Chuyển hóa năng lượng “thi đua” thành động lực quan trọng

Chuyển biến mạnh mẽ về ý thức và hành động trong triển khai các phong trào thi đua

Giữa lúc cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đang diễn ra vô cùng khốc liệt, ngày 11/6/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc, ngay lập tức đã trở thành lời hiệu triệu đối với muôn triệu con tim lúc bấy giờ và còn vang mãi đến hôm nay và mai sau...

Thấm nhuần lời dạy của Người, trong suốt chiều dài 75 năm hình thành và phát triển (28/8/1945-28/8/2020), ngành Tài chính luôn xác định công tác thi đua, khen thưởng là nhân tố quan trọng, là động lực to lớn để cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong toàn ngành Tài chính nỗ lực phấn đấu, sáng tạo, hoàn thành xuất sắc, toàn diện các chỉ tiêu, nhiệm vụ chính trị mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó, đóng góp tích cực vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội của đất nước.

Giai đoạn 2016-2020, tình hình kinh tế thế giới và trong nước có những diễn biến thuận lợi và những khó khăn, thách thức đan xen, đặc biệt là ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã tác động không nhỏ đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Trong bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo chặt chẽ, sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, ngành Tài chính đã tích cực, chủ động, chỉ đạo điều hành quyết liệt nhiệm vụ tài chính - ngân sách nhà nước; đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, bám sát các chỉ tiêu, nhiệm vụ chính trị của Ngành và phù hợp với đặc điểm, tình hình thực tế của các cơ quan, đơn vị trong Ngành. Qua các phong trào thi đua đã góp phần tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức và hành động; chuyển hóa năng lượng “thi đua” thành động lực quan trọng góp phần để ngành Tài chính thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ.

Từ năm 2016 đến nay, Bộ Tài chính đã phát động 5 phong trào thi đua trong toàn Ngành gắn với điều kiện, hoàn cảnh kinh tế - xã hội đất nước tại thời điểm phát động và hướng tới mục tiêu chung là phấn đấu thực hiện thắng lợi nhiệm vụ, chỉ tiêu tài chính - ngân sách được giao, cụ thể như:

- Năm 2016, phong trào thi đua “Phát huy truyền thống, tăng cường kỷ cương, đoàn kết, sáng tạo, đẩy mạnh thi đua thực hiện thắng lợi toàn diện nhiệm vụ tài chính - ngân sách năm 2016”.

- Năm 2017, với phong trào thi đua “Tăng cường kỷ cương, đề cao trách nhiệm, đoàn kết, sáng tạo, phấn đấu thực hiện thắng lợi nhiệm vụ tài chính - ngân sách năm 2017”.

- Năm 2018, Bộ Tài chính phát động phong trào thi đua với khẩu hiệu hành động là “Đẩy mạnh kỷ cương, chỉ đạo quyết liệt, phối hợp đồng bộ, triển khai kịp thời, phấn đấu thực hiện thắng lợi nhiệm vụ tài chính - ngân sách năm 2018”.

- Năm 2019, phong trào thi đua “Quyết tâm cao, chỉ đạo tốt, đẩy mạnh thi đua, đẩy nhanh tiến độ thực hiện, nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi nhiệm vụ tài chính - ngân sách năm 2019”. 

- Năm 2020, Bộ phát động phong trào thi đua "Phát huy truyền thống 75 năm xây dựng và phát triển; toàn ngành Tài chính tăng cường kỷ cương, đoàn kết, sáng tạo, đẩy mạnh thi đua thực hiện thắng lợi toàn diện, vượt mức các mục tiêu, nhiệm vụ tài chính - ngân sách năm 2020 và cả giai đoạn 2016 - 2020" với 7 chỉ tiêu và 5 giải pháp cụ thể.

