Nhiều diễn biến phức tạp

Tổng cục Hải quan cho biết, tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép pháo nổ qua biên giới thời gian qua vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ, thách thức. Đặc biệt, trong dịp trước và trong Tết nguyên đán hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép pháo qua biên giới lại có chiều hướng gia tăng làm ảnh hưởng đến tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội.

Vì lợi nhuận mặt hàng này cao, các đối tượng tìm mọi cách qua mặt cơ quan chức năng để đưa pháo về nội địa tiêu thụ.

Các vụ việc buôn lậu, vận chuyển trái phép pháo qua biên giới do cơ quan hải quan phát hiện, bắt giữ tập trung chủ yếu qua tuyến đường bộ thuộc các tỉnh: Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang, Lào Cai, Nghệ an, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Gia Lai - Kon Tum...

Đối tượng mua bán, vận chuyển trái phép pháo nổ qua biên giới thường là hành khách, lái xe trên các phương tiện vận tải có hoạt động xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu.

Phương thức, thủ đoạn các đối tượng thường sử dụng như gia cố, tạo hầm, vách ngăn trên các phương tiện xe khách, xe tải, các loại phương tiện khác để cất dấu pháo, trốn tránh sự kiểm tra, kiểm soát của lực lượng chức năng;

Cùng với phương thức trên, các đối tượng còn dùng xe hạ tải, xe ô tô, xe máy phân khối lớn chạy tốc độ cao để vận chuyển pháo từ khu vực biên giới vào sâu nội địa... Đồng thời, lợi dụng chính sách hàng hóa cư dân biên giới, mang vác hàng thuê, dấu pháo nổ vào hành lý xách tay… để buôn lậu, vận chuyển hàng hóa trái phép pháo qua biên giới đã bị lực lượng hải quan nhận diện.

Tăng cường quán triệt, chỉ đạo, triển khai thực hiện

Xác định mặt hàng pháo nổ ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến tình hình an ninh, chính trị, trật tự, an toàn xã hội, Tổng cục Hải quan thường xuyên tập trung chỉ đạo, triển khai quyết liệt đồng bộ nhiều giải pháp để kiểm soát việc buôn lậu, vận chuyển trái phép pháo qua biên giới.

Cụ thể, Tổng cục Hải quan luôn quán triệt, triển khai thực hiện các chỉ đạo từ Thủ tướng Chính phủ, Ban chỉ đạo 389 Quốc gia về việc cấm sản xuất, buôn bán và đốt pháo; tăng cường phòng, chống buôn bán, vận chuyển trái phép pháo nổ qua biên giới, cửa khẩu, vùng biển…

Đồng thời, ngành Hải quan đã chủ động ban hành các kế hoạch, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, cảnh báo nghiệp vụ trong việc tăng cường phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới nói chung, pháo nổ nói riêng.

Đồng bộ nhiều giải pháp kiểm tra, kiểm soát, bắt giữ, xử lý

Để đảm bảo công tác phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép pháo nổ, thời gian qua ngành Hải quan đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp:

- Đánh giá tình hình, lập danh sách phương tiện, đối tượng trọng điểm, tổ chức, cá nhân, tuyến đường liên quan đến hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép pháo các loại để chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa, bắt giữ, xử lý.

- Kiểm soát chặt chẽ các phương tiện xuất nhập cảnh, đặc biệt là xe khách nhập cảnh qua cửa khẩu nhằm ngăn chặn các hoạt động buôn lậu, vận chuyển pháo trái phép qua biên giới.

- Tăng cường kiểm tra, giám sát hàng hóa, phương tiện đồng thời phân tích, đánh giá, nhận định các dấu hiệu vi phạm; Sử dụng máy soi hành lý, máy soi container có hiệu quả nhằm kiểm tra, kiểm soát hành lý hành khách xuất nhập cảnh, hàng hóa nhập khẩu để kịp thời phát hiện và xử lý các đối tượng có hành vi buôn bán, vận chuyển trái phép pháo các loại.

- Thực hiện Quy chế phối hợp với lực lượng bộ đội biên phòng, công an trong đấu tranh, bắt giữ, xử lý các đối tượng có hành vi vi phạm theo đúng quy định của pháp luật.

- Phối hợp với các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền, vận động, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép pháo qua biên giới cho hành khách xuất nhập cảnh, doanh nghiệp xuất nhập khẩu và quần chúng nhân dân bằng nhiều hình thức.

Điển hình như: Ngành Hải quan tăng cường tuyên truyền trong quá trình làm thủ tục, niêm yết các văn bản tại nơi làm thủ tục, cửa khẩu, sử dụng bảng đèn LED điện tử để tuyên truyền các khẩu hiệu, hình ảnh phòng, chống buôn bán, vận chuyển trái phép pháo nổ. Trong đó, tập trung tuyên truyền các nội dung xoay quanh khẩu hiệu: "Toàn dân tích cực tham gia cuộc vận động giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và các loại pháo"; "Kiên quyết đấu tranh với các hành vi vi phạm về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo"...

Với những nỗ lực toàn hệ thống, ngành Hải quan đã thu được kết quả đáng khích lệ trong công tác phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép pháo nổ qua biên giới.

Từ ngày 28/01/2019 đến ngày 28/01/2024, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng (biên phòng, công an...) phát hiện, bắt giữ và xử lý 226 vụ và 170 đối tượng có hành vi mua bán, vận chuyển trái phép pháo các loại, tang vật thu giữ 25.606,7 kg pháo.