Lo ngại an ninh kinh tế, Nhật Bản thúc đẩy kế hoạch "China exit"
Sự thiếu hụt về nguồn cung đã dấy lại cuộc tranh luận không hồi kết ở Tokyo về việc chuyển hoạt động sản xuất của các công ty Nhật Bản ra khỏi Trung Quốc trong bối cảnh cần phải đảm bảo nguồn cung thiết bị y tế đối phó với dịch Covid-19, tờ Nikkei Asian Review đưa tin.
Cuộc khủng hoảng do đại dịch Covid-19 gây ra đã khiến an ninh kinh tế Nhật Bản trở thành mối quan ngại rõ ràng hơn bao giờ hết, là động lực để chính phủ nước này gấp rút hành động.
Nội các Nhật Bản hồi tháng 4 đã dành tới 248,6 tỷ Yên (tương đương 2,33 tỷ USD) trợ cấp cho các doanh nghiệp chuyển hoạt động sản xuất từ Trung Quốc trở lại Nhật Bản. Mức hỗ trợ này tương đương 2/3 chi phí di dời. Chủ trương này được giới chính trị gia Mỹ nhiệt tình ủng hộ.
Trong một cuộc điện đàm với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hôm 9/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đảm bảo với người đồng cấp về việc Mỹ sẵn sàng cung cấp máy thở cho Nhật Bản bất cứ lúc nào.
Mỹ đã bắt đầu sản xuất máy thở hàng loạt và thành công trong việc giảm chi phí. Đối với Nhật Bản, đây thật sự là một cuộc giải cứu. Nhật Bản đã phải vật lộn để tăng khả năng sản xuất máy thở trong nước trong bối cảnh đất nước mặt trời mọc phụ thuộc vào Trung Quốc về nguồn cung khẩu trang. Thậm chí, Nhật đã trưng cầu cả hãng sản xuất thiết bị điện tử Sharp chuyển đổi sang sản xuất máy thở.
Số tiền trợ cấp từ Chính phủ Nhật với các doanh nghiệp dù chỉ chiếm chưa đầy 1% tổng giá trị gói kích thích kinh tế nhưng cũng khiến Bắc Kinh lo ngại. Trung Quốc không chỉ gây áp lực buộc nhà chức trách Nhật Bản giải thích về chính sách này mà còn thăm dò về kế hoạch rời đi của doanh nghiệp Nhật Bản.
Về phía chính phủ Nhật Bản, 2,33 tỷ USD đươc cho là sẽ khó tạo ra một thay đổi ý nghĩa, dù thị trường trong nước đang thiếu hụt khẩu trang trầm trọng. Tuy nhiên, nhiều quan chức Nhật Bản vẫn nhấn mạnh sự cần thiết phải tự chủ hơn. Chánh văn phòng Nội các Nhật Yoshihide Suga cho biết 70-80% số lượng khẩu trang được sản xuất tại Trung Quốc.
"Chúng ta phải tránh phụ thuộc quá mức vào một quốc gia cụ thể về nguồn cung cho bất kỳ một sản phẩm hoặc nguyên liệu nào; đồng thời chuyển các cơ sở sản xuất các mặt hàng thiết yếu cơ bản đối với cuộc sống về lại Nhật Bản”.
Nhật Bản là quốc gia hàng đầu trong chế tạo thiết bị sản xuất chip và chất bán dẫn. Chính phủ dường như coi việc xuất khẩu các sản phẩm này là một con đường để buộc Trung Quốc và các nước khác tiếp tục hợp tác với Tokyo. Hiện tại, đối phó với đại dịch là ưu tiên hàng đầu của cả Nhật Bản và Mỹ nhưng một khi dịch bệnh được kiểm soát, sự chú ý sẽ chuyển sang các vấn đề của hậu đại dịch.
