Trung Quốc đã quay trở lại bán ròng hàng tỷ USD trái phiếu nước ngoài sau nhiều năm liên tiếp mua vào để làm giàu kho dự trữ ngoại hối. Đây mới là lần thứ ba trong vòng 14 năm qua nước này mới có động thái như vậy. Và đó cũng chính là một trong những lý do góp phần đẩy lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ tăng vọt gần đây.

Cụ thể, theo thông tin cập nhật ngày 13/10, Bộ Tài chính Trung Quốc đã bán 3 tỷ USD trái phiếu chính phủ nước ngoài, bao gồm 1,5 tỷ USD trái phiếu 5 năm mức lãi suất 3,25 %, 1 tỷ USD trái phiếu 10 năm mức lợi tức 3,5% và 500 triệu USD trái phiếu 30 năm lãi suất 4%. Hiện Trung Quốc vẫn là chủ nợ lớn nhất của Mỹ với 1.170 tỷ USD.

Đáng chú ý là động thái này diễn ra trong bối cảnh chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc tiếp tục leo thang và không loại trừ đó là một đòn trả đũa của Trung Quốc nhắm về Mỹ sau những hàng rào thuế quan được dựng lên gần đây. Việc Trung Quốc bán tháo trái phiếu chính phủ Mỹ có thể gây lo ngại cho thị trường và kích hoạt các nhà đầu tư khác hành động tương tự vì lo ngại giá trái phiếu có thể giảm thêm.

Thực tế trong tuần qua, trái phiếu chính phủ Mỹ đã đối mặt với một trong những đợt bán tháo mạnh nhất từ đầu năm đến nay, theo đó đẩy lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm vọt lên mức cao nhất trong 7 năm qua tại 3,261%, trong khi kỳ hạn 30 năm cũng lên mức cao nhất trong 4 năm qua ở 3,397%. Và đây cũng chính là nguyên nhân đẩy thị trường cổ phiếu Mỹ giảm sâu vào ngày 10 và 11/10.

uy nhiên, Trung Quốc không phải là nguyên nhân duy nhất. Với việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã dừng mua trái phiếu, thậm chí còn có thể bán ra để thu hẹp bảng cân đối kế toán vốn đã mở rộng sau những gói nới lỏng định lượng nhằm kéo nền kinh tế Mỹ ra khỏi khủng hoảng, cũng như lộ trình tăng lãi suất sẽ còn thêm nhiều đợt nữa trong thời gian tới, thì rõ ràng những nhà đầu tư đang nắm giữ trái phiếu có thể đối mặt với thua lỗ do đã mua vào trong giai đoạn lãi suất cực thấp trước đây.

Và Trung Quốc liệu sắp tới có thể tiếp tục bán tháo trái phiếu Mỹ như là một vũ khí tối ưu trong cuộc chiến thương mại này hay không vẫn còn là vấn đề để ngỏ.

Trong khi đó, ở phía nguồn cung, với thâm hụt ngân sách nặng nề sau chính sách giảm thuế thu nhập cho doanh nghiệp triển khai vào cuối năm ngoái, Chính phủ Mỹ có thể phải phát hành trái phiếu nhiều hơn để có nguồn thu bù đắp.

Cung tăng và cầu giảm thì giá trái phiếu rớt là điều tất yếu và làn sóng bán tháo được kích hoạt sẽ càng đẩy lợi suất trái phiếu lên cao. Theo giới phân tích, nếu mức lợi suất trái phiếu chính phủ vượt mốc tâm lý 3,5% thì dòng vốn tại các thị trường mới nổi sẽ bị rút ra hàng loạt và đẩy các nền kinh tế này rơi vào vòng xoáy khủng hoảng.