Các phong trào thi đua đã được đông đảo cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và các cơ quan, đơn vị trong toàn Ngành hưởng ứng tham gia. Trên cơ sở đó, trung bình mỗi năm, các cơ quan, đơn vị trong toàn ngành Tài chính đã phát động hơn 500 phong trào thi đua với các nội dung, hình thức thi đua phong phú, tạo nên không khí thi đua sôi nổi trong toàn Ngành. Có thể điểm tới một số phong trào thi đua nổi bật như: Phong trào thi đua "Kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, đẩy mạnh phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng Bộ Tài chính điện tử"; phong trào "Nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản công, góp phần khai thác hiệu quả nguồn lực tài chính từ tài sản công"; phong trào thi đua “Xây dựng cơ quan văn hóa và ngày làm việc 8 giờ có chất lượng, hiệu quả" của cơ quan Bộ Tài chính; Phong trào thi đua "Đẩy mạnh kỷ cương, liêm chính, đoàn kết, hành động, sáng tạo, thi đua thực hiện thắng lợi toàn diện nhiệm vụ công tác thuế năm 2018” của Tổng cục Thuế; Phong trào thi đua “Chung sức, đồng lòng, xây dựng Hải quan Việt Nam chuyên nghiệp, hiện đại”, “Kỷ cương - Sáng tạo - Phát triển” của Tổng cục Hải quan; Phong trào thi đua “Chủ động, sáng tạo, phát huy mọi nguồn lực, quyết tâm phấn đấu thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao năm 2017” của Tổng cục Dự trữ Nhà nước; “Tập trung nguồn lực thực hiện thành công Chiến lược phát triển Kho bạc Nhà nước; đẩy mạnh cải cách và hiện đại hóa theo định hướng của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4; thực hiện tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động; hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, chuyên môn được giao” của Kho bạc Nhà nước; “Đoàn kết, kỷ cương, trách nhiệm, nỗ lực quyết tâm thi đua thực hiện thắng lợi nhiệm vụ năm 2018, phát triển bền vững thị trường chứng khoán Việt Nam” của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước; “Dạy giỏi - Nghiên cứu giỏi - Quản lý và phục vụ tốt” của Học viện Tài chính…

Bên cạnh các phong trào thi đua thường xuyên, trong những năm qua ngành Tài chính đã triển khai hiệu quả các phong trào thi đua do Thủ tướng Chính phủ phát động, đó là phong trào thi đua "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới", "Cả nước chung tay vì người nghèo, không để ai bị bỏ lại phía sau", phong trào "Doanh nghiệp Việt Nam hội nhập và phát triển" và phong trào "Cán bộ, công chức, viên chức thi đua thực hiện văn hóa công sở"; gắn với cuộc vận động “Học tập và làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”,“Thực hành tiết kiệm chống tham nhũng, lãng phí”. Bên cạnh đó, các cơ quan, đơn vị, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong toàn ngành Tài chính cũng rất tích cực tham gia các phong trào thi đua do các đoàn thể, chính trị - xã hội phát động như:“Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa”...

Trong 5 năm qua, các phong trào thi đua yêu nước đã thực sự trở thành động lực to lớn góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ tài chính - ngân sách, nhiệm vụ chính trị được giao của ngành Tài chính: đã làm tốt vai trò tham mưu, chỉ đạo, điều hành thu, chi ngân sách nhà nước, đảm bảo thiết thực, hiệu quả; cân đối ngân sách nhà nước đạt được nhiều kết quả tích cực, nợ công được kiểm soát chặt chẽ, góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, phục vụ các nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh; công tác cải cách hành chính, kiện toàn, đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của ngành Tài chính đã mang lại nhiều kết quả tích cực góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Ngành, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Với những thành tích, đóng góp trên, trong quá trình xây dựng và phát triển ngành Tài chính đã được Đảng, Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Hồ Chí Minh năm 1995, Huân chương Sao vàng năm 2000; Huân chương Hồ Chí Minh lần 2 năm 2015, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ năm 2019.

Trong 5 năm qua, nhiều tập thể và cá nhân trong ngành Tài chính đã được Nhà nước tặng thưởng các phần thưởng cao quý: Huân chương Độc lập các hạng cho 05 tập thể và 11 cá nhân; Huân chương Lao động các hạng cho 203 tập thể và 891 cá nhân; Huân chương Chiến công các hạng cho 28 tập thể và 68 cá nhân; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho 159 tập thể và 2.072 cá nhân; Cờ thi đua của Chính phủ cho 149 tập thể; Chiến sỹ thi đua toàn quốc cho 07 cá nhân; danh hiệu Nhà giáo Nhân dân cho 02 cá nhân và danh hiệu Nhà giáo Ưu tú cho 01 cá nhân.

Bên cạnh đó, trong 5 năm qua, Bộ Tài chính đã tặng thưởng các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, dẫn đầu các phong trào thi đua: danh hiệu Tập thể lao động xuất sắc cho 11.056 tập thể; Cờ thi đua của Bộ Tài chính cho 630 tập thể; Bằng khen của Bộ trưởng cho 6.787 tập thể, 29.832 cá nhân; Chiến sỹ thi đua ngành Tài chính cho 3.487 cá nhân và tặng Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp Tài chính Việt Nam” cho 9.053 cá nhân đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển ngành Tài chính.

