Thêm hình thức tuyên truyền

Tại hội nghị đối thoại DN về chính sách, thủ tục thuế, hải quan năm 2017 diễn ra mới đây, ông Đoàn Duy Khương, Phó Chủ tịch Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI) phản ánh, thời gian qua, các quy định pháp luật liên quan đến thủ tục hải quan thường xuyên thay đổi và có rất nhiều quy định về chính sách thủ tục hải quan, DN không thể cập nhật kịp thời; sự kết nối giữa DN và cơ quan Hải quan nhiều lúc còn hạn chế. Do đó, DN đôi khi bị chậm tiến độ mở tờ khai do chưa cập nhật kịp sự thay đổi về thủ tục, chính sách mới. Bên cạnh đó, công văn trả lời cho các vấn đề vướng mắc của DN còn chung chung, chủ yếu đưa ra các thông tư, nghị định mà không có câu trả lời rõ ràng và các hướng dẫn cụ thể cho DN thực hiện.

Đại diện cộng đồng DN-VCCI cũng cho rằng, Bộ Tài chính cần tiếp tục rà soát, sửa đổi các văn bản luật và dưới luật theo hướng tiếp cận thực tiễn hoạt động của DN và thể chế bằng văn bản; có các giải thích rõ ràng về quy trình, thủ tục xuyên suốt quá trình giải quyết thủ tục hành chính từ trung ương đến cấp cục, chi cục, tránh hiện tượng khi tiếp cận các thủ tục hành chính, DN còn nhận thấy khó hiểu, khó thực hiện; các biểu mẫu cũng không nên thay đổi quá nhiều nếu không thực sự cần thiết phải thay đổi thì giữ ổn định trong thời gian nhất định;  cần có bộ phận hỗ trợ DN khi cần tư vấn đặt tại các cục, chi cục thuế, hải quan. Đặc biệt, DN cho rằng, cơ quan Hải quan cần có thêm các hình thức tuyên truyền, tập huấn để DN tiếp cận dễ dàng hơn với các thủ tục hải quan.

Nhấn mạnh về vấn đề này, theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Vũ Ngọc Anh, kể từ sau Hội nghị đối thoại với DN toàn quốc năm 2016, việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật về hải quan được thực hiện theo hướng: Tiếp tục đổi mới toàn diện hơn về phương thức quản lý và chính sách thuế XNK phù hợp với tiến trình hội nhập kinh tế theo hướng ổn định, công khai, minh bạch, tạo môi trường kinh tế lành mạnh; phù hợp với các điều ước quốc tế và hiệp định thương mại tự do, Luật Hải quan, Luật Thuế XK, thuế NK và các Luật khác có liên quan; hoàn thiện cơ sở pháp lý để đáp ứng yêu cầu hoàn thiện mô hình thủ tục hải quan điện tử và triển khai Cơ chế một cửa quốc gia nhằm giảm thời gian thông quan, tiết kiệm chi phí cho DN, phù hợp với sự phát triển của thương mại quốc tế.

Phó Tổng cục trưởng Vũ Ngọc Anh nhấn mạnh, thời gian tới, ngành Hải quan sẽ tập trung hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh cải cách hành chính trong lĩnh vực hải quan, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, khuyến khích khởi nghiệp, phát triển DN, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của DN theo hướng tiếp cận thực tiễn hoạt động của DN. Qua đó nhằm phấn đấu rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa XK còn 70 giờ, hàng hóa NK còn 90 giờ. 

Giải đáp rõ ràng

Nhằm tăng cường công tác kiểm tra, giám sát để những cải cách thủ tục hành chính đi vào thực tế, tạo thuận lợi cho DN, người khai hải quan, ngay trước khi diễn ra kỳ hội nghị đối thoại DN về chính sách, thủ tục thuế, hải quan năm 2017, cơ quan Hải quan đã chủ động tháo gỡ một số vướng mắc cho DN.

Cụ thể, Công ty CP XNK Đạt Thành Phú phản ánh, thời gian qua có nhiều thay đổi trong các loại giấy phép XK.

