Đại biểu Quốc hội "hiến kế" phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Việt Hoàng (T/h)

Ngày 2/6, Quốc hội tiếp tục làm việc tập trung ở hội trường, đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội (KT-XH) và ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2021 và những tháng đầu năm 2022; Tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng. Bên cạnh việc đánh giá cao những kết quả tích cực trong phát triển KT-XH, các đại biểu Quốc hội cũng đã "hiến kế" phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Phiên thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KT - XH và ngân sách Nhà nước năm 2021 và những tháng đầu năm 2022.
Phiên thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KT - XH và ngân sách Nhà nước năm 2021 và những tháng đầu năm 2022.

Đánh giá cao kết quả phát triển KT-XH và NSNN

Trong ngày 01/6, thảo luận về tình hình KT - XH và NSNN tại hội trường đã có 50 lượt ý kiến phát biểu của các đại biểu Quốc hội. Các ý kiến đều đồng thuận cho rằng, kinh tế vĩ mô của nước ta ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm.

Theo đó, hoạt động sản xuất kinh doanh tiếp tục khởi sắc; Sản xuất công nghiệp phục hồi tích cực. Thương mại dịch vụ phục hồi mạnh; Tình hình đăng ký doanh nghiệp đạt kết quả rất đáng ghi nhận. Chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng, thích ứng biến đổi khí hậu được triển khai tích cực, đồng bộ. An sinh xã hội được bảo đảm. Quốc phòng, an ninh được giữ vững, đối ngoại được đẩy mạnh...

Một số kết quả ấn tượng như thu ngân sách 5 tháng tăng 18,7%, xuất nhập khẩu tháng 5 tăng 14,5% so với cùng kỳ. FDI thực hiện 5 tháng tăng 7,8%. Chỉ số sản xuất toàn ngành Công nghiệp tháng 5 ước tăng 10,4%. Số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường trong 5 tháng đạt 98.600 doanh nghiệp, cao nhất từ trước tới nay. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 5 tăng 22,6% so với cùng kỳ. Khách quốc tế tháng 5 tăng hơn 70% so với tháng trước, 5 tháng tăng 350% so với cùng kỳ. Các công việc tồn đọng kéo dài nhiều năm đang được từng bước giải quyết chắc chắn, hiệu quả.

Đặc biệt, trong bối cảnh có tới 30 lượt hạ bậc tín nhiệm trên thế giới, Việt Nam là một trong hai quốc gia ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương được S&P nâng bậc tín nhiệm dài hạn kể từ đầu năm đến nay. Điều này được S&P dựa trên nền kinh tế Việt Nam đang đà phục hồi vững chắc, Chính phủ đã đạt được bước chuyển linh hoạt trong chính sách kiểm soát dịch COVID-19...

Tuy nhiên, trước những dự báo về khó khăn, thách thức sẽ phải đương đầu trong các tháng cuối năm 2022, nhiều đại biểu Quốc hội đã có nhiều ý kiến đóng góp, xây dựng tâm huyết, trách nhiệm đề đạt với Chính phủ, Quốc hội.

Đại biểu Quốc hội "hiến kế" phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Trong phiên thảo luận sáng ngày 2/6, quan tâm và cho ý kiến về các giải pháp ổn định thị trường trái phiếu doanh nghiệp, đại biểu Trần Thị Hồng Thanh - Đoàn đại biểu tỉnh Ninh Bình cho rằng, thị trường trái phiếu doanh nghiệp có tốc độ phát triển mạnh mẽ với sự tăng trưởng trở thành một kênh cấp vốn trung và dài hạn quan trọng của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, cùng với sự tăng trưởng nóng là những rủi ro tiềm ẩn về chất lượng sản phẩm khi có nhiều loại trái phiếu phát hành không tài sản bảo đảm, không bảo lãnh thanh toán, không xếp hạng tín nhiệm. Nhiều trái phiếu doanh nghiệp sắp đến kỳ đáo hạn nhưng sức khỏe của doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp bất động sản đang sụt giảm do chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch COVID-19 nên dễ đối mặt với rủi ro doanh nghiệp không có khả năng trả nợ đến hạn.

