Từ thực trạng môi giới hiện nay

Môi giới bất động sản là một thành phần không thể thiếu trên thị trường bất động sản hiện nay. Không chỉ là người tư vấn, tìm kiếm khách hàng cho chủ đầu tư dự án, ở phía ngược lại môi giới cũng là người đồng hành, giúp khách hàng lựa chọn được sản phẩm ưng ý nhất dù là để ở hay để đầu tư.

Kể từ khi thị trường hồi phục trở lại những năm 2014 đến nay, số lượng môi giới cũng đã có sự gia tăng chóng mặt, và cũng là bộ phận đóng góp không nhỏ cho quá trình tăng trưởng, nở rộ thanh khoản thị trường trong thời gian vừa qua.

Tuy nhiên, bên cạnh việc số lượng liên tục được mở rộng thì chất lượng hoạt động của đội ngũ môi giới cũng bị cảnh báo khi một lượng không nhỏ nhân viên chạy theo chỉ tiêu, chạy theo hoa hồng mà quên đi khách hàng. Hệ quả để lại là tình trạng tạo sóng, thổi giá, thậm chí cả lừa đảo khách hàng, gây ảnh hưởng tới niềm tin vào thị trường.

Theo thống kê từ Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, hiện nay có khoảng 200.000 người làm môi giới bất động sản. Tuy nhiên, trong số đó lượng môi giới được đào tạo bài bản cả về chuyên môn lẫn thái độ, đạo đức nghề nghiệp lại chiếm tỷ lệ rất thấp.

Trong đó, Hội môi giới Bất động sản Việt Nam dù rất nỗ lực trong việc đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nghề môi giới bất động sản như bồi dưỡng, cấp chứng chỉ hay xây dựng các bộ quy chuẩn về đạo đức nghề nghiệp, nhưng số lượng môi giới tự phát vẫn rất nhiều và đang ngày càng có xu hướng tăng lên ở nhiều địa phương.

Những người không học về môi giới gì hết mà chỉ lo đi bán hàng và hoàn toàn không hiểu gì về pháp lý của dự án, không lường trước những rủi ro thì sẽ vô cùng nguy hiểm đối với cả khách hàng lẫn chủ đầu tư dự án.

Có những người môi giới theo kiểu đầu cơ, thổi giá, tung thông tin sai lệch gây nhiễu loạn thị trường, gây thiệt hại đến người tiêu dùng. Chẳng hạn phân khúc đất nền một số nơi như quận 9, Nhà Bè (TP. Hồ Chí Minh), Nhơn Trạch (Đồng Nai), Hòa Xuân, Hòa Vang (Đà Nẵng), Đông Anh (Hà Nội), hay một số địa phương mới nổi như Phú Quốc, Bắc Vân Phong, Vân Đồn rơi vào tình trạng sốt ảo được nhiều người đánh giá là có tác động quan trọng của việc tung tin đồn của lực lượng đông đảo là các “cò” đất.

Bởi theo đánh giá của cơ quan chức năng thì phần lớn trong số môi giới bất động sản tại những khu vực này đều là những người không chuyên, mang tính cơ hội, chụp giật là chính. Trong đó, những văn phòng môi giới nhà đất “cơ động” theo kiểu vài cái ghế cộng thêm cây dù che nắng dựng bên đường cũng mọc lên như nấm sau mưa ở những vùng lên cơn sốt đất.

Tới ý tưởng số hóa quản lý hoạt động nghề môi giới

Luật Kinh doanh Bất động sản 2014 và Thông tư số 11/2015/TT-BXD đã yêu cầu, người môi giới khi tham gia thị trường bất động sản phải có chứng chỉ hành nghề. Theo đó, nhân viên môi giới phải được đào tạo về kiến thức, chuyên môn sâu rộng trong nhiều lĩnh vực, cũng như đòi hỏi nhiều kỹ năng, tiêu chuẩn khác nhau.

Sau đó, các nhân viên môi giới sẽ phải trải qua kỳ thi sát hạch gắt gao để nhận chứng chỉ hành nghề. Không dừng tại đó, sau khi có chứng chỉ, các môi giới phải luôn tự chủ động cập nhật kiến thức, kỹ năng và đặc biệt là có ý thức tuân thủ các bộ quy tắc đạo đức nghề nghiệp. Điều này cho thấy, nghề môi giới bất động sản là một nghề khó, nhiều áp lực, đòi hỏi rất nhiều yêu cầu, chứ không giống với nhiều người suy nghĩ như hiện nay.

