Siết chặt quản lý và giám sát thị trường UPCOM
Để nâng cao tính minh bạch, tăng cường hoạt động giám sát trên thị trường UPCoM, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư, vừa qua, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) đã ban hành Quy chế Tổ chức và Quản lý Thị trường UPCoM mới tăng mức độ quản lý, giám sát đối với công ty đăng ký giao dịch.
Theo HNX, Quyết định 51/2014/QĐ-TTg của Chính phủ về một số nội dung về thoái vốn, bán cổ phần và đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán của doanh nghiệp nhà nước và Thông tư 115/2016/TT-BTC của Bộ Tài chính với chủ trương gắn đấu giá cổ phần hóa với đăng ký giao dịch đã tạo cú hích cho UPCoM, hỗ trợ mạnh mẽ cho sự tăng trưởng về quy mô.
Nhờ đó, trong vòng chưa đầy 2 năm (12/2015 đến tháng 6/2017), số lượng doanh nghiệp đã tăng hơn 2,2 lần, từ 256 doanh nghiệp lên 571 doanh nghiệp. Vốn hóa thị trường đạt 440 nghìn tỷ đồng, gấp 2,4 lần so với thị trường niêm yết. Thanh khoản của thị trường đã cải thiện rất nhiều, hiện đạt mức 200 tỷ đồng/phiên.
Các doanh nghiệp trên UPCoM có quy mô vốn trải rộng từ vài chục tỷ đồng đến hàng nghìn tỷ đồng, trong đó có thể kể đến như Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam – CTCP, CTCP Nhiệt điện Hải Phòng, Tổng Công ty Thép Việt Nam – CTCP... Các ngành nghề cũng phong phú, bao phủ rộng khắp các lĩnh vực từ sản xuất, kinh doanh đến thương mại, dịch vụ. Chất lượng doanh nghiệp cũng đủ loại từ rất hiệu quả, lãi cao cho đến các doanh nghiệp thua lỗ nặng nề. Những điều này đã tạo nên sự khác biệt, tính đa dạng của thị trường UPCoM.
Đi cùng với sự tăng trưởng về quy mô, sự đa dạng là sự gia tăng về mức độ phức tạp trong quản lý, giám sát thị trường. Để nâng cao tính minh bạch, tăng cường hoạt động giám sát trên thị trường, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư, HNX đã ban hành Quy chế Tổ chức và Quản lý Thị trường UPCoM mới.
Với Quy chế mới, các biện pháp quản lý, giám sát đối với công ty đăng ký giao dịch được nâng từ 2 mức độ gồm tạm ngừng giao dịch và hạn chế giao dịch lên thành 4 mức độ gồm nhắc nhở vi phạm trên toàn thị trường, tạm dừng giao dịch, hạn chế giao dịch và đình chỉ giao dịch, cụ thể:
Mức một, nhắc nhở vi phạm trên toàn thị trường được áp dụng đối với các công ty đăng ký giao dịch chậm công bố thông tin quá ba mươi (30) ngày đối với BCTC năm đã kiểm toán hoặc BCTC bán niên đã soát xét.
Mức hai, tạm dừng giao dịch (tối đa 05 phiên) được áp dụng một trong các trường hợp: giá, khối lượng giao dịch chứng khoán có biến động bất thường; chậm công bố thông tin quá 45 ngày đối với BCTC năm; không công bố thông tin về họp ĐHĐCĐ thường niên trong thời gian 06 tháng kể từ ngày kết thúc năm tài chính; không công bố thông tin bất thường đối với các thông tin trọng yếu có liên quan đến tình hình hoạt động của doanh nghiệp.
Mức ba, hạn chế giao dịch được áp dụng một trong các trường hợp: bị âm vốn chủ sở hữu; ngừng hoặc bị ngừng các hoạt động sản xuất, kinh doanh chính từ 01 năm trở lên; có ý kiến kiểm toán trái ngược hoặc từ chối đưa ra ý kiến đối với BCTC năm gần nhất; có chứng khoán bị hủy bỏ niêm yết và chưa khắc phục nguyên nhân dẫn đến tình trạng chứng khoán bị hủy bỏ niêm yết.
Mức bốn, đình chỉ giao dịch được áp dụng một trong các trường hợp: không xác định được trụ sở chính theo Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy phép hoạt động trong lĩnh vực chuyên ngành; UBCKNN, SGDCK phát hiện hành vi giả mạo hồ sơ đăng ký giao dịch hoặc hồ sơ đăng ký giao dịch chứa đựng những thông tin sai lệch nghiêm trọng ảnh hưởng đến quyết định của nhà đầu tư; vi phạm nghiêm trọng quy định về công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.
Bên cạnh đó, Quy chế cũng bổ sung các điều khoản quy định về về giới hạn dao động giá để xử lý các trường hợp đặc biệt khi đưa chứng khoán vào đăng ký giao dịch như trường hợp sau khi tính toán, giá trần và giá sàn bằng giá tham chiếu, hay trường hợp giá tham chiếu rất nhỏ, bằng 100 đồng.
Ngoài ra, Quy chế mới còn bổ sung hồ sơ, thủ tục đăng ký giao dịch đối với trường hợp doanh nghiệp nhà nước thực hiện cổ phần hóa dưới hình thức chào bán chứng khoán ra công chúng theo quy định của Thông tư 115/2016/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 196/2011/TT-BTC ngày 26/12/2011 của Bộ Tài chính hướng dẫn bán cổ phần lần đầu và quản lý, sử dụng tiền thu từ cổ phần hóa của các doanh nghiệp 100% vốn nhà nước thực hiện chuyển đổi thành công ty cổ phần.