Đại biểu cũng ghi nhận, ngay khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp manh nha những rủi ro thì cơ quan quản lý nhà nước đã kịp thời phát đi những cảnh báo rủi ro. Thủ tướng Chính phủ cũng đã có công điện để tăng cường công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra, phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Mặc dù vậy, những vụ việc vừa qua cho thấy, cơ chế chính sách đã bị lợi dụng, dẫn đến thị trường trái phiếu doanh nghiệp bộc lộ những bất cập, hạn chế như: điều kiện phát hành còn lỏng lẻo; tiêu chí đánh giá xếp hạng doanh nghiệp phát hành; Sự kiểm tra, giám sát quản lý của cơ quan chủ quản và các cơ quan liên quan chưa quyết liệt; Nhiều cá nhân đầu tư chưa có được trang bị đầy đủ kiến thức về pháp luật và hiểu biết về thị trường...

Để phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong thời gian tới được an toàn bền vững, đại biểu kiến nghị Chính phủ cần rà soát lại các cơ chế chính sách, tập trung sơ kết, tổng kết để sớm sửa đổi hoặc trình cấp có thẩm quyền sửa đổi, hoàn thiện hành lang pháp lý đối với hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp. 

Theo đó, cần tiếp tục siết chặt hơn các quy định quản lý nhà nước về phát hành trái phiếu doanh nghiệp như: Doanh nghiệp phải có tài sản đảm bảo, bắt buộc phải có đánh giá xếp hạng tín nhiệm; cần có quy định pháp lý để thúc đẩy sự ra đời của tổ chức xếp hạng tín nhiệm và giám sát hoạt động của các tổ chức này... Bên cạnh đó, cần sửa đổi quy định để nâng cao mức độ công khai hóa, minh bạch hóa thông tin cũng như các quy định an toàn tài chính; Sửa đổi quy định về mục đích phát hành trái phiếu nhằm tăng cường trách nhiệm và nghĩa vụ của doanh nghiệp phát hành trong việc sử dụng tiền huy động đúng mục đích...

Đại biểu cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan quản lý đẩy mạnh hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát việc tuân thủ pháp luật về phát hành đầu tư, giao dịch và sử dụng vốn thu được từ phát hành trái phiếu của các doanh nghiệp. Tiến hành xử phạt nghiêm, công bố rộng rãi trên phương tiện thông tin đại chúng. Trường hợp xác định có dấu hiệu tội phạm và khẩn trương chuyển hồ sơ sang cơ chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật....

Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Hải Nam - Đoàn đại biểu tỉnh Thừa Thiên Huế khẳng định thị trường trái phiếu doanh nghiệp là kênh dẫn vốn quan trọng của nền kinh tế. Đại biểu cho biết, thị trường trái phiếu doanh nghiệp có tác dụng làm giảm áp lực đối với các kênh tín dụng, góp phần tài trợ vốn cho phát triển nền kinh tế đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong trái phiếu nói riêng cũng như thị trường chứng khoán nói chung.

Tuy nhiên, thời gian vừa qua, đã có nhiều doanh nghiệp phát hành trái phiếu không đúng theo quy định của pháp luật gây ra nhiều lo ngại về rủi ro cho các nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư nhỏ lẻ, gây mất cân đối với nền kinh tế khi dòng vốn đi vào những thị trường rủi ro, có tính đầu cơ cao thay vì đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh thực tế để phát triển kinh tế - xã hội…

Đề xuất các giải pháp để phát triển thị trường trái phiếu trong thời gian tới, đại biểu Quốc hội Nguyễn Hải Nam đề nghị, cần tổ chức giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ theo hình thức giao dịch tập trung để tăng cường công khai, minh bạch cũng như tăng cường quản lý, giám sát chặt thị trường. Đồng thời, giám sát chặt chẽ hơn các tổ chức phân phối bán trái phiếu doanh nghiệp để tránh những hành vi có tính chất lôi kéo, xúi giục người dân mua trái phiếu rủi ro...