Mặt bằng lãi suất cho vay vẫn neo cao dù thanh khoản được cải thiện

Tuấn Thủy

Thanh khoản trên hệ thống ngân hàng trong tuần vừa qua được cải thiện, khiến lãi suất liên ngân hàng giảm nhiệt ở tất cả các kỳ. Tuy nhiên, mặt bằng lãi suất cho vay trên thị trường 1 vẫn duy trì tương đối cao, khoảng 14% một năm.

Sự cải thiện thanh khoản của hệ thống ngân hàng mang đến kỳ vọng hạ nhiệt lãi suất cho vay trên thị trường 1.
Sự cải thiện thanh khoản của hệ thống ngân hàng mang đến kỳ vọng hạ nhiệt lãi suất cho vay trên thị trường 1.

Thanh khoản hệ thống ngân hàng khá dồi dào, do đó Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã không thực hiện bơm tiền, thay vào đó hút ròng từ thị trường.  

Cụ thể, NHNN vẫn duy trì khối lượng chào thầu trên kênh cầm cố 110.000 tỷ đồng, chia đều cho 2 kỳ hạn: 7 ngày và 28 ngày, cùng mức lãi suất 5%. Tuy nhiên, tổng khối lượng trúng thầu chỉ đạt 6.819 tỷ đồng ở kỳ hạn 7 ngày và 466,6 tỷ đồng ở kỳ hạn 28 ngày, giảm gần 10 lần so với tuần trước đó. Đáo hạn có 29.592 tỷ đồng.

Như vậy, NHNN hút ròng từ thị trường 22.306 tỷ đồng thông qua nghiệp vụ thị trường mở. Khối lượng lưu hành trên kênh cầm cố hiện tại giảm xuống mức 49.089,73 tỷ VND, tín phiếu NHNN giữ ở mức 110.699,8 tỷ VND.

Thanh khoản cải thiện kéo giảm lãi suất liên ngân hàng ở tất cả các kỳ hạn từ một tháng trở xuống. Trong đó, lãi suất vay liên ngân hàng qua đêm là 3,23% (-2,22 điểm cơ bản), kỳ hạn một tuần là 3,7% (-1,82 điểm cơ bản), 2 tuần là 4,27% (-1,26 điểm cơ bản) và kỳ hạn một tháng là 4,95% (-0,68 điểm cơ bản).

Tuy nhiên, trên thị trường 1, mặt bằng lãi suất cho vay vẫn ở mức cao hơn so với thời điểm trước COVID-19, dao động ở mức 10% - 10,5%/năm cho kỳ hạn 6 tháng và 11% - 12%/năm cho kỳ hạn 12 tháng cho doanh nghiệp sản xuất thông thường, trong khi lãi suất vay tiêu dùng hay cho vay mua nhà vẫn duy trì ở mức tương đối cao, khoảng 14%/năm.

NHNN cũng không thực hiện hoạt động mua USD bổ sung dự trữ ngoại hối trong tuần qua. Tỷ giá niêm yết tại các ngân hàng và tỷ giá tự do không có nhiều sự thay đổi, hiện đang dao động quanh mức giá mua trên Sở Giao dịch NHNN là 23.450 đồng/USD. Tỷ giá trên thị trường liên ngân hàng tăng nhẹ lên mức 23.490 đồng/USD.

Nhìn chung, nguồn cung ngoại tệ khá tích cực trong thời gian qua, đến từ dòng vốn FDI giải ngân, thặng dư cán cân thương mại hay dòng tiền gián tiếp từ các thương vụ bán vốn hoặc giải ngân các khoản vay ngoại tệ. 

Thời gian gần đây, Chính phủ, Bộ Tài chính và NHNN liên tục ban hành các chính sách tài khoá, chính sách tiền tệ hỗ trợ doanh nghiệp và người dân và tháo gỡ khó khăn trên thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp.

Ngày 14/4, Chính phủ ban hành Nghị định số 12/2023/NĐ-CP về gia hạn thời hạn nộp thuế Giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2023, cũng như đồng ý đề xuất giảm thuế giá trị gia tăng từ 10% xuống 8% đến hết năm 2023 của Bộ Tài Chính cho tất cả hàng hóa và dịch vụ chịu mức thuế giá trị gia tăng 10% nhằm kích cầu nền kinh tế.

Bên cạnh đó, NHNN cũng đã ban hành 2 thông tư quan trọng trong lĩnh vực ngân hàng liên quan đến cơ cấu lại nợ, hoãn giãn nợ, không chuyển nhóm nợ và giao dịch trái phiếu doanh nghiệp của các ngân hàng thương mại.

Nhìn chung, các biện pháp đều hướng đến việc cung cấp các điều kiện pháp lý thuận lợi và rõ ràng hơn, giải quyết những khó khăn về thanh khoản tạm thời trên thị trường, và giúp ổn định tâm lý trên thị trường.

Thông điệp tiếp theo từ phía Chính phủ và NHNN là vẫn chỉ đạo các ngân hàng thương mại hạ lãi suất phù hợp hơn với điều kiện kinh tế hiện tại.

Về thông tin bên ngoài có thể tác động tới thị trường ngoại hối và tiền tệ trong nước, các nhà kinh tế đặt nhiều sự chú ý tới số liệu PCE và GDP của Mỹ trong tuần này, nhằm đánh giá về lộ trình lãi suất của Fed trong thời gian tới.

Đối với cuộc họp tháng 5 tới đây (1/5 - 2/5), thống kê của CME FedWatch đang nghiêng nhiều về kịch bản Fed sẽ tăng 25 điểm cơ bản (xác xuất 90%). Xác xuất về việc Fed sẽ tiến hành giảm lãi suất 50 điểm cơ bản trong nửa cuối năm nay cũng đã tăng lên tới 40% (từ mức 2% vào 1 tháng trước).

Chỉ số DXY tăng nhẹ 0,3% so với cuối tuần trước, trong đó các đồng tiền chủ chốt không có nhiều thay đổi như EUR đi ngang (-0,05%), JPY giảm tới 0,28% hay GBP tăng 0,15%.