Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ phụ trách khu vực Đông Nam Á, Patrick Murphy cho biết, cuộc gặp nhằm tạo mối quan hệ giữa các nước ASEAN và chính quyền của Tổng thống Donald Trump. Mỹ cũng dự kiến tăng cường hợp tác với ASEAN trong khuôn khổ Đối tác chiến lược ASEAN - Mỹ, bao gồm hội nhập kinh tế, hợp tác biển, các thách thức an ninh xuyên quốc gia, đào tạo và công nghệ, để chuẩn bị cho các cuộc họp của Diễn đàn Khu vực Đông Á và ASEAN tại Manila vào tháng 8.

Năm nay là dịp kỷ niệm 40 năm quan hệ Mỹ - ASEAN. Theo trang web của Nhà Trắng, các nước ASEAN là cộng đồng đối tác thương mại lớn thứ tư của Mỹ. Với việc Tổng thống Donald Trump ra lệnh xem xét lại các hiệp định thương mại, các nước ASEAN đặc biệt quan tâm đến định hướng chính sách thương mại của Mỹ trong tương lai.

Bên cạnh đó, sự ủng hộ của ASEAN đối với việc thực hiện các biện pháp trừng phạt chống lại Triều Tiên có thể nằm trong chương trình nghị sự. Mỹ muốn “tất cả thành viên của cộng đồng quốc tế thực hiện đầy đủ các biện pháp trừng phạt của Liên Hợp Quốc (LHQ) đối với Triều Tiên, đình chỉ hoặc hạ cấp quan hệ ngoại giao với Bình Nhưỡng và thực hiện các biện pháp để cô lập Triều Tiên về kinh tế”, ông Patrick Murphy nói với Straits Times.

Theo giáo sư Lee Sung Yoon từ Trường Luật và Ngoại giao Fletcher thuộc Đại học Tufts ở Boston, Mỹ, nhu cầu tái cam kết với các nước Đông Nam Á về vấn đề Triều Tiên thực sự tồn tại. “Các quốc gia ASEAN càng thống nhất áp dụng các biện pháp trừng phạt, Mỹ càng có vị thế tốt hơn khi đàm phán với Triều Tiên”, ông nói.

Trước đó, trong bài phát biểu trước nhân viên Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 3/5, Ngoại trưởng Tillerson cũng khẳng định: Đối với khu vực Đông Nam Á, Bộ Ngoại giao Mỹ còn rất nhiều việc cần làm để củng cố quan hệ với các nước ASEAN nhằm giải quyết các vấn đề an ninh, thương mại và cả vấn đề Biển Đông.

“Các cam kết đang được xúc tiến khắp khu vực. Và Tổng thống đã đồng ý sẽ đến Việt Nam cùng Philippines vào mùa thu này để tiến hành các cuộc gặp”, Ngoại trưởng Mỹ cho biết. “Tôi cho rằng việc Tổng thống công du (đến Việt Nam và Philippines) là rất quan trọng và đương nhiên chúng ta sẽ phải đi tiền trạm để chuẩn bị cho mọi thứ”.

Hồi tháng 4 vừa qua, trong chuyến thăm Indonesia, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence xác nhận Tổng thống Trump sẽ tới Việt Nam dự hội nghị APEC và tới Philippines dự hội nghị cấp cao ASEAN vào tháng 11 này.

Ngoại trưởng Tillerson cho rằng chính sách ngoại giao của Mỹ trong vài thập niên qua đã “hơi mất cân bằng” khi Washington đã quá tập trung vào hợp tác thương mại với một số nền kinh tế đang lên. Ông cũng nhấn mạnh rằng, chính sách đối ngoại của Mỹ sẽ tỏ ra linh hoạt hơn, tập trung vào các điểm các bên có thể hợp tác thay vì các vấn đề nội bộ (ám chỉ vấn đề nhân quyền).