Tuy nhiên, nếu xét kỹ hơn, có thể thấy điều này mới chỉ giải quyết được một phần của vấn đề, bởi lẽ với việc thiếu cơ chế giám sát, quản lý cũng như khách hàng không có nơi tìm kiếm thông tin về môi giới bất động sản, sẽ rất khó để tìm hiểu được môi giới đó có được cấp chứng chỉ hành nghề hay không.

Ngay cả với môi giới, nếu chỉ quan tâm đến tiền và hoa hồng, họ sẽ không ngại bất chấp không cần chứng chỉ hành nghề vẫn tham gia tư vấn cho khách hàng. Do đó, điều này cần phải đòi hỏi phải xây dựng một hệ thống quản lý môi giới một cách chuyên nghiệp hơn, hiện đại hơn, mang tính phổ quát hơn cho người dùng là khách hàng để ở hay để đầu tư.

Ở các quốc gia phát triển, môi giới bất động sản là một nghề rất được trọng vọng, mà chỉ có những người có đủ năng lực, kinh nghiệm, sức khỏe, tinh thần, trách nhiệm mới có thể theo đuổi được. Tất nhiên, "phần thưởng" mang lại là rất lớn từ tiền bạc, địa vị trong xã hội, nhưng họ cũng rất cẩn trọng các thông tin đánh giá về mình. Chỉ một sai sót dù "vô ý" hay "cố ý" cũng có thể đưa sự nghiệp môi giới của họ về số "0".

Khách hàng chỉ cần tra cứu thông tin qua một hệ thống quản lý tích hợp sẵn trên nền tảng website hay một app mobile là có thể tra cứu được mọi thông tin (Profile) từ tên tuổi, địa chỉ làm việc, số điện thoại, email, facebook, zalo, phạm vi hoạt động, phân khúc hoạt động, có chứng chỉ hành nghề hay mới tập sự, bằng cấp danh hiệu giải thưởng khác nhau, lịch sử các giao dịch thành công,…

Nhưng hơn cả, đó là phần phản hồi đánh giá từ phía khách hàng, để từ đó đánh giá thang điểm tín nhiệm qua những lần giao dịch. Điều này không chỉ đảm bảo cho khách hàng yên tâm hơn khi biết được mọi thứ về người tư vấn, họ có thể xem đánh giá tín nhiệm để có thể ra quyết định nên hay không nên làm việc với người này.

Với sự có mặt của hệ thống, khách hàng sẽ không phải lo rơi vào tình trạng bị "cò" đất lừa đảo, khiến tiền mất tật mang bởi nếu tư vấn cho dự án nào, thì môi giới sẽ phải đăng ký với dự án đó. Và khách hàng sẽ biết chính xác người đó có đúng là đang tư vấn dự án đó hay không, hay là tư vấn dự án này nhưng lại dẫn khách đi xem dự án khác theo kiểu "treo đầu dê, bán thịt chó".

Trước áp lực vô hình về việc "được lựa chọn" hay "không được lựa chọn", môi giới sẽ phải luôn chỉn chu chăm sóc hình ảnh để được đánh giá tốt qua hệ thống, từ đó nâng cao khả năng kiếm tiền cũng như nhận được sự tôn trọng trong cộng đồng môi giới chuyên nghiệp. Nếu không có sự đầu tư bài bản ngay từ đầu, môi giới sẽ rất khó trụ với nghề và là cách để sàng lọc thị trường rất tốt. Ngoài ra, chủ đầu tư cũng dễ dàng hơn trong việc chọn lựa những môi giới lành nghề cho việc bán hàng của mình thuận lợi.

Tất nhiên, việc xây dựng hệ thống cũng phải đảm bảo việc chấm điểm tín nhiệm một cách hài hòa, hợp lý, không có sự tác động của con người cũng như có sự công bằng giữa tất cả các đối tượng tham gia. Có như vậy mới thực sự mang lại hiệu quả cho người sử dụng, hướng tới nâng chuẩn minh bạch thị trường nói chung.