Trong khuôn khổ “Hội nghị doanh nghiệp thường niên 2019” tổ chức hôm 8/11/2019 diễn ra tại Phú Quốc (Kiên Giang), HNX đã tổ chức lễ công bố trao giải và vinh danh các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên UPCoM thực hiện tốt CBTT & MB 2018 - 2019.

Là đơn vị tiên phong trong triển khai các hoạt động quản trị công ty (QTCT), từ năm 2012, HNX đã tổ chức các chương trình đánh giá chất lượng CBTT&MB của các doanh nghiệp niêm yết. Từ thành công của các chương trình này, từ năm 2018 HNX bắt đầu áp dụng đánh giá chất lượng CBTT&MB cho các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên UPCoM.

Chương trình đánh giá năm 2018 nhằm đánh giá nhận thức, thực thi các quy định và thông lệ tốt về CBTT&MB; cung cấp các cơ sở, dẫn chứng cho việc kiến nghị rà soát, sửa đổi các quy định liên quan đến CBTT trên thị trường chứng khoán. Bước sang năm thứ hai của chương trình đánh giá các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn, năm 2019, HNX tiếp tục đánh giá mức độ thực thi các quy định và thông lệ tốt về CBTT&MB của các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên UPCoM, so sánh kết quả thực hiện so với năm trước và đưa ra các kiến nghị, đề xuất giúp doanh nghiệp nâng cao chất lượng CBTT.

Đối tượng được đánh giá gồm các doanh nghiệp doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn có cổ phiếu đang giao dịch trên UPCoM và có ngày giao dịch đầu tiên trước ngày 20/4/2018. Tổng cộng có 237 doanh nghiệp (tăng 77 doanh nghiệp so với năm 2018), chiếm 75,71% tổng giá trị vốn hóa toàn thị trường UPCoM tại thời điểm chốt dữ liệu.

Bộ tiêu chí đánh giá được xây dựng dựa trên các quy định về CBTT và QTCT của các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên TTCK, những thông lệ CBTT cũng như QTCT quốc tế (nguyên tắc về QTCT của OECD năm 2015). Các tiêu chí của chương trình năm nay tập trung vào nội dung CBTT&MB để có thể đánh giá được cả tính tuân thủ, tự nguyện trong việc áp dụng các thông lệ QTCT và CBTT&MB tốt.

Việc đánh giá được thực hiện từ góc nhìn của nhà đầu tư đối với doanh nghiệp, theo đó nguồn dữ liệu đánh giá sẽ dựa trên các thông tin được doanh nghiệp công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng theo quy định của pháp luật. Dữ liệu đánh giá sẽ bao gồm toàn bộ các thông tin công bố của doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trong năm tài chính 2018 được công bố trên trang thông tin điện tử chính thức của doanh nghiệp (website), website HNX và trong các ấn phẩm do doanh nghiệp phát hành, gồm có các báo cáo tài chính, báo cáo thường niên, báo cáo quản trị, điều lệ công ty, quy chế nội bộ về QTCT, thư mời và tài liệu họp ĐHĐCĐ, nghị quyết và biên bản họp ĐHĐCĐ thường niên, các thông tin công bố định kỳ, bất thường, các thông tin do HNX công bố liên quan đến các nội dung vi phạm CBTT của doanh nghiệp.

Để đảm bảo tính khách quan và chuyên nghiệp, việc đánh giá dữ liệu của chương trình sẽ do Trường Đại học Kinh tế Quốc dân thực hiện. Đây là một đơn vị đánh giá độc lập, đã có nhiều kinh nghiệm trong việc đánh giá các chương trình QTCT.

Kết quả đánh giá của chương trình cho thấy điểm CBTT&MB trung bình của các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn trên HNX năm 2019 đạt 61,40% điểm, tăng 1,65 điểm so với năm 2018 và có 126/237 doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn có điểm CBTT&MB cao hơn mức trung bình. Các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn tập trung nhiều hơn vào thực hiện các tiêu chí tuân thủ với tỷ lệ điểm dành cho các tiêu chí tuân thủ là 61,61% (năm 2018: 59,99%). Trong khi đó, việc thực thi các tiêu chí mang tính thông lệ tuy đã có cải thiện nhưng vẫn còn thấp, chỉ đạt 40,72% (năm 2018: 39,75%).

