Quan hệ Việt Nam - Hàn Quốc đã phát triển mạnh mẽ trong hơn 20 năm qua kể từ khi quan hệ ngoại giao giữa hai nước được xác lập vào năm 1992. Đến năm 2001, hai nước đã tiến tới mối quan hệ toàn diện và năm 2009 đã nâng tầm quan hệ song phương thành đối tác chiến lược. Sự tương tác và hội nhập giữa hai nước đã đạt được những kết quả hết sức ấn tượng. Mối quan hệ giữa hai nước đã đủ chín muồi bằng quan hệ chiến lược để xác định không những vấn đề song phương mà còn cả những vấn đề khu vực cũng như thế giới. Hàn Quốc và Việt Nam tự tin gia nhập những vấn đề đàm phán toàn cầu như biến đổi khí hậu, chống khủng bố, cướp biển, tội phạm công nghệ, quản lý thảm họa thiên nhiên, tăng trưởng xanh, quản lý tài nguyên nước, hợp tác trồng rừng và những bệnh dịch mới xuất hiện.

 

Hai nước Việt Nam và Hàn Quốc có lịch sử và văn hóa tương đồng. Thêm vào đó, hai nước cũng có những thế mạnh bổ sung cho nhau như Việt Nam có nguồn nhân lực dồi dào trong khi Hàn Quốc lại có thế mạnh về công nghệ và những thành công về phát triển kinh tế. Mối quan hệ kinh tế Việt Nam - Hàn Quốc thể hiện rõ thông qua các hoạt động hợp tác đầu tư, thương mại. 

 

Quan hệ ngoại giao giữa hai nước cũng đạt được những bước tiến mạnh mẽ. Việt Nam là thành viên ASEAN duy nhất có 2 cơ quan đại diện ngoại giao Hàn Quốc, đó là Đại sứ quán Hàn Quốc tại Hà Nội và Tổng lãnh sự quán Hàn Quốc tại TP.Hồ Chí Minh. Các cuộc viếng thăm ngoại giao cao cấp diễn ra thường xuyên giữa hai nước mà đỉnh cao là chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye tới Việt Nam vào tháng 12/2013 và chuyến thăm của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tới Hàn Quốc vào tháng 10/2014 và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vào tháng 12/2014. 

 

Về mặt kinh doanh, có khoảng 3.000 doanh nghiệp Hàn Quốc đang hoạt động tại Việt Nam và khoảng 40.000 công nhân Việt Nam đang làm việc ở Hàn Quốc. Nhờ những đóng góp tích cực của các doanh nghiệp và công nhân này mà mối quan hệ thương mại song phương và đầu tư giữa hai nước đã đạt được những kết quả ấn tượng. 

 

Cuối năm 2014, Hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và Hàn Quốc đã được thông qua. Tổng thống Park Geun Hye và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã tuyên bố hai nước đàm phán thành công Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Hàn Quốc khi hai nhà lãnh đạo gặp gỡ trong cuộc đối thoại song phương vào tháng 12/2014 tại Busan (Hàn Quốc) nhân dịp cuộc họp thượng đỉnh kỷ niệm quan hệ Hàn Quốc - ASEAN. Đây là sự kiện quan trọng mở ra tầm cao mới trong quan hệ kinh tế Việt Nam - Hàn Quốc. Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Hàn Quốc không chỉ mở rộng cơ hội thương mại và đầu tư giữa hai nước mà còn làm sâu sắc thêm sự hợp tác trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả công nghiệp và năng lượng.

 

Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Hàn Quốc là một trong ba kênh FTA đã thành công hoặc đang trong quá trình đàm phán, bao gồm: Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Hàn Quốc, Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) và Hiệp định thương mại xuyên Thái Bình Dương (TPP). Hiện tại, quá trình đàm phán đang được tiến hành giữa Hàn Quốc và ASEAN để đạt được mức độ tự do hóa cao hơn hiện tại. Việc đàm phán dự kiến sẽ đạt được vào cuối năm 2015. Mặt khác, đàm phán RCEP đang diễn ra, gồm 16 nước trong đó có Việt Nam và Hàn Quốc, dự kiến cũng sẽ kết thúc vào cuối năm nay. 

 

Hàn Quốc và Việt Nam có chung mối quan tâm trong việc đóng góp vào sự thành công của hai hiệp định thương mại tự do với tiến trình chung và sự thịnh vượng của khu vực. Trong khi Việt Nam đang tiến hành đàm phán TPP với 11 thành viên khác về thương mại tự do của 12 nước trong khu vực Thái Bình Dương thì Hàn Quốc đã chủ động gia nhập đàm phán TPP. Khi đó, Việt Nam và Hàn Quốc có thể hợp tác trong khuôn khổ TPP. 

 

 

Thứ nhất, FTA Việt Nam - Hàn Quốc sẽ tạo thêm nhiều lợi ích kinh tế thông qua việc tăng xuất khẩu và hợp tác đầu tư. 

 

Thứ hai, các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ đạt được những lợi ích quan trọng vì FTA Việt Nam - Hàn Quốc sẽ giúp cho các doanh nghiệp này có thể xuất khẩu thêm nhiều sản phẩm sang đối tác. 

 

Thứ ba, FTA Việt Nam - Hàn Quốc sẽ thúc đẩy môi trường kinh doanh để các doanh nghiệp Hàn Quốc có thể gia nhập vào thị trường Việt Nam đang được mở rộng một cách nhanh chóng. 

 

Thứ tư, FTA Việt Nam - Hàn Quốc sẽ cải thiện môi trường cạnh tranh - nơi mà các doanh nghiệp Hàn Quốc có thể vượt qua những trở ngại trước các đối thủ cạnh tranh khác. 

 

Thứ năm, FTA Việt Nam - Hàn Quốc sẽ xác định những khó khăn, trở ngại cho các doanh nghiệp Hàn Quốc và vấn đề bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư sẽ được tăng cường hơn. 

 

Thứ sáu, một loạt các thước đo thể chế khác nhau sẽ được ban hành để làn sóng Hàn Quốc sẽ đến được Việt Nam. 

 

Lợi ích từ FTA Việt Nam - Hàn Quốc không chỉ giới hạn giữa hai nước. Trước mắt, Cộng đồng kinh tế chung ASEAN (AEC) sẽ được hình thành vào cuối năm 2015. Những sản phẩm và dịch vụ được sản xuất và cung cấp bởi nhà đầu tư Hàn Quốc tại Việt Nam cuối cùng sẽ được tự do tiến vào thị trường các nước ASEAN khác. Và các sản phẩm và dịch vụ như vậy cũng sẽ được hưởng ưu đãi giống như nhau dưới tác động của các FTA mà ASEAN ký kết với các đối tác thương mại khác.