Quý II: Tỷ giá ổn định, cung tiền tăng mạnh
Theo Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR), trong quý II, tỷ giá cơ bản ổn định, huy động và cung tiền tăng mạnh.
Tỷ giá cơ bản ổn định
VEPR nhận định, thị trường ngoại hối vẫn giữ ổn định trong suốt quý II. Tỷ giá trung tâm dao động từ 21.828 VND/USD đến 21.946 VND/USD, dao động dưới mức ±0,5%. Tại ngân hàng Vietcombank, giá bán USD cũng chı̉ dao động ở mức thấp và luôn cách tương đối xa với trần tỷ giá. So với thời điểm cuối năm 2015, tỷ giá chỉ giảm nhẹ khoảng 0,1%. Điều này giúp tạo dư địa cho Ngân hàng Nhà nước thực hiện việc mua ròng ngoại tệ nhằm bổ sung phần dự trữ đã sử dụng trong năm 2015.
VEPR cho rằng, sau khi tỷ giá đã dần đi vào ổn định, Ngân hàng Nhà nước sẽ thực hiện mua vào USD để tăng dự trữ ngoại hối cũng như đề phòng khả năng Fed tăng lãi suất trong kỳ họp tháng Sáu. Theo Báo cáo Kinh tế vı̃ mô tháng 5/2016 của Trung tâm Nghiên cứu BIDV, Ngân hàng Nhà nước đã mua ròng khoảng 7 tỷ USD kể từ đầu năm nhằm bổ sung vào dự trữ ngoại hối.
Huy động và cung tiền tăng mạnh
Trong hai tháng đầu quý, nhu cầu huy động tiếp tục tăng cao, đẩy tăng trưởng huy động lên mứ c 8,23% so với cuối năm 2015 (2014: 5,26%; 2015: 4,58%). Tuy nhiên, Thông tư 06/2016/TT-Ngân hàng Nhà nước được Ngân hàng Nhà nước ban hành nhằm sửa đổi một số điều khoản của Thông tư 36 trước đó đã giúp giảm bớt sức ép thanh khoản cho các ngân hàng thương mại. Theo đó, Thông tư 06 cho phép các ngân hàng thương mại kéo dãn thời gian áp dụng tỷ lệ tối đa sử dụng nguồn vốn ngắn hạn để cho vay trung, dài hạn: 60% đến hết 2016; 2017: 50%; từ 2018: 40%.
Theo VEPR, ngay trước khi Thông tư 06 được ban hành, lãi suất liên ngân hàng liên tục giảm ở các kỳ hạn. Đặc biệt, cả lãi suất qua đêm và một tuần đều đã có lúc xuống mức xấp xı̉ 0,5%, thấp nhất trong vòng hơn hai năm gần đây. Lãi suất huy động tại các ngân hàng thương mại cũng đã có dấu hiệu hạ nhiệt, nhiều ngân hàng thương mại đã giảm từ 0,1-0,3 điểm phần trăm với các khoản huy động kỳ hạn dưới sáu tháng.
Khối lượng tiền tệ cũng tăng đáng kể trong sáu tháng đầu năm nay. Cung tiền M2 tăng 8,07% so với thời điểm cuối năm 2015, cao hơn nhiều so với cùng kỳ hai năm trước đó. Điều này cho thấy Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện những bước đi nới lỏng tiền tệ đầu tiên. Cụ thể, hoạt động trên thị trường mở (OMO) và kênh tı́n phiếu diễn ra khá sôi nổi trong quý II. Theo số liệu tổng hợp của BVSC, Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện bơm ròng khoảng 32.000 tỷ đồ ng qua kênh OMO và 25.700 tỷ đồng qua kênh tı́n phiếu ra ngoài thị trường.
Trong khi đó, tăng trưởng tı́n dụng sáu tháng đầu năm đạ t 6,2%, tương đương so với cùng kỳ năm 2015. Chênh lệch huy động-tı́n dụng vẫn còn, dù đã giảm so với mức trung bı̀nh 3,5% trong năm 2015.