Thông tin trên vừa được Bộ Xây dựng trả lời kiến nghị của cử tri TP. Hồ Chí Minh sau Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV về nội dung hiện nay trên cả nước xảy ra nhiều vụ cháy nhà.

Từ thực trạng này, cử tri kiến nghị Bộ Xây dựng tăng cường kiểm tra, giám sát các công trình xây dựng, nhất là hệ thống phòng cháy, chữa cháy để đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân.

Trả lời vấn đề này, Bộ Xây dựng cho biết, thời gian vừa qua, ở một số địa phương có tình trạng các công trình xây dựng không theo quy hoạch, xây dựng không phép, sai phép, tự ý thiết kế nâng tầng bố trí nhà ở thành nhiều căn hộ nhằm mục đích cho thuê, mua bán, chuyển nhượng, xây dựng nhà ở không đảm bảo các tiêu chuẩn, quy chuẩn về phòng cháy chữa cháy.

Tình trạng trên đã dẫn đến nhiều hệ lụy như: Gia tăng mật độ dân số, gây quá tải về hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, hạ tầng giao thông, không bảo đảm vệ sinh môi trường, làm ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự của địa phương, phá vỡ quy hoạch, xảy ra các tranh chấp, khiếu kiện giữa người mua và người bán do không cấp được giấy chứng nhận quyền sở hữu... Đặc biệt, phổ biến tình trạng vi phạm các quy định về phòng cháy chữa cháy, dẫn đến nguy cơ cháy nổ cao trong cộng đồng dân cư, gây thiệt hại rất nghiêm trọng về người và tài sản.

Để tăng cường công tác quản lý nhà nước, Bộ Xây dựng đã rà soát các quy định pháp luật để sửa đổi, bổ sung phù hợp với tình hình thực tế, hoàn thiện quy định của Luật Nhà ở (tại Điều 57), Nghị định số 95/2024/NĐ-CP ngày 24/7/2024 quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở (Điều 42 ) về loại hình nhà ở riêng lẻ và nhà ở riêng lẻ kết hợp kinh doanh nhằm tăng cường quản lý chặt chẽ việc đầu tư, xây dựng và quản lý loại hình nhà ở này.

Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư số 09/2023/TT-BXD ngày 16/10/2023 sửa đổi Quy chuẩn 01:2023 QCVN 06:2022/BXD về An toàn cháy cho nhà và công trình.

Theo đề nghị của Bộ Xây dựng, ngày 26/8/2024, Bộ Khoa học và Công nghệ đã công bố TCVN 13967:2024 Nhà ở riêng lẻ - Yêu cầu chung về thiết kế tại Quyết định số 2160/QĐ-BKHCN, trong đó, đã lồng ghép các nội dung về yêu cầu đối với an toàn cháy cho nhà ở riêng lẻ và nhà ở riêng lẻ kết hợp kinh doanh.

Bên cạnh hoàn thiện cơ chế, chính sách, Thanh tra Bộ Xây dựng thành lập 03 đoàn thanh tra đối với 03 tỉnh, thành phố gồm: TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và tỉnh Bình Dương. 60 tỉnh, thành phố còn lại tổ chức thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng để kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của tổ chức, cá nhân theo đúng quy định của pháp luật.

Theo báo cáo kết quả thanh tra, kiểm tra của 34 địa phương, tổng số nhà ở riêng lẻ có nhiều tầng, nhiều căn hộ là 23.727 công trình, trong đó các tỉnh thành đã kiểm tra 4.480 công trình, phát hiện 1.230 công trình xây dựng không có giấy phép xây dựng mà theo quy định phải có giấy phép; 735 công trình xây dựng sai giấy phép xây dựng được cấp; có 55 công trình xây dựng có vi phạm khác.

Qua thanh tra, kiểm tra, cơ quan có thẩm quyền tại 34 địa phương tiến hành thanh tra, kiểm tra đã ban hành 2.054 quyết định xử phạt vi phạm hành chính và yêu cầu biện pháp khắc phục hậu quả, trong đó: có 1.023 trường hợp đã nộp tiền xử phạt; 60 trường hợp đã thực hiện biện pháp khắc phục; 108 trường hợp được cưỡng chế thi hành thực hiện khắc phục.

Phát huy kết quả đạt được, thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật, lồng ghép việc tổ chức hướng dẫn các cơ quan chuyên môn về xây dựng ở địa phương về công tác thẩm định, cấp phép xây dựng đảm bảo tuân thủ các quy định, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về phòng cháy, chữa cháy.

Đối với loại hình nhà ở nhiều căn hộ, cơ sở kinh doanh dịch vụ cho thuê nhà trọ có mật độ người ở cao, Bộ Xây dựng phối hợp với các địa phương rà soát các quy định pháp luật về xây dựng liên quan đến công tác khảo sát, thiết kế, thẩm định, cấp phép xây dựng công trình và nhà ở riêng lẻ.

Cùng với đó, Bộ Xây dựng phối hợp cơ quan có thẩm quyền kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy khi thực hiện thủ tục cấp phép xây dựng đối với loại hình nhà ở nhiều căn hộ của hộ gia đình, cá nhân, cơ sở dịch vụ cho thuê trọ có mật độ người ở cao.

Đồng thời, tiếp tục chỉ đạo, phối hợp với các địa phương tăng cường thanh tra, kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định của pháp luật.