Về vấn đề DN phản ánh, Tổng cục Hải quan cho biết, theo quy định tại Điều 4 Nghị định số 187/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 của Chính phủ thì hàng hóa XNK theo giấy phép, thương nhân muốn XNK phải có giấy phép của bộ, ngành liên quan. Hàng hóa XNK phải bảo đảm các quy định liên quan về kiểm dịch, an toàn thực phẩm và tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng, phải chịu sự kiểm tra của cơ quan có thẩm quyền trước khi thông quan. Hàng hóa không thuộc Danh mục hàng hóa cấm XK, tạm ngừng XK, Danh mục hàng hóa cấm NK, tạm ngừng NK và các hàng hóa không thuộc trường hợp quy định tại Khoản 1 và 2 Điều này, chỉ phải làm thủ tục XNK tại chi cục hải quan cửa khẩu.

Cũng theo quy định tại khoản 1 Điều 24 Luật Hải quan 2014 thì khi làm thủ tục hải quan, tùy từng trường hợp, người khai hải quan phải nộp hoặc xuất trình hợp đồng mua bán hàng hóa, hóa đơn thương mại, chứng từ vận tải, chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa, giấy phép XNK, văn bản thông báo kết quả kiểm tra hoặc miễn kiểm tra chuyên ngành, các chứng từ liên quan đến hàng hóa theo quy định của pháp luật có liên quan.

Như vậy việc xuất trình giấy phép XK hàng hóa cho cơ quan Hải quan thực hiện theo theo quy định của pháp luật có liên quan, cơ quan Hải quan sẽ giải quyết thủ tục thông quan hàng hóa khi hàng hóa đáp ứng yêu cầu theo quy định của pháp luật có liên quan và quy định tại Luật Hải quan 2014.

Công ty TNHH Chế tạo máy Citizen Việt Nam đề nghị bãi bỏ thủ tục “Thông báo NK phế liệu” theo phụ lục 12 “Mẫu văn bản thông báo về lô hàng phế liệu NK để kiểm tra, thông quan (ban hành kèm theo Thông tư số 41/2015/TT-BTNMT ngày 9/9/2015 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường”. Vì trên thực tế, khi NK phế liệu, DN phải dựa vào “Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong NK phế liệu làm nguyên liệu sản xuất” để làm thủ tục hải quan. Thông báo NK phế liệu này giống như một giấy phép con mà DN phải xin để làm thủ tục hải quan, điều này ảnh hưởng tới tiến độ sản xuất của DN.

DN cũng đề nghị rút ngắn thời gian ký quỹ NK phế liệu từ 15 ngày xuống ngắn hơn. Thực tế thì quy định này đã tạo ra nhiều khó khăn, vướng mắc cho DN khi NK phế liệu về làm nguyên liệu sản xuất vì có những lô hàng chúng tôi nhập từ Thái Lan, Singapore tàu đi 4-5 ngày, theo quy định trên thì DN phải trả tiền lưu bãi, lưu container rất nhiều và khó khăn trong sản xuất.

Liên quan đến đề nghị của DN, Tổng cục Hải quan cho biết, về nội dung thủ tục NK phế liệu cần phải có Giấy chứng nhận ký quỹ trước khi mở tờ khai NK 15 ngày theo quy định tại Nghị định 38/2015/NĐ-CP của Chính phủ, Tổng cục Hải quan đã có công văn số 6773/TCHQ-GSQL ngày 24/7/2015 trao đổi với Bộ Tài nguyên và Môi trường. Tại công văn số 1820/TCMT-KSON ngày 27/8/2015 trả lời Tổng cục Hải quan, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị Tổng cục Hải quan hướng dẫn DN thực hiện đúng theo quy định tại Khoản 1 Điều 59 tại Nghị định số 38/2015/NĐ-CP: “Tổ chức, cá nhân NK phế liệu phải thực hiện ký quỹ trước khi tiến hành thủ tục thông quan phế liệu NK ít nhất 15 ngày làm việc”

Nội dung kiến nghị của DN đã được Tổng cục Hải quan trao đổi, thống nhất với Bộ Tài nguyên và Môi trường, do vậy, Tổng cục Hải quan đề nghị DN thực hiện thủ tục theo đúng quy định. Trường hợp còn vướng mắc đề nghị DN liên hệ trực tiếp với cơ quan quản lý chuyên ngành là Bộ Tài nguyên và Môi trường để được xem xét, giải quyết.