Các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn thuộc rổ chỉ số UPCoM Large có điểm CBTT&MB trung bình cao hơn các doanh nghiệp không thuộc rổ chỉ số này. Các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn có tỷ lệ nắm giữ của nhà nước cao hơn có xu hướng thực hiện CBTT tốt hơn. Trong khi đó, không có mối liên hệ giữa việc doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn có vốn sở hữu nước ngoài và chất lượng CBTT. Điều này có thể lý giải rằng khi chất lượng CBTT&MB trong nước dần tiếp cận những chuẩn mực hoặc thông lệ CBTT&MB quốc tế, thì mối liên hệ giữa việc doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn có tỷ lệ vốn sở hữu nước ngoài và chất lượng CBTT&MB sẽ dần biến mất.

Các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn có chức danh chủ tịch HĐQT và TGĐ tách biệt có kết quả CBTT&MB trung bình đạt 63,28% điểm (năm 2018: 61,68%), trong khi đó các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn có Chủ tịch kiêm nhiệm TGĐ chỉ đạt 50,24% điểm (năm 2018: 51,04%). Đối với các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn có thành lập tiểu ban trực thuộc HĐQT theo quy định tại Thông tư 155 thì điểm trung bình đạt 62,35% điểm, còn các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn không thành lập tiểu ban đạt 61,32% điểm. Ngoài ra, các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn có công bố Quy chế nội bộ về QTCT có điểm trung bình là 65,83% điểm (năm 2018: 64,30%), cao hơn so với các doanh nghiệp  đại chúng quy mô lớn không có hoặc không công bố (56,77%).

Các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn có vốn hóa thị trường và tổng tài sản cao hơn thường có chất lượng CBTT&MB tốt hơn. Điểm CBTT&MB cũng có mối quan hệ tích cực với kết quả kinh doanh được đo bằng ROE và ROA, theo đó, mỗi 1% tăng của điểm CBTT&MB đồng nghĩa với việc ROA tăng 0,08% và ROE tăng 0,17%. Doanh nghiệp có chất lượng CBTT&MB càng tốt thì giá cổ phiếu càng cao. Đây là dẫn chứng tốt để khuyến khích và thúc đẩy doanh nghiệp thực thi tốt hơn các quy định, thông lệ về CBTT&MB.

Ngoài ra, kết quả đánh giá cũng chỉ ra các tiêu chí doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn thực hiện tốt, các tiêu chí thực hiện chưa tốt trong từng nội dung của CBTT&MB. Đây là những phân tích chi tiết để giúp các doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn có thể nhìn nhận các vấn đề trong việc triển khai và thực thi các quy định cũng như thông lệ CBTT&MB tốt để khắc phục các mặt hạn chế, tăng cường các mặt đạt được để phù hợp với xu hướng quốc tế và bối cảnh của Việt Nam.

Dựa trên kết quả đánh giá của chương trình, HNX cũng đã đưa ra các khuyến nghị nhằm nâng cao chất lượng CBTT&MB cũng như hướng tới nâng cao chất lượng QTCT của doanh nghiệp phù hợp với thông lệ quốc tế. Báo cáo kết quả đánh giá của chương trình năm nay sẽ được HNX phát hành tới tất cả các doanh nghiệp được đánh giá cũng như công bố công khai trên website HNX.

Để khích lệ cũng như ghi nhận những tiến bộ mà doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn đạt được trong năm 2018-2019 cũng như thúc đẩy nâng cao nhận thức của doanh nghiệp đại chúng thực hiện tốt CBTT và minh bạch trong thời gian tới, HNX đã tổ chức trao giải và vinh danh 10 doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn thực hiện tốt CBTT và MB 2018 - 2019.

Bảng 1: 10 Doanh nghiệp đại chúng quy mô lớn thực hiện tốt CBTT và MB 2018 - 2019

Nguồn: hnx.vn