Đó là mục tiêu của Ủy ban Chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa ASEAN, Cơ chế một cửa quốc gia và Tạo thuận lợi thương mại đặt ra tại phiên họp thứ ba của Ủy ban.

Hơn 500 nghìn hồ sơ được xử lý qua Cơ chế một cửa quốc gia

Theo Ủy ban Chỉ đạo đạo quốc gia về Cơ chế một cửa ASEAN, Cơ chế một cửa quốc gia và Tạo thuận lợi thương mại, cơ chế một cửa ASEAN đã đạt được một số kết quả tích cực trong năm 2017. Đó là hạ tầng công nghệ thông tin cơ bản ổn định, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ; các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp về cơ bản đã được giải quyết; nhận thức chung về tạo thuận lợi thương mại được nâng lên. Nhờ đó, số lượng hồ sơ, thủ tục giải quyết qua Cơ chế một cửa quốc gia tăng cao, từ ngày 1/1 đến ngày 15/12/2017 đã có 554.505 hồ sơ được xử lý qua Cơ chế một cửa quốc gia, tăng 272% so với cùng kỳ năm 2016. Thời gian và chi phí thông quan giảm đáng kể, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh Việt Nam.

Mặc dù đạt được một số thành tích trên, xong kết quả triển khai thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia còn rất khiêm tốn so với mục tiêu đã đề ra, năm 2017 mới triển khai được 8/22 thủ tục hành chính theo kế hoạch. Một số thủ tục đã được triển khai nhưng số lượng hồ sơ, số lượng doanh nghiệp tham gia không nhiều.

Trong lĩnh vực kiểm tra chuyên ngành, số lượng hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành còn chiếm tỷ trọng lớn (gần 30%); hiệu lực, hiểu quả kiểm tra chuyên ngành còn thấp; số lượng văn bản quy phạm pháp luật phải sửa đổi, bổ sung còn tồn đọng nhiều; một số lĩnh vực còn bị bỏ sót… Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trên là do đầu tư phát triển hạ tầng và công nghệ thông tin còn thiếu đồng bộ. Mức độ hài lòng của doanh nghiệp trong một số lĩnh vực còn thấp.

Giảm tỷ lệ kiểm tra chuyên ngành xuống dưới 15%

Ủy ban cũng phấn đấu năm 2018 triển khai đủ 130 thủ tục hành chính theo đúng Kế hoạch đã đề ra tại Quyết định số 2185/QĐ-TTg ngày 14/11/2016 của Thủ tướng Chính phủ; đồng thời tiếp tục rà soát, bổ sung các thủ tục mới vào Kế hoạch.

Phấn đấu giảm tỷ lệ các lô hàng phải kiểm tra chuyên ngành xuống dưới 15%, nhưng vẫn phải đảm bảo các yêu cầu về quản lý của cơ quan nhà nước và chống buôn lậu, gian lận thương mại.

Cải cách toàn diện hoạt động kiểm tra chuyên ngành; rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa 50% danh mục hàng hóa, sản phẩm và thủ tục kiểm tra chuyên ngành. Năm 2018, chấm dứt tình trạng có danh mục hàng hóa thuộc diện phải kiểm tra chuyên ngành nhưng không có quy định về quy chuẩn, tiêu chuẩn hoặc tiêu chí, phương pháp kiểm tra (trừ trường hợp đặc thù).

Để đạt được mục tiêu trên, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông và đơn vị liên quan, xây dựng và triển khai hệ thống công nghệ thông tin phục vụ Cơ chế một cửa quốc gia và Cơ chế một cửa ASEAN đảm bảo tính kết nối, tính hệ thống, an ninh, an toàn về thông tin và cơ sở dữ liệu; xây dựng phương án đầu tư hệ thống dự phòng cho Cổng Thông tin một cửa quốc gia.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Tài chính đảm bảo tính sẵn sàng của Cổng thông tin một cửa quốc gia phục vụ triển khai chính thức Cơ chế một cửa quốc gia đường hàng không.

Cải cách toàn diện hoạt động kiểm tra chuyên ngành

Tiếp tục cải cách toàn diện hoạt động kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. Cụ thể, rà soát loại bỏ những quy định chồng chéo trong hoạt động kiểm tra chuyên ngành; bỏ quy định chứng nhận hợp quy theo từng lô hàng nhập khẩu và theo người nhập khẩu; thu hẹp danh mục, số lượng mặt hàng phải kiểm tra tại khâu thông quan; chuyển mạnh sang hậu kiểm, hướng tới kiểm tra tại nguồn, công nhận lẫn nhau về kết quả kiểm tra chuyên ngành.

Đối với hàng hóa xuất nhập khẩu thuộc diện phải kiểm tra chuyên ngành, khi ban hành danh mục phải kèm theo mã HS phù hợp với Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam; phải công bố quy chuẩn, tiêu chuẩn hoặc tiêu chí, phương pháp kiểm tra. Mặt hàng nào chưa có hoặc không có quy chuẩn tiêu chuẩn hoặc tiêu chí, phương pháp kiểm tra thì không đưa vào diện kiểm tra chuyên ngành tại khâu thông quan (trừ trường hợp hàng hóa đặc thù).

Đồng thời, cần thực hiện xã hội hóa, hợp tác theo hình thức đối tác công - tư (PPP) trong kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu theo hướng: Chuyển mạnh các hoạt động kiểm tra, thử nghiệm, phân tích, kiểm định cho các doanh nghiệp, tổ chức ngoài nhà nước thực hiện; các Bộ, cơ quan nhà nước chỉ ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn hoặc tiêu chí, phương pháp kiểm tra và tập trung nguồn lực để thanh tra, kiểm tra theo phương thức quản lý rủi ro và hậu kiểm.