Ngoài ra, mỗi năm các đơn vị trong Ngành đã ra quyết định tặng hơn 6.000 danh hiệu Tập thể Lao động tiên tiến; trên 6,5 vạn danh hiệu Lao động tiên tiến, gần 01 vạn danh hiệu Chiến sỹ thi đua cơ sở và hàng vạn giấy khen cho các tập thể, cá nhân có thành tích tiêu biểu xuất sắc trong phong trào thi đua tại cấp cơ sở.

Đổi mới, nâng cao chất lượng khen thưởng, nhân rộng các gương điển hình tiên tiến

Quán triệt và thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 07/4/2014 của Bộ Chính trị về "Tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng", trong giai đoạn 2016 -2020, công tác thi đua - khen thưởng cũng được đẩy mạnh trong toàn ngành Tài chính. Hệ thống các văn bản quy định, hướng dẫn công tác thi đua, khen thưởng của ngành Tài chính được bổ sung hoàn thiện, tạo khuôn khổ pháp lý đầy đủ, đảm bảo công tác thi đua - khen thưởng kịp thời và hiệu quả. Cụ thể như:

- Trong xét khen thưởng đã lấy kết quả thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, nhiệm vụ chính trị và kết quả tham gia phong trào thi đua làm căn cứ xét khen thưởng. Chất lượng khen thưởng có nhiều chuyển biến tích cực, đã quan tâm khen thưởng các tập thể nhỏ, những người lao động trực tiếp. Theo thống kê trong giai đoạn 2016-2020, ngành Tài chính đã đề nghị cấp có thẩm quyền khen thưởng các hình thức khen thưởng cấp Nhà nước cho 642 cá nhân là người lao động trực tiếp (cá nhân không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý), chiếm tỷ lệ 19,1% trong tổng số cá nhân được đề nghị khen thưởng cấp Nhà nước (tăng 4,5% so với giai đoạn 2011-2015); đã xét tặng các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng cấp Bộ cho 17.673 cá nhân, chiếm tỷ lệ 58% (tăng 6,6% so với giai đoạn 2011-2015). Đối với các tập thể nhỏ (các phòng, ban, chi cục và tương đương), đã đề nghị cấp có thẩm quyền khen thưởng các hình thức khen thưởng cấp Nhà nước cho 379 tập thể, chiếm tỷ lệ 58,3% và khen thưởng cấp Bộ là 14.297 tập thể, chiếm tỷ lệ 89,2%.

- Quan tâm, động viên khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân có nhiều thành tích chuyên đề, đột xuất. Cụ thể, từ năm 2016 đến nay đã trình cấp trên khen thưởng các hình thức khen thưởng cấp Nhà nước về thành tích chuyên đề, đột xuất cho 75 tập thể, 200 cá nhân và khen thưởng theo thẩm quyền cho 2.449 tập thể, 2.864 cá nhân đã có nhiều thành tích, chiến công xuất sắc trong các lĩnh vực công tác, đặc biệt là trong công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và trốn thuế...

Cùng với đó, từ năm 2016 đến 2020 thông qua các phong trào thi đua yêu nước trong toàn ngành Tài chính đã xuất hiện những tấm gương điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt; có nhiều sáng kiến, cải tiến, giải pháp ứng dụng hiệu quả trong các lĩnh vực khác nhau trong công tác tài chính, ngân sách. Tiêu biểu như: Gương điển hình tiên tiến trong lĩnh vực xây dựng cơ chế chính sách, chế độ tài chính phục vụ kịp thời cho công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ của khối các đơn vị thuộc cơ quan Bộ Tài chính; Trong ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa  ngành tài chính trong các lĩnh vực thuế, hải quan, kho bạc...; Những điển hình tiên tiến trong đấu tranh phòng, chống gian lận và trốn lậu thuế của ngành Thuế; Phòng, chống buôn lậu và gian lận thương mại; Vận chuyển, tàng trữ, buôn bán ma túy, hàng giả và các mặt hàng cấm của ngành Hải quan; Trả lại tiền thừa cho khách hàng của ngành Kho bạc; Khắc phục khó khăn bảo quản tốt tài sản dự trữ nhà nước, xuất gạo cứu trợ lũ lụt kịp thời của Tổng cục Dự trữ Nhà nước... Đây thực sự là những tấm gương sáng, “những bông hoa” làm đẹp, phong phú thêm cho “vườn hoa thành tích ngàn việc tốt” của ngành Tài chính, xứng đáng để các cán bộ, công chức trong toàn Ngành học tập và noi theo.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác thi đua, khen thưởng của ngành Tài chính còn một số hạn chế nhất định, cụ thể như: Kết quả tổ chức, triển khai các phong trào thi đua còn chưa đồng đều. Công tác sơ kết, tổng kết, kiểm tra việc triển khai các phong trào thi đua chưa được quan tâm thực hiện thường xuyên, kịp thời dẫn đến tình trạng chưa đánh giá được đầy đủ kết quả của các phong trào thi đua; Công tác xây dựng, tuyên truyền, nhân rộng các Điển hình tiên tiên mặc dù đã có nhiều chuyển biến tích cực, tuy nhiên một số đơn vị chưa xây dựng được kế hoạch cụ thể về xây dựng, lựa chọn, tuyên truyền và nhân rộng các điển hình tiên tiến; Công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ về công tác thi đua, khen thưởng chưa được quan tâm thực hiện thường xuyên...

