Mạnh tay kiểm soát rủi ro

Theo ông Phạm Hồng Sơn, Vụ trưởng Vụ Quản lý kinh doanh chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), hiện các quy định pháp lý có tác động tới việc tái cấu trúc các công ty chứng khoán (CTCK) đã tương đối hoàn thiện. Ngày 9/10/2012, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 165/2012/TT-BTC sửa đổi Thông tư 226/2010/TT-BTC về chỉ tiêu an toàn tài chính của các tổ chức kinh doanh chứng khoán. Căn cứ trên văn bản pháp lý mới này, ngày 26/2/2013, UBCKNN đã ban hành Quyết định số 105/QĐ-UBCK về việc ban hành Quy chế hướng dẫn việc thiết lập và vận hành hệ thống quản trị rủi ro cho CTCK…

Dựa trên các quy định của pháp luật, tạo ra môi trường tốt cho kinh doanh, kiểm soát được rủi ro qua việc có chế tài buộc các CTCK yếu kém ngừng hoạt động, đảm bảo sự an toàn cho thị trường là quan điểm chủ đạo của UBCKNN ở thời điểm hiện tại. Dựa trên các quy định pháp lý trên, trong thời gian qua, UBCKNN đã rút nghiệp vụ môi giới của 5 CTCK, rút nghiệp vụ tự doanh của 2 CTCK, rút nghiệp vụ bảo lãnh phát hành của 3 CTCK.

Đồng thời, dựa trên quyền hạn, chức năng, hai Sở Giao dịch Chứng khoán cũng đã chấm dứt tư cách thành viên của 4 CTCK, ngừng giao dịch với 7 CTCK. Các CTCK yếu kém đã bị UBCKNN đặt vào tình trạng kiểm soát hoạt động, kiểm soát đặc biệt.

Dựa trên chỉ số an toàn tài chính và vi phạm của các CTCK, UBCKNN đã ban hành quyết định chấm dứt mọi hoạt động kinh doanh để thực hiện thủ tục thu hồi giấy phép thành lập và hoạt động với 3 CTCK, tạm dừng hoạt động 2 CTCK. Ngoài ra, có 2 CTCK nộp hồ sơ xin giải thể.

NHÓM CTCK CÓ TỶ LỆ VỐN KHẢ DỤNG CAO TẠI THỜI ĐIỂM 30/6/2013

Theo UBCKNN, tính đến hết tháng 6/2013, tổng vốn điều lệ của các CTCK trên thị trường là 36.577 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu khoảng 37.000 tỷ đồng, lỗ lũy kế khoảng 2.800 tỷ đồng. Tổng doanh thu từ hoạt động kinh doanh của các CTCK 6 tháng đầu năm 2013 ước đạt 4.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 700 tỷ đồng, với khoảng 40% số CTCK có lãi.

Dù có những CTCK mất vốn, hay âm vốn chủ sở hữu, nhưng nhìn tổng thể, sức khỏe các CTCK lớn vẫn khá tốt, đảm bảo hoạt động giao dịch, thanh toán, đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ chứng khoán, góp phần tăng sức cầu cho thị trường.

Bên cạnh đó, trên thị trường đang có xu hướng phân loại rõ ràng hơn giữa các nhóm CTCK… Điều này cho thấy hoạt động giám sát các CTCK đã có những kết quả nhất định về chất lượng, dự báo trong thời gian tới sẽ có sự giảm mạnh về số lượng các CTCK.

Đẩy mạnh thanh lọc, sáp nhập

Theo báo cáo về vốn khả dụng của các CTCK tại thời điểm cuối quý II/2013, cho thấy: Nhiều CTCK đạt tỷ lệ an toàn vốn khả dụng trên 250%, thậm chí, có công ty đạt hơn 300%. Vấn đề công bố thông tin về tỷ lệ an toàn vốn khả dụng đã được UBCKNN ban hành từ lâu và với chỉ số này thì hầu như CTCK đều đạt mức tối thiểu. Thậm chí ở thời điểm 30/6/2013, đã có 7 CTCK công bố đạt tỷ lệ an toàn tài chính ở mức cao, thậm chí lên ngưỡng trên 300%.

Tuy vậy, trong những tháng cuối năm 2013, nhằm bảo đảm thị trường vận hành ổn định, lành mạnh và an toàn, việc tập trung giám sát rủi ro, đồng thời đẩy mạnh tái cấu trúc CTCK vẫn luôn được UBCKNN coi là nhiệm vụ trọng tâm. Để hoạt động này đảm bảo hiệu quả hơn nữa, trong thời gian tới, UBCKNN cũng đặt ra mục tiêu tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý cho các CTCK.

Cụ thể, cơ quan này đã phối hợp với Vụ Chế độ kế toán (Bộ Tài chính) xây dựng dự thảo chế độ kế toán mới áp dụng cho CTCK, tổ chức lấy ý kiến các thành viên thị trường với kỳ vọng, khi chế độ kế toán mới được ban hành, tình hình tài sản các CTCK sẽ minh bạch hơn, phục vụ tốt hơn công tác quản trị của DN cũng như giám sát, kiểm tra của cơ quan quản lý.

Việc thực hiện kiểm tra, giám sát nhằm tăng cường tính tuân thủ pháp luật của các thành viên thị trường cũng sẽ được Ủy ban và các Sở, Trung tâm thực hiện nghiêm túc, quyết liệt. Đối với các CTCK có tình hình hoạt động yếu kém, cơ quan quản lý sẽ chiểu theo Thông tư 165/2012/TT-BTC và Quyết định số 105/QĐ-UBCK để thực hiện các giải pháp mạnh như đình chỉ hoạt động, tạm ngừng hoạt động, chấm dứt hoạt động kinh doanh được cấp phép...

Ngoài ra, UBCKNN sẽ sớm thực hiện lấy ý kiến thị trường Quy chế xếp loại CTCK theo chuẩn CAMEL để phục vụ cho công tác quản lý, giám sát hoạt động của các tổ chức này. Công tác tổ chức thanh tra tại các CTCK cũng sẽ được UBCKNN thực hiện định kỳ xen lẫn đột xuất để kịp thời nắm bắt tình hình an toàn tài chính nhằm có giải pháp xử lý phù hợp.

UBCKNN sẽ bám sát việc hợp nhất các CTCK, đảm bảo các thương vụ M&A nếu có phải diễn ra đúng quy định pháp luật, đồng thời giảm thiểu những tác động có thể phát sinh đến thị trường. Với tình hình các CTCK hiện nay, cơ quan quản lý rất khuyến khích các chủ thể chủ động tìm đến nhau để hợp sức phát triển, hoặc tự nguyện giải thể khi không tìm thấy lối đi hiệu quả cho đồng vốn đầu tư, như một số CTCK thời gian qua đã lựa chọn…