Mở rộng bao phủ bảo hiểm xã hội, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia
Trong bối cảnh đất nước bước sang kỷ nguyên mới, cùng sự phát triển toàn diện của nền kinh tế - xã hội và tiến trình xây dựng hệ thống an sinh xã hội bền vững, việc mở rộng diện bao phủ bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của hệ thống BHXH Việt Nam.

Những năm qua, BHXH Việt Nam có nhiều nỗ lực, đổi mới trong công tác phát triển người tham gia, cũng như giải quyết chế độ BHXH một cách kịp thời, hiệu quả, mang lại niềm tin cho người lao động và Nhân dân.
Niềm vui… hưu trí
Cầm quyết định hưởng hưu trí từ ngày 1/6/2025, bà Yên (trú tại phường Liên Bảo, TP. Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc) không giấu được xúc động. Bà Yên chia sẻ, bà biết đến BHXH tự nguyện ngay từ khi còn đang tham gia BHXH bắt buộc khi làm việc tại doanh nghiệp. Vì vậy, khi nghỉ việc tại doanh nghiệp và trở thành người lao động tự do, bà Yên đã chủ động tìm đến cơ quan BHXH để được tư vấn cụ thể về chính sách này đối với trường hợp của bà.
Bà Yên được cán bộ BHXH tỉnh Vĩnh Phúc tư vấn rất kỹ lưỡng về mức đóng, phương thức đóng, thời gian đóng BHXH tự nguyện, cũng như những ưu việt của chính sách BHXH. Theo đó, người lao động đã có thời gian tham gia BHXH bắt buộc có thể tiếp tục tham gia tiếp nối hình thức BHXH tự nguyện mà không làm thời gian đóng BHXH bị ngắt quãng.

Sau khi được tư vấn cụ thể về trường hợp của mình, bà Yên cùng chồng đăng ký tham gia BHXH tự nguyện với mức lựa chọn phù hợp với kinh tế gia đình. Ông bà ưu tiên lựa chọn mức đóng để khi đủ tuổi nghỉ hưu, tiền lương hưu của ông, bà đảm bảo cuộc sống về già, đặc biệt là không bị phụ thuộc vào con cháu.
Đến tháng 5/2025, khi vừa đủ tuổi nghỉ hưu, bà Yên đã lựa chọn phương thức đóng 1 lần cho 53 tháng còn thiếu để vừa đủ điều kiện về thời gian tham gia BHXH theo quy định để hưởng chế độ hưu trí của nhà nước.
Bà Yên tâm sự: “Nhờ có chính sách BHXH tự nguyện mà tôi đã được hưởng lương hưu hàng tháng để yên tâm về cuộc sống sau này, hơn nữa được cấp thẻ BHYT miễn phí để đi khám chữa bệnh nên cũng giảm bớt gánh nặng về tài chính, đỡ phiền hà đến con, cháu và gia đình”.
Với mức lương hưu trên 6,1 triệu đồng/tháng và bắt đầu hưởng từ tháng 6/2025, bà Yên có thể yên tâm về sinh hoạt hàng tháng mà không phải lo bươn chải, vất vả lo kinh tế như thời gian qua.
Bà Yên xúc động chia sẻ, bây giờ thì hằng tháng, bà cũng như bao người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH được BHXH tỉnh chi trả qua tài khoản cá nhân, không phải lo bố trí sắp xếp việc nhà, không lo ngày nắng, ngày mưa và phải xếp hàng nhận tiền mặt mà lại rất an toàn, tiện lợi. Bà còn được cấp thẻ BHYT miễn phí trọn đời, không lo phải thu xếp tài chính khi chẳng may ốm đau, bệnh tật. Qua tuyên truyền về VssID-BHXH số, bà cũng đăng ký và sử dụng ứng dụng trên điện thoại thông minh, tiện lợi khi đi khám chữa bệnh.
Luôn tin tưởng vào chính sách của Đảng và Nhà nước, vợ chồng bà Yên thường xuyên cập nhật những thông tin về BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình để tuyên truyền, vận động người thân, hàng xóm của mình để mọi người hiểu sâu hơn, rõ hơn những quyền lợi thiết thực khi tham gia. Bà Yên tâm sự, bà chính là minh chứng “người thật, việc thật” cho việc kiên trì tích cóp tham gia BHXH tự nguyện để lo cho tương lai được tốt đẹp.
Bảo đảm quyền lợi cho người tham gia
Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, 5 tháng đầu năm 2025, BHXH Việt Nam tiếp tục đạt kết quả tích cực trong phát triển, đảm bảo quyền lợi của người tham gia, thụ hưởng chính sách.
Cụ thể, số người tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp đều tăng so với cùng kỳ năm 2024. Ước tính đến hết tháng 5/2025, số người tham gia BHXH đạt 19,56 triệu người, tăng 12% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, BHXH bắt buộc là 17,43 triệu người (tăng 8,9%) và BHXH tự nguyện là 2,13 triệu người (tăng 46,23%). Số người tham gia BH thất nghiệp ước đạt 15,7 triệu người (tăng 9,86%); số người tham gia BHYT đạt 93,56 triệu người, tăng 3,24% so với cùng kỳ năm 2024.

