Vientiane những ngày cuối tháng 11. Nắng vàng như rót mật.

Sân bay quốc tế Wattay rợp cờ hoa cùng khẩu hiệu chào mừng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng được thể hiện bằng tiếng Việt và Lào.

Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng NDCM Lào, Phó Chủ tịch Nước CHDCND Lào Phankham Viphavanh cùng nhiều Lãnh đạo cấp cao và đông đảo các tầng lớp nhân dân Thủ đô Vientiane đã chờ sẵn, chào mừng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sang thăm hữu nghị chính thức CHDCND Lào theo lời mời của Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước Lào Bounnhang Volachith.

Đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện

Trong 3 ngày diễn ra chuyến thăm, những câu chuyện cảm động về tình đoàn kết, gắn bó keo sơn Việt - Lào tiếp tục được Lãnh đạo cấp cao hai nước nhắc nhớ, tái hiện sinh động hơn bao giờ hết. Đó là truyền thuyết khởi nguyên về “quả bầu mẹ” - một biểu tượng cao đẹp về nguồn gốc chung và tình đoàn kết keo sơn giữa các dân tộc hai bên dãy Trường Sơn.

Đó là hai Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân Cách mạng Lào có chung cội nguồn là Đảng Cộng sản Đông Dương, có mối quan hệ đoàn kết, liên minh, cùng chiến đấu và cùng chiến thắng. Nhân dân hai nước đã trở thành những người bạn chiến đấu, đồng cam cộng khổ, những người đồng chí, anh  em thân thiết trên cùng trận tuyến.

Trong những tháng ngày đấu tranh giành độc lập, tự do cho mỗi dân tộc, máu của biết bao anh hùng liệt sĩ Việt Nam đã hòa quyện với máu của quân và dân Lào để mang lại thắng lợi vẻ vang cho hai dân tộc…

Trong quá trình đổi mới, xây dựng và bảo vệ đất nước, trong môi trường thế giới và khu vực đầy biến động, mặc dù hai nước còn không ít khó khăn, hạn chế, nhưng những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử mà hai Đảng, hai Nhà nước, và Nhân dân hai nước đạt được trong những năm qua chính là minh chứng sinh động khẳng định con đường phát triển mà hai Đảng đã lựa chọn là rất đúng đắn.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hội đàm với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Bounhang Volachith

Theo Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, thì đây chính là những nhân tố đã tạo nên quan hệ đặc biệt, mẫu mực giữa hai Đảng, hai nước và nhân dân hai nước Việt Nam - Lào.

Và mối quan hệ ấy đã được tái hiện cô đọng, súc tích và vô cùng xúc động trong bài nói chuyện của Tổng Bí thư với đông đảo cán bộ, giảng viên và sinh viên Đại học Quốc gia Lào - Trung tâm Nghiên cứu khoa học đa ngành và đào tạo nguồn nhân lực chủ yếu của đất nước Lào anh em.

Diễn ra trong khoảng 30 phút, song bài nói chuyện của Tổng Bí thư liên tục bị ngắt quãng bởi những tràng pháo tay nồng nhiệt của đông đảo cán bộ, giảng viên, sinh viên ngồi chật kín hai tầng của hội trường. Bài nói chuyện đã đề cập đến những giá trị nền tảng nhất, cốt lõi nhất của quan hệ đoàn kết đặc biệt Việt Nam - Lào; lý giải những điều đã tạo nên mối quan hệ thiêng liêng, không gì lay chuyển nổi; và vì sao mối quan hệ ấy cần phải được hai Đảng, hai nước và nhân dân hai nước vun đắp, tiếp nối và trao truyền không những cho thế hệ hôm nay mà còn mãi mãi về sau này…

Như hình dung của Tổng Bí thư, thì “dãy Trường Sơn như cột sống, hai nước Việt - Lào như hai nửa cơ thể cùng chung một cột sống ấy, không thể tách rời nhau được”. Điều kiện địa sinh thái đã gắn kết hai đất nước, hai dân tộc một cách tự nhiên.

Trong lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm, giành độc lập, tự do, hai dân tộc đã chung chịu ách đô hộ của thực dân, đế quốc… “Hạt muối cắn đôi, cọng rau bẻ nửa” đã trở thành hình tượng bất tử, ngợi ca tình hữu nghị cao đẹp, chia sẻ sâu sắc cả về vật chất lẫn tinh thần mà nhân dân hai nước đã dành cho nhau trong những năm tháng khó khăn, gian khổ nhất.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm Bảo tàng Kaysone Phomvihane

Mãi mãi không thay đổi

Đón Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến thăm tại nhà riêng, nguyên Chủ tịch Đảng, nguyên Chủ tịch Nước Lào Khamtay Siphandone bày tỏ vui mừng và hân hạnh được đón tiếp Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến thăm hỏi.

