Báo cáo “Chuỗi cung ứng toàn cầu: Cuộc đua tái cân bằng” của PwC ra mắt tại Hội nghị Thượng đỉnh doanh nghiệp APEC 2023 tại San Francisco (Mỹ) đã cho thấy tới thời điểm chuyển giao từ phục hồi sang tăng trưởng chuỗi cung ứng.

Báo cáo nêu ra những yếu tố chính mà lãnh đạo doanh nghiệp cần cân nhắc, để thích ứng trong môi trường kinh doanh đang thay đổi nhanh chóng. Một trong số đó chính là sự gián đoạn chuỗi cung ứng. Các doanh nghiệp toàn cầu đang chạy đua nhằm tái cân bằng chuỗi cung ứng của mình và tìm kiếm nhà cung cấp, địa điểm và nhân tài mới. Ngoài việc tập trung vào khả năng phục hồi và lợi nhuận ngắn hạn, các lãnh đạo cần hành động nhiều hơn và doanh nghiệp cần chuyển đổi để trụ vững.

Báo cáo nhấn mạnh ba câu hỏi cơ bản doanh nghiệp cần xem xét khi tái định vị chuỗi cung ứng của mình để tăng trưởng gồm: Định vị sức cạnh tranh khi thực hiện chuyển đổi chuỗi cung ứng; Ứng dụng các công nghệ thế hệ mới; Thực hành Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG) để kiến tạo giá trị thúc đẩy tăng trưởng doanh nghiệp.

Ông Raymund Chao - Chủ tịch PwC châu Á - Thái Bình Dương và Trung Quốc, cho biết: "Trước đây, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp hiếm khi phải đối mặt với nhiều thách thức phức tạp và dồn dập như trong 3 năm qua. Và họ cũng chưa bao giờ phải cùng một lúc trả lời tất cả những câu hỏi này. Châu Á - Thái Bình Dương tiếp tục trên đà tăng trưởng, và những dịch chuyển nhỏ trong sản xuất đã không còn phù hợp. Doanh nghiệp cần sự dịch chuyển từ khả năng phục hồi sang tăng trưởng. Vào thời điểm này, một cuộc đua tái cân bằng để tăng trưởng đang diễn ra.”

Các thị trường mới cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu

Báo cáo cũng xem xét những thách thức mà doanh nghiệp phải đối mặt khi tìm cách di dời chuỗi cung ứng do tình hình địa chính trị bất ổn. Các doanh nghiệp có mục tiêu trải đều hoạt động hơn trên toàn khu vực có thể gặp khó khăn trong việc tìm được một địa điểm thay thế Trung Quốc.

Không chỉ tại Việt Nam, Mỹ và châu Âu cũng đang vật lộn để tìm kiếm các "siêu địa điểm" sau quá trình chuyển về nước nhà sản xuất (reshoring), tạo ra làn sóng bùng nổ về bất động sản công nghiệp. Trong khi đó, mặc dù Malaysia được đánh giá tương đối cao về kỹ năng và cơ sở hạ tầng (đứng thứ hai sau Trung Quốc), lực lượng lao động của nước này lại tương đối khiêm tốn.

Bên cạnh đó, những doanh nghiệp sẽ phải cân bằng giữa các rủi ro chính trị, lực lượng lao động, cơ sở hạ tầng và quy định pháp lý khi cân nhắc di dời đến khu vực châu Á - Thái Bình Dương hoặc châu Mỹ Latinh.

Điều này cũng trùng khớp với phân tích gần đây của PwC, cho thấy 65% ​​công ty được khảo sát xem chi phí và nguồn lao động là mối quan tâm hàng đầu khi di dời chuỗi cung ứng. Ngoài ra, PwC cũng phát hiện rằng 56% công ty cho rằng, việc thay đổi các tiêu chuẩn chuỗi cung ứng mà không có hướng dẫn rõ ràng là thách thức lớn nhất về ESG mà chuỗi cung ứng của họ phải đối mặt.

Đã đến lúc các CEO hành động

Bất chấp sự hỗn loạn toàn cầu, châu Á - Thái Bình Dương vẫn đang phát triển vững chắc. Trong thập kỷ tới, 70% tăng trưởng toàn cầu sẽ đến từ khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Để tận dụng cơ hội này, báo cáo của PwC khuyến nghị 6 bước thiết thực mà doanh nghiệp có thể hành động để tái cân bằng và tăng trưởng: (i) Nâng cao tầm quan trọng của chuỗi cung ứng đối với ban lãnh đạo; (ii) Đề xuất ưu thế cạnh tranh khác biệt để thu hút được các nhà cung cấp tiềm năng, địa điểm và nguồn nhân tài mới; (iii) Nhìn xa hơn các khuyến khích của chính phủ, nhằm giúp doanh nghiệp tiếp cận các nhà cung cấp và nhân tài, đồng thời - xác định định hướng phát triển trong tương lai; (iv) Đầu tư vào công nghệ, bao gồm số hóa toàn bộ hệ sinh thái chuỗi cung ứng để đồng bộ với chiến lược kinh doanh tổng thể của doanh nghiệp cho mục tiêu tăng trưởng lâu dài và tạo lợi thế cạnh tranh; (v) Biến ESG thành động lực giá trị để thúc đẩy tăng trưởng bằng cách tích hợp vào chiến lược chuỗi cung ứng tổng thể; (vi) Chủ động hợp tác với nhà cung cấp để thúc đẩy sự đổi mới, giảm thiểu rủi ro thông qua việc đa dạng hóa chiến lược và tạo điều kiện cho tăng trưởng một cách toàn diện.

Ông Nguyễn Lương Hiền - Phó Tổng Giám đốc, Dịch vụ Tư vấn chiến lược, PwC Việt Nam, chia sẻ: "Chuyển đổi chuỗi cung ứng trong khu vực châu Á -  Thái Bình Dương đòi hỏi một cách tiếp cận toàn diện. Bằng cách phân tích môi trường và định vị ưu thế cạnh tranh một cách chiến lược, các doanh nghiệp sẽ có bước đệm tốt để phát triển và khai thác tiềm năng mà thị trường châu Á - Thái Bình Dương mang lại".