Sẽ triển khai loạt giải pháp gỡ nút thắt cho 3 chương trình mục tiêu quốc gia

Trần Huyền

Phát biểu tại phiên họp chiều ngày 30/10 của Quốc hội, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đã chia sẻ nhiều giải pháp đột phá nhằm tháo gỡ nút thắt trong thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia liên quan đến phân cấp, thí điểm "trộn" nguồn vốn, tỷ lệ vốn giữa Trung ương và địa phương; chuyển vốn; điều chỉnh mục tiêu, chỉ tiêu, đối tượng...

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang phát biểu tại phiên họp.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang phát biểu tại phiên họp.

Thí điểm "trộn" 3 Chương trình mục tiêu quốc gia về nguồn vốn

Cảm ơn Quốc hội đã lựa chọn giám sát tối cao chuyên đề này, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang cho rằng, Đoàn giám sát đã làm việc nỗ lực, trách nhiệm, thực chất, chỉ ra nhiều vấn đề quan trọng, cung cấp nhiều thông tin có giá trị.

Bày tỏ đồng tình với báo cáo của Đoàn giám sát, Phó Thủ tướng Chính phủ đánh giá cao những ý kiến trách nhiệm, giàu tinh thần xây dựng của các đại biểu Quốc hội nhằm góp phần giúp các chương trình này “về đích” đúng hạn, đáp ứng kỳ vọng của Nhân dân cả nước.

Phó Thủ tướng cho biết, so với khi báo cáo ở Kỳ họp thứ 5, việc triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia đã có những chuyển biến tích cực, đặc biệt là trong cơ chế chính sách ứng xử với nguồn vốn đầu tư phát triển. Đối với nguồn vốn sự nghiệp, hiện đã có thông báo dự kiến vốn sự nghiệp của giai đoạn để các địa phương bố trí nguồn vốn đối ứng.

Trước đề cập của đại biểu Quốc hội về vấn đề phân cấp, Phó Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, từ đầu năm đến nay, tất cả các sửa đổi văn bản có liên quan đều tuân thủ nguyên tắc này, đem lại kết quả thiết thực. Theo Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, chính địa phương mới biết làm như thế nào là tốt nhất. Giải pháp này giúp các địa phương có thể giải quyết các vấn đề thực tiễn, thuận tiện trong lồng ghép các chương trình ở cùng một cấp thẩm quyền.

"Tới đây, Chính phủ sẽ trình thí điểm mỗi tỉnh lựa chọn một địa phương cấp huyện để trộn 3 Chương trình mục tiêu quốc gia về nguồn vốn, nếu nguồn vốn sự nghiệp dùng không hết thì có thể chuyển thành nguồn vốn đầu tư phát triển. Đây là giải pháp tháo gỡ nút thắt lớn trong vấn đề này", Phó Thủ tướng thông tin. 

Chia sẻ về tỷ lệ vốn Trung ương và địa phương, Phó Thủ tướng cho biết, mỗi chương trình có một tỷ lệ nhất định. Ghi nhận và chia sẻ những khó khăn của các địa phương trong giai đoạn hiện nay, Phó Thủ tướng cho biết, các nội dung này nằm trong kế hoạch trung hạn và được áp dụng theo luật, nên chỉ trường hợp cá biệt thì mới vận dụng linh hoạt từ nguồn vốn dự phòng hoặc nguồn tiết kiệm chi để ứng xử với từng dự án đặc biệt.

Liên quan đến vấn đề chuyển vốn được nhiều đại biểu quan tâm, Phó Thủ tướng nêu, khi báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã dựa trên nguyên tắc cố gắng phấn đấu để vốn năm 2022 giải ngân hết trong năm nay. Tuy nhiên, với tình hình hiện tại, có thể giải quyết cơ chế đặc thù như nhiều đại biểu đề cập.

Cho biết hiện nay còn tháng 11, tháng 12 và tháng Giêng năm sau để giải ngân vốn của năm 2022, Phó Thủ tướng mong muốn Quốc hội coi đây là trường hợp đặt biệt để cho phép chuyển nguồn năm 2022 đến 31/12/2024 để tránh bị cắt vốn sự nghiệp, trong khi nguồn vốn cho các chương trình rất hạn hẹp, mục tiêu đặt ra rất lớn lao. 

Về điều chỉnh mục tiêu, chỉ tiêu, đối tượng, nhận định hiện đang có nhiều vấn đề ở nội dung này, Phó Thủ tướng cho biết, trong tháng 11, Chính phủ sẽ giải quyết cơ bản hơn một nửa số nội dung đã nêu. Các nội dung còn lại sẽ được giải quyết khi có cơ chế đặc thù phù hợp.

Tiếp tục rà soát, kiện toàn Ban Chỉ đạo các cấp

Trước đó, giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng bày tỏ thống nhất và đánh giá cao kết quả làm việc của Đoàn giám sát, Báo cáo của Đoàn giám sát cũng như ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, qua giám sát, các bộ, các ngành nhận thấy rất nhiều kinh nghiệm bổ ích từ những kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế, nguyên nhân, bài học kinh nghiệm, giải pháp để khắc phục trong thời gian tới.

Theo Bộ trưởng, trong thời gian qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp tích cực với các bộ, các ngành trong quá trình xây dựng, thiết kế chương trình, thẩm định chương trình và giúp Ban Chỉ đạo điều hành chương trình này. Đặc biệt, Bộ đã tổng hợp và báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội Tờ trình về một số cơ chế đặc thù nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc hiện nay trong triển khai thực hiện....

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng cho biết, Ban Chỉ đạo cấp Trung ương và cấp tỉnh đến nay đã được kiện toàn. Qua cách vận hành của Ban Chỉ đạo, Bộ trưởng cho rằng đã đạt được nhiều kết quả tích cực, thường xuyên giám sát, kiểm tra, kịp thời phát hiện và giải quyết những khó khăn, vướng mắc. Tuy nhiên, trong thời gian tới, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ tiếp tục rà soát, kiện toàn lại ban chỉ đạo các cấp để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất và phối hợp chặt chẽ, qua đó hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Về việc ban hành các văn bản hướng dẫn, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư thông tin, hiện nay cơ bản đã hoàn thành tất cả các văn bản hướng dẫn của Trung ương gồm 34 văn bản quy phạm pháp luật, 75 văn bản thông thường. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng rút kinh nghiệm về việc ban hành các văn bản còn chậm, trong đó có văn bản của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Nêu nguyên nhân về vấn đề trên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng chia sẻ, khối lượng văn bản rất lớn, nhiều vấn đề phức tạp, có những vấn đề mới liên quan đến nhiều lĩnh vực; các chương trình cũng không được xem xét và phê duyệt tại một thời điểm. Vì vậy, về tổng thể chung, rất khó tránh khỏi sự chồng chéo, bất cập.

Bộ trưởng nêu rõ sẽ nghiêm túc tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, rút kinh nghiệm để thực hiện tốt hơn nữa trong thời gian tới.