Mục tiêu nhiệm vụ trong thời gian tới

Dự báo, trong giai đoạn 2021-2025, tình hình kinh tế, chính trị, an ninh thế giới tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường, trong khi đó nền kinh tế trong nước vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, nhiệm vụ đặt ra đối với ngành Tài chính là rất nặng nề. Trong bối cảnh đó, công tác thi đua, khen thưởng của ngành Tài chính cần tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra, trở thành động lực mạnh mẽ thúc đẩy từng cá nhân, tập thể, cơ quan, đơn vị trong Ngành thi đua, nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.

 Để thực hiện thắng lợi các mục tiêu trên, công tác thi đua, khen thưởng ngành Tài chính trong thời gian tới cần tập trung thực hiện tốt 6 nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền, lãnh đạo cơ quan, đơn vị đối với các phong trào thi đua yêu nước. Phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, cán bộ lãnh đạo trong tham gia các phong trào thi đua. Thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, giám sát công tác tổ chức thực hiện các phong trào thi đua, việc chấp hành các chính sách, pháp luật về thi đua, khen thưởng.

Hai là, đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, tổ chức các phong trào thi đua thiết thực, hiệu quả; gắn các mục tiêu, chỉ tiêu thi đua với các nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ chuyên môn của từng cơ quan, đơn vị và hướng đến mục tiêu chung là hoàn thành thắng lợi các chỉ tiêu, nhiệm vụ tài chính - ngân sách nhà nước giai đoạn 2021-2025, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Gắn các phong trào thi đua thường xuyên với các phong trào thi đua chuyên đề, đột xuất để giải quyết các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm, nhiệm vụ cấp bách. Tích cực triển khai trong toàn Ngành các phong trào thi đua do Thủ tướng Chính phủ phát động.

Ba là, nâng cao chất lượng công tác khen thưởng, đảm bảo khen thưởng đúng đối tượng, đúng quy định, động viên khen thưởng kịp thời các tập thể nhỏ, người lao động trực tiếp; các tập thể, cá nhân có thành tích đột xuất, chuyên đề. 

Bốn là, tiếp tục hoàn thiện hệ thống các chính sách quy định, hướng dẫn về công tác thi đua, khen thưởng; đồng thời, hướng dẫn kịp thời các quy định mới, giải đáp các vướng mắc trong công tác thi đua, khen thưởng; quan tâm hơn nữa đến các đối tượng khen thưởng là các tập thể nhỏ, người lao động trực tiếp.

Năm là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phát hiện, bồi dưỡng, nhân rộng điển hình tiên tiến. Xây dựng kế hoạch cụ thể để kịp thời phát hiện các nhân tố mới, mô hình mới, những tập thể, cá nhân có thành tích trong các phong trào thi đua, có nhiều giải pháp, sáng kiến trong xây dựng đảng, đoàn thể, cơ quan, đơn vị; sáng tạo, dẫn đầu trong các lĩnh vực công tác được giao... để bồi dưỡng, nhân rộng và động viên khen thưởng kịp thời.

Sáu là, tiếp tục kiện toàn, hoàn thiện tổ chức bộ máy làm công tác thi đua, khen thưởng, nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng Thi đua - Khen thưởng các cấp. Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thi đua, khen thưởng.

Thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh "Người người thi đua, ngành ngành thi đua" và "...càng khó khăn càng phải thi đua", toàn thể cán bộ, công chức ngành Tài chính tiếp tục phát huy truyền thống thi đua yêu nước, đoàn kết, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn thách thức, phấn đấu hoàn thành xuất sắc toàn diện các nhiệm vụ tài chính - ngân sách năm 2020 và cả giai đoạn 2021-2025.