ta từ Bắc Kinh trở về quê.

"Tôi đã làm thử mọi nghề để kiếm sống, từ phục vụ bàn, giao đồ ăn, nhưng tôi không thể kiếm đủ tiền để sống ở Bắc Kinh", anh lý giải việc buộc phải trở về quê.

Quay trở lại Hepu, ngôi làng anh lớn lên, lúc đầu anh cũng không biết phải làm gì. Vì vậy, anh quyết định phát các video về cuộc sống hàng ngày của mình. Kể từ đó, anh đã sản xuất hơn 2.000 video và thu hút được tới 5,6 triệu người theo dõi trên mạng.

"Tôi sử dụng chỉ duy nhất một điện thoại thông minh để quay tất cả các video của mình", anh nói. "Tôi chỉ quay một hoặc hai lần cho mỗi cảnh".

Wu sử dụng những con hẻm nhỏ và cánh đồng xung quanh trang trại lợn của cha mình làm bối cảnh, được tô điểm bằng một số phụ kiện như mũ bảo hiểm xe máy màu hồng, bộ tóc bạc giả và chiếc vương miện bằng nhựa.

Một số sáng tạo của anh ấy đầy chất mơ mộng, thể hiện cuộc sống của anh ấy ở nông trại và những khó khăn của anh ấy khi đi tìm bạn gái. Kuaishou đưa hình ảnh những người nông dân đang gặt lúa, những ngư dân bắt lươn và những người già nấu các món ăn truyền thống.

"Một số nông dân sử dụng các video này để quảng bá và bán sản phẩm của họ trực tiếp cho khách hàng", Jun Wen Woo, một chuyên gia phát trực tuyến video của IHS Markit, một công ty  nghiên cứu thị trường ở Trung Quốc nói.

Kuaishou là nơi phát các điệu nhảy phổ biến hoặc một điệu nhảy đường phố hút khách mới ra đời. Đây cũng là 'thánh đường" của trò la hét, một 'hình thức nghệ thuật kỳ lạ' mới hình thành, lai tạp giữa rap và rant. Và nền tảng video này chứa đầy những nhân vật độc đáo, thu hút bản năng tò mò của người xem, chẳng hạn như bộ ba chị em mắc bệnh giòn xương, một cặp vợ chồng mắc bệnh lùn hoặc một cô gái trẻ chuyên nuốt cá vàng...

Trong mùa đông năm 2017, khi các cơ quan hành pháp ở Bắc Kinh bắt đầu "dọn dẹp" những khu chung cư, nơi sinh sống của các lao động nhập cư ở thủ đô Trung Quốc, Kuaishou là nền tảng duy nhất ghi lại các vụ trục xuất dân nghèo.

Năm 2018, trang web đã được yêu cầu xóa bất kỳ video nào được coi là "vô đạo đức", bao gồm các clip về những bà mẹ tuổi teen, các hình ảnh xăm trổ bạo lực, những lời chửi thề và tình dục....

"Kuaishou đã phải thuê hàng trăm người kiểm duyệt nội bộ để theo dõi tất cả nội dung xuất hiện trên nền tảng này", Zhicong Lu nói thêm. Tuy nhiên, cư dân mạng Trung Quốc có rất nhiều "tiểu xảo" để tránh né kiểm duyệt.

Quay video

Vào giữa một buổi chiều, một nhóm nhỏ thanh niên cỡ hai mươi tuổi tụ tập trước trang trại của Wu. Một số có kênh phát trực tuyến của riêng họ và hy vọng sẽ quay một vài cảnh, những người khác chỉ đến để giúp đỡ Wu.

"Hầu hết trong số họ là bạn thời thơ ấu của tôi", nhà quay phim nông dân nói.

Mặc chiếc quần bó màu đen, áo khoác màu xanh và đi dép nhựa, Wu trông không giống một ngôi sao internet - nhưng ở đây anh ấy rõ ràng là người có ảnh hưởng. Anh ấy đưa mọi người vào một nhà kho bụi bặm và họ bắt đầu tranh luận về ý tưởng cho cảnh tiếp theo cho video của anh ấy. Không khí đặc quánh khói thuốc lá và tiếng cười.

"Chúng tôi thường tìm thấy một ý tưởng trong năm giây đầu tiên của video và ngay lập tức quay nó", anh giải thích. "Chúng tôi chỉ ngồi xuống để thảo luận về khái niệm tổng thể sau đó".

Họ đưa ra một ý tưởng: Vì bạn gái của Wu không thích cắt tóc, cho nên anh ta sẽ thay đổi mái tóc của mình bằng cách khác.

Hai người bạn của anh ta lấy một lon keo xịt tóc và bắt đầu tạo ra một kiểu tóc cầu kỳ trên đầu. Phần còn lại của video cho thấy anh ta từ chối lời cầu xin của bạn gái cũ và đi dạo quanh trang trại với hai người bạn.

Trong ba tháng, video đã được xem 7,7 triệu lượt xem, đã có 291.000 lượt thích và hơn 15.000 bình luận.

"Lúc đầu, bố mẹ tôi rất chỉ trích", Wu nói. Họ muốn tôi có một công việc trong một nhà máy và gửi tiền về nhà. Nhưng khi họ thấy tôi quá thích làm video và tôi có thể kiếm sống từ việc này, họ đã thay đổi suy nghĩ".

Mặt trời sắp lặn. Đã đến lúc Wu Nengji cho lợn ăn. Anh nhặt một lon thức ăn, trộn nó với nước và bắt đầu đổ nó bằng một cái muôi vào máng lợn. Một lát sau, anh ta sẽ ngồi xuống trước chiếc máy tính cũ kỹ, phủ đầy bụi với bàn phím bị thiếu vài phím và chỉnh sửa video. Video này sẽ được đăng lên vào tối nay.