Sau cuộc họp 2 ngày 25 -26/7 của Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC), Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ngày 26/7 theo giờ GMT đã công bố tăng lãi suất cơ bản thêm 0,25%. Như vậy, sau đợt tạm ngưng tăng lãi suất vào tháng 6 vừa qua, thì đây là lần tăng lãi suất thứ 11 kể từ tháng 3 năm ngoái nhằm kiềm chế giá tiêu dùng tăng. 

Chủ tịch Fed, ông Jerome Powell cũng bỏ ngỏ khả năng Fed sẽ tiếp tục nâng lãi suất, nhấn mạnh dữ liệu sắp tới sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định.

Ông Powell công nhận đã có nhiều dấu hiệu cho thấy việc nâng lãi suất giúp giảm áp lực lạm phát, tuy nhiên vẫn còn một chặng đường rất dài để có thể về mức mong muốn 2% YoY (hiện tại 3%).

Fed vẫn lo ngại về lạm phát lõi khi chỉ số này chỉ mới hạ nhiệt nhẹ theo báo cáo CPI tháng 6 vừa qua, phần nhiều do thị trường lao động của Mỹ bền vững hơn dự kiến.

Fed giữ nguyên đánh giá về lạm phát ở mức cao nhưng thay đổi đánh giá về tình hình tăng trưởng kinh tế từ “khiêm tốn” lên “vừa phải”, dự đoán sẽ không có suy thoái trong 2023 mà chỉ thấy tốc độ tăng trưởng chững lại rõ rệt.

Chủ tịch Fed Jerome Powell phát biểu khi công bố: “Các hành động chính sách tiền tệ của Fed nhằm thúc đẩy việc làm và ổn định giá cả cho người dân Mỹ. Tôi cùng các đồng nghiệp đều biết rằng lạm phát cao mang lại nhiều khó khăn khi đã làm giảm sức mua, đặc biệt là đối với những người ít có khả năng trang trải các khoản chi phí cao hơn của các mặt hàng thiết yếu như thực phẩm, nhà ở và đi lại. Chúng tôi rất chú ý tới các rủi ro mà lạm phát có thể mang lại đối với việc làm và giá cả và chúng tôi cam kết mạnh mẽ đưa lạm phát trở lại mục tiêu 2%". 

Có thể thấy, báo cáo việc làm và CPI của tháng 7 và 8/2023 sẽ là yếu tố chính quyết định cho viêc liệu Fed có tiếp tục nâng hay giữ nguyên lãi suất và buổi họp tiếp theo vào tháng 9 hay không.

Tác động tới thị trường ra sao?

Việc nâng lãi suất lần này đã được kỳ vọng từ trước nên sẽ không có quá nhiều ảnh hưởng lên thị trường cũng như tỷ giá.

Ngay sau khi Fed công bố tăng lãi suất, các thị trường chứng khoán quan trọng có sự giảm nhẹ nhưng rất nhanh, phục hồi trở lại. Chỉ số vốn chủ sở hữu thế giới MSCI (MIWD00000PUS), theo dõi cổ phiếu ở gần 50 quốc gia, đã phục hồi và tăng 0,03%. Tại châu Âu, chứng khoán STOXX giảm 0,53%, trong khi chứng khoán ở Đức (GDAXI) và Pháp (FCHI) cũng lần lượt giảm 0,49% và 1,35%.

Tại Phố Wall, chỉ số chuẩn S&P 500 mất đà và đi ngang trong khi Nasdaq đóng cửa ở mức thấp hơn, bị kéo xuống bởi hầu hết các cổ phiếu công nghệ.

Chỉ số Dow Jones Industrial Average tăng nhẹ trong khi S&P 500 (SPX) và Nasdaq Composite (IXIC) cũng chứng kiến mức giảm nhẹ.

Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ giảm, có phần chững lại giao dịch sau quyết định tăng lãi suất của Fed. 

Đồng USD giảm thấp hơn so với các loại tiền tệ chính. Chỉ số đô la Mỹ giảm 0,316%, trong khi đồng euro tăng 0,33% lên mức 1.109 USD.

Thị trường hiện tại vẫn kỳ vọng Fed sẽ còn tăng lãi suất thêm ít nhất một lần nữa, nhưng không rõ sẽ là ở buổi họp nào (từ giờ tới cuối năm còn 3 lần – tháng 9, 10, 12).

Việc tăng lãi suất sắp tới là không chắc chắn, và phụ thuộc nhiều vào các dữ liệu kinh tế. Riêng cuộc họp FOMC sắp tới (19-20/9) thì quyết định lãi suất sẽ phụ thuộc nhiều vào dữ liệu CPI, PCE và việc làm tháng 7- 8.

Chúng tôi sẽ đánh giá các dữ liệu này khi được công bố.

Đối với Việt Nam, việc Fed nâng lãi suất thêm 0,25% trong kỳ này cũng nằm trong dự đoán của các nhà đầu tư. Thị trường theo đó chưa có những phản ánh thái quá. Tuy nhiên rất rõ ràng, khi Fed nâng thêm lãi suất FFR, sự ngược chiều của chính sách tiền tệ của Việt Nam với NHTW dẫn đầu thế giới ngày càng ngược chiều nhau. 

Về lý thuyết, việc tăng lãi suất của Fed sẽ tác động đến thanh khoản toàn cầu và ảnh hưởng đến dòng tiền đầu tư.  Việc thắt chặt tiền tệ ở Mỹ đã dẫn đến việc các nhà đầu tư rút tiền của họ ra khỏi các nền kinh tế châu Á, mới nổi, gây ra sự mất giá tiền tệ ở hầu hết các nền kinh tế trong đó có Việt Nam. Song ở Việt Nam, áp lực đối với tỷ giá sẽ không quá cao.

Trong nhiều biến số vĩ mô có sức tác động tới thị trường từ nay đến nửa cuối năm, điều quan trọng nhất để kinh tế phục hồi là đầu ra của thị trường, song song đó là tháo gỡ các vướng mắc trên các thị trường quan trọng để vừa phục hồi sản xuất, vừa khơi thông dòng tiền.