Đáng chú ý, công tác chi trả và giải quyết chế độ BHXH, BH thất nghiệp luôn được BHXH Việt Nam thực hiện kịp thời, đầy đủ. Theo đó, tính đến hết tháng 5/2025, toàn hệ thống BHXH Việt Nam ước giải quyết khoảng 46.554 người hưởng các chế độ BHXH hằng tháng, tăng 53,9% so với cùng kỳ năm 2024; 484.994 người hưởng các chế độ BHXH một lần, giảm 13,33% so với cùng kỳ năm 2024; gần 3,6 triệu lượt người hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe; phối hợp giải quyết khoảng 271.997 lượt người hưởng trợ cấp thất nghiệp (TCTN) và 6.094 lượt người hưởng hỗ trợ học nghề.
Cùng với đó, chia trả khám chữa bệnh BHYT cho người tham gia cũng được quan tâm, thực hiện đầy đủ. Theo đó, ước đến hết tháng 5/2025, BHXH Việt Nam thực hiện chi trả cho khoảng gần 80 triệu người khám chữa bệnh BHYT, tăng 8,59% so với cùng kỳ năm 2024; số tiền chi khám chữa bệnh BHYT ước thực hiện là 63.324 tỷ đồng, tăng 15,59% so với cùng kỳ năm 2024.
Đáng chú ý, số người giải quyết hưởng lương hưu những tháng đầu năm 2025 tăng cao với khoảng 27.255 người hưởng trong 4 tháng đầu năm 2025, tăng 95,47% so với cùng kỳ năm 2024.
Lý giải về điều này, BHXH Việt Nam cho biết, nguyên nhân là do tác động của Nghị định số 177/2024/NĐ-CP ngày 31/12/2024 và Nghị định số 178/2024/NĐ-CP ngày 31/12/2024 của Chính phủ. Trong bối cảnh số người giải quyết hưởng lương hưu tăng cao, các đơn vị thuộc và trực thuộc BHXH Việt Nam tiếp tục duy trì triển khai linh hoạt, tổ chức thực hiện rà soát các quy trình, điều chỉnh phần mềm nghiệp vụ triển khai theo mô hình tổ chức bộ máy mới, đảm bảo thông suốt, không ảnh hưởng quyền lợi người thụ hưởng. Do đó, việc giải quyết hưởng các chế độ BHXH cho người lao động luôn được đảm bảo kịp thời, đúng quy định.
Đặc biệt, số người hưởng BHXH một lần tiếp tục giảm và giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2024 (ước giảm khoảng hơn 91 nghìn người, tương đương giảm 18,8%). Đây là tín hiệu đáng mừng thể hiện người lao động ngày càng hiểu rõ về ý nghĩa, tính ưu việt của chính sách và quyền lợi khi tham gia BHXH đủ 15 năm theo Luật BHXH 2024. Qua đó, khẳng định Luật BHXH số 41/2025/QH15 đã đi vào cuộc sống ngay từ khi Luật chưa có hiệu lực và tạo cho người lao động thêm yên tâm, gắn bó với hệ thống an sinh.