Tại Đồng Nai, phần lớn doanh nghiệp đều thuộc các khu chế xuất, khu công nghiệp với gần 70% hàng hóa thuộc loại hình gia công, sản xuất hàng xuất khẩu. Ngoài ra, do tính chất địa bàn nằm ngay gần TP.HCM nên nhu cầu tiêu thụ nội địa đối với các mặt hàng nguyên phụ liệu là rất lớn.

Xuất phát từ thực tế đó, Cục Hải quan Đồng Nai luôn chú trọng công tác kiểm tra chống gian lận về định mức tiêu hao nguyên phụ liệu nhập gia công, sản xuất xuất khẩu, chống các hành vi tự ý tiêu thụ nguyên phụ liệu nhập gia công, nhập sản xuất. Cùng với đó, đơn vị cũng kiểm soát chặt chẽ công tác hoàn thuế của DN.

Chi cục trưởng Chi cục Kiểm tra sau thông quan Cao Ngọc Tâm cho biết, từ đầu năm 2016 đến nay, đơn vị đã thực hiện kiểm tra 51 DN, trong đó có 32 doanh nghiệp đã hoàn thành kiểm tra và 19 doanh nghiệp đang thực hiện kiểm tra. Qua đó, đơn vị đã tăng thu trên 112 tỷ đồng cho ngân sách Nhà nước.

Điển hình, qua kiểm tra sau thông quan tại một Ban Quản lý dự án thuộc Chi nhánh Công ty TNHH MTV - Tổng công ty X., Chi cục Kiểm tra sau thông quan phát hiện đơn vị này đã có hành vi khai sai đối tượng miễn thuế, làm tăng số tiền thuế được miễn. Do đó, Cục Hải quan Đồng Nai đã ra quyết định ấn định thuế với số tiền trên 19 tỷ đồng.

Tương tự, tại Công ty Y. Việt Nam, đoàn kiểm tra sau thông quan của Cục Hải quan Đồng Nai phát hiện doanh nghiệp này đã thực hiện hành vi không khai báo, khai sai khác làm tăng số thuế được giảm, được hoàn, không thu trong quản lý sử dụng nguyên vật liệu gia công, sản xuất xuất khẩu. Do đó, Cục Hải quan Đồng Nai đã quyết định ấn định thuế theo quy định trên 12 tỷ đồng.

Cùng với đó, Công ty TNHH A. Việt Nam cũng bị ấn định thuế trên 10 tỷ đồng do định mức sử dụng nguyên vật liệu thực tế sai khác so với định mức tiêu hao trên hồ sơ hoàn thuế. Tương tự, với hành vi không khai, khai sai khác làm tăng số thuế được giảm, được hoàn, không thu trong quản lý sử dụng nguyên vật liệu gia công, sản xuất xuất khẩu, Công ty Cao su M. Việt Nam cũng bị ấn định truy thu thuế trên 10 tỷ đồng.

Trao đổi với phóng viên, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Đồng Nai Nguyễn Phúc Thọ cho biết, hiện công tác kiểm tra sau thông quan tại đơn vị đang gặp một số khó khăn. Theo đó, một số hướng dẫn của Tổng cục Hải quan chưa thống nhất trong việc xử phạt đối với các trường hợp phát sinh chênh lệch thừa, thiếu nguyên liệu của DN.

Cục Hải quan Đồng Nai đã có báo cáo vướng mắc gửi Tổng cục Hải quan xem xét, chỉ đạo thống nhất việc ấn định thuế, xử phạt vi phạm hành chính chỉ đối với phần chênh lệch thiếu hay phải đối với cả chênh lệch thừa và chênh lệch thiếu.

Cùng với đó, ông Thọ cũng cho hay, trong công tác kiểm tra sau thông quan, khối lượng công việc cần thu thập thông tin rất lớn, trong khi lực lượng hiện còn mỏng nên việc triển khai thực hiện rất vất vả. Ngoài ra, việc giao chỉ tiêu về giá trị cũng gây khó khăn cho đơn vị do rất khó có thể xác định trước mức độ vi phạm của DN.

Về mức độ tuân thủ pháp luật hải quan của các DN, ông Thọ cho hay, do phần lớn doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đều là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, nên sự am hiểu về pháp luật Việt Nam rất hạn chế. Hầu hết các vi phạm của doanh nghiệp đều là do sai sót dẫn đến chênh lệch giữa số liệu trên hệ thống kế toán nội bộ và số liệu của cơ quan Hải quan.

Do đó, công tác kiểm tra sau thông quan của Hải quan Đồng Nai bên cạnh việc kiểm tra tính tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp còn nhằm khuyến cáo, nhắc nhở và phổ biến các quy định của pháp luật Việt Nam đến với DN, giúp doanh nghiệp hiểu rõ và tránh được các vi phạm về sau.

Theo kế hoạch, từ nay đến cuối năm, Cục Hải quan Đồng Nai sẽ tiếp tục triển khai và phấn đấu hoàn thành kế hoạch kiểm tra sau thông quan do Tổng cục Hải quan giao. Trong đó, tập trung chủ yếu vào các doanh nghiệp may mặc, giày da và các doanh nghiệp có khả năng gian lận về mã số, trị giá…