“Đây vừa là vinh dự, vừa là cảm ơn đồng chí Tổng Bí thư đã chọn đất nước Lào trong chuyến thăm nước ngoài đầu tiên sau khi được Đại hội XII của Đảng Cộng sản Việt Nam bầu giữ trọng trách Tổng Bí thư thêm một nhiệm kỳ nữa”, nguyên Chủ tịch Đảng, nguyên Chủ tịch Nước Lào nói.

Thông thường, theo nghi thức ngoại giao, cuộc trò chuyện giữa hai bên sẽ qua phiên dịch. Tuy nhiên, trong câu chuyện thân tình giữa nguyên Chủ tịch Đảng, nguyên Chủ tịch Nước và là vị Đại tướng đầu tiên của nước bạn Lào với Tổng Bí thư Đảng ta, nguyên Chủ tịch Khamtay Siphandone chủ động trực tiếp nghe phần trao đổi của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Năm nay đã 93 tuổi, vài tháng nữa là bước sang tuổi 94, song nguyên Chủ tịch Khamtay Siphandon vẫn rất minh mẫn, tư duy logic và cập nhật thời cuộc. Ông nói rằng: “Dù tình hình có biến thiên thế nào đi chăng nữa, hai anh em chúng ta luôn đoàn kết, hữu nghị, hợp tác sẽ mãi mãi không bao giờ thay đổi”.

Diễn ra vào dịp hai nước chuẩn bị bước vào năm 2017 - năm có 2 sự kiện quan trọng là kỷ niệm 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 40 năm Ngày ký Hiệp ước hữu nghị và hợp tác Việt Nam - Lào, chuyến thăm của Tổng Bí thư vì thế mà thấm đẫm tinh thần đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện.

Kết quả của chuyến thăm không chỉ là những câu chuyện lịch sử về tình cảm đoàn kết, gắn bó keo sơn giữa hai dân tộc được nhắc nhở, tái hiện mà còn thể hiện cụ thể ở 7 văn kiện hợp tác được ký kết. Trong đó, có những hợp tác rất thiết thực, đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng và tạo động lực, phục vụ trực tiếp cho việc tăng cường mối quan hệ hợp tác toàn diện giữa hai nước. Đó là bản ghi nhớ về việc Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam tặng Đảng, Nhà nước và Nhân dân Lào công trình Nhà Quốc hội; Bản ghi nhớ về việc Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tặng tỉnh Bolikhamsai một ngôi trường phổ thông trung học.

Hay Thỏa thuận hợp tác giữa Bộ Giao thông - Vận tải Việt Nam với Bộ Công chính và Vận tải Lào về đầu tư xây dựng đường cao tốc Hà Nội - Vientiane và Kế hoạch 5 năm (2016-2020) thực hiện Bản ghi nhớ về chiến lược hợp tác Việt Nam - Lào…

Nói về mối quan hệ đoàn kết, mẫu mực, thủy chung, hiếm có, đậm nghĩa, nặng tình giữa hai dân tộc Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào, Chủ tịch Kaysone Phomvihane đã nhiều lần khẳng định: “Núi có thể mòn, sông có thể cạn, song tình nghĩa Lào - Việt Nam mãi mãi vững bền hơn núi, hơn sông”. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng nói rằng: “Việt - Lào hai nước chúng ta, tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long”.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng dự Lễ buộc chỉ cổ tay

Mối quan hệ đoàn kết, gắn bó đặc biệt giữa hai nước, hai dân tộc, được Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane, Chủ tịch Souphanouvong cùng các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước dày công gây dựng, giữ gìn và vun đắp, đã không ngừng phát triển, trở thành tài sản chung vô giá của hai dân tộc, là nhân tố bảo đảm thắng lợi của hai dân tộc Việt Nam - Lào. Như khẳng định của nguyên Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước Lào Choumaly Saynhasone, Đảng, Nhà nước và Nhân dân Lào nguyện cùng với Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam giữ gìn mối quan hệ đoàn kết đặc biệt Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào “như giữ gìn con ngươi của mắt mình”.

Và trong các cuộc hội đàm, hội kiến, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước Bounnhang Volachith cùng các nhà Lãnh đạo cấp cao Lào đều nhất trí cao, đó là trong thế giới phát triển đầy biến động và phức tạp hiện nay, quan hệ đoàn kết đặc biệt Việt - Lào càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Việt Nam - Lào trước sau như một, quyết tâm làm hết sức mình để làm cho mối quan hệ thiêng liêng này ngày càng xanh tươi, mãi mãi bền vững. Sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long, vững chãi như dãy Trường Sơn hùng vĩ. 

Đây cũng chính là điều làm nên ý nghĩa đặc biệt và thành công của chuyến thăm hữu nghị chính thức CHDCND Lào lần này của Tổng Bí thư cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam.