Nhìn lại những "con sóng" chứng khoán 2015
Từ đầu năm đến nay, VN-Index tăng hơn 5%, dòng tiền hoạt động trên thị trường giảm 11,5% so với năm 2014, nhưng có tới 3 đợt sóng tăng và 3 đợt sóng giảm.
Giai đoạn 5/1 - 4/3: VN-Index tăng 11,8%
Sóng tăng diễn ra sau khi VN-Index kết thúc thời kỳ suy giảm từ 640 điểm (8/9/2014) xuống 513 điểm (17/12/2014). Dẫn dắt đợt hồi phục là nhóm cổ phiếu ngân hàng như BID, CTG, VCB, MBB, EIB…
Các cổ phiếu này có mức tăng trung bình trên 25%. Ngoài ra, lực mua của khối ngoại cũng hỗ trợ cho thị trường (VN-Index tăng từ 537 điểm lên 600,3 điểm).
Giai đoạn 5/3 - 18/5: VN-Index giảm 13,4%
VN-Index suy giảm nhanh và mạnh (từ 600 điểm xuống 528,9 điểm) chủ yếu là do giá dầu thế giới liên tiếp lao dốc, còn 45 USD/thùng. Thực tế này khiến nhóm cổ phiếu năng lượng trên toàn cầu bị bán tháo và tại Việt Nam, nhóm cổ phiếu dầu khí cũng rơi vào tình trạng tương tự. Giá nhóm cổ phiếu này giảm trung bình hơn 20% trong tháng 3 và 4/2015.
Đây là nhóm cổ phiếu có ảnh hưởng lớn tới các chỉ số chung, khiến thị trường suy giảm theo. Trong bối cảnh đó, Thông tư 36/2014/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước có tác động không nhỏ tới TTCK. Thông tư này có một số quy định “siết” vốn tín dụng ngân hàng vào TTCK, có hiệu lực từ 1/2/2015.
Bên cạnh đó, trong giai đoạn này, tỷ giá tăng lần thứ hai kể từ đầu năm và giao dịch của khối ngoại sụt giảm. Ngoài ra, các DN đẩy mạnh hoạt động phát hành trong nửa đầu năm cũng tạo áp lực lên thị trường.
Giai đoạn 19/5 - 14/7: VN-Index tăng 21,2%
Các thông tin chi tiết hơn về vấn đề nới “room” khối ngoại khiến kỳ vọng của NĐT tăng cao, đây cũng là thời điểm kỳ vọng về hoàn tất đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) lớn dần. Cụ thể, Chính phủ đã ban hành Nghị định 60/2015/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 58/2012/NĐ-CP, có hiệu lực từ 1/9/2015, trong đó quy định cụ thể các vấn đề về “room” cho NĐT nước ngoài.
Bên cạnh đó, dự thảo Thông tư thay thế Thông tư 74/2011/TT-BTC hướng dẫn về giao dịch chứng khoán có nội dung: rút ngắn thời gian thanh toán từ T+3 xuống T+2, cho phép giao dịch chứng khoán trong ngày (T+0). Kết quả kinh doanh khả quan trong quý I của nhiều DN cũng là động lực cho thị trường.
Từ ngày 19/5 - 14/7, VN-Index tăng từ 528,9 điểm lên 641,06 điểm, trong đó nhóm cổ phiếu ngân hàng có vai trò dẫn dắt và khối ngoại có động thái mua ròng.
Giai đoạn 15/7 - 25/8: VN-Index giảm 20,3%
Đây giai đoạn TTCK Việt Nam bị tác động bởi nhiều yếu tố không tích cực. Đó là giá dầu sau đợt phục hồi đã giảm trở lại, từ hơn 51 USD/thùng xuống 41 USD/thùng, khiến các cổ phiếu ngành dầu khí giảm giá (GAS, PVD, PVS, PVC…). Trong khi đó, Trung Quốc phá giá đồng nhân dân tệ và TTCK nước này sụt giảm kéo theo đà suy giảm của chứng khoán toàn cầu.
Việt Nam bị ảnh hưởng cả vấn đề tỷ giá và áp lực bán tháo của chứng khoán thế giới. Biến động tỷ giá kéo theo động thái giảm mua và bán ròng của khối NĐT nước ngoài. Bên cạnh đó, Quỹ VNM ETF có mức chiết khấu lớn và bị NĐT rút chứng chỉ quỹ, khiến quỹ này phải bán ra cổ phiếu tại thị trường Việt Nam. Với các yếu tố trên tác động, VN-Index chịu áp lực điều chỉnh mạnh hơn dự kiến, giảm từ 641 điểm xuống 511 điểm.
Giai đoạn từ 25/8 đến đầu tháng 11:VN-Index tăng 21,3%
Sau khi VN-Index tạo đáy năm 2015 ở mức 511 điểm, TTCK bật tăng nhờ đà hồi phục của chứng khoán toàn cầu và thông tin đàm phán TPP thành công.
Sự thành công của vòng đàm phán TPP khiến Việt Nam có cơ hội đón dòng vốn ngoại mạnh mẽ hơn, cả dòng vốn đầu tư trực tiếp (FDI) và dòng vốn đầu tư gián tiếp (FII). Các cổ phiếu tăng giá mạnh tập trung vào nhóm hưởng lợi từ TPP như dệt may, thủy sản, cảng biển, BĐS khu công nghiệp…
Ngoài ra, kế hoạch thoái vốn của SCIC đối với 10 DN lớn, hoạt động hiệu quả như VNM, FPT, BMP, BMI, NTP… góp phần hỗ trợ TTCK tăng điểm (VN-Index tăng từ 511 điểm lên vùng 620 điểm), vì đây là những DN được cả NĐT trong nước và nước ngoài quan tâm.
Giai đoạn tháng 11 đến giữa tháng 12:VN-Index giảm 9,7%
Thị trường giảm từ 617 điểm về 557 điểm điểm chủ yếu đến từ yếu tố tỷ giá biến động do dự báo giữa tháng 12, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ tăng lãi suất (hiện Fed đã tăng lãi suất), khiến khối ngoại bán ròng.
Một số yếu tố khác tác động đến thị trường là hoạt động cơ cấu lại danh mục của các quỹ ETF theo hướng bán ra nhiều cổ phiếu blue-chips và bản thân các quỹ này bị NĐT rút ròng chứng chỉ quỹ; một phần dòng tiền trên thị trường được rút ra để tham gia các đợt IPO một số DN lớn.
Cơ hội 6 phiên cuối năm
Từ giữa tháng 12 đến nay, VN-Index nhìn chung đi ngang. Trong đó, phiên giao dịch hôm qua (29/12), VN-Index tăng khá mạnh, đóng cửa tại 576,29 điểm, tăng 6,39 điểm (+1,12%).
Ba phiên trước đó, chỉ số này tăng nhẹ, tổng cộng tăng 1%. Chỉ còn 2 phiên giao dịch nữa là TTCK bước sang năm 2016. Liệu thị trường có tiếp tục tăng để tạo đà cho năm mới?