Tình hình thực hiện hóa đơn điện tử tại các doanh nghiệp ở Việt Nam

Sử dụng hóa đơn điện tử (HĐĐT) là xu hướng tất yếu trong giao dịch thương mại trong điều kiện ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) ở mức độ cao tại các doanh nghiệp (DN).

Đối với các nước có nền kinh tế phát triển, xu hướng sử dụng HĐĐT đã được khởi động từ những năm cuối của thế kỷ XX và đã trở nên phổ biến trong giao dịch thương mại hiện nay. Ở Việt Nam, với tư cách là một trong những quốc gia có tốc độ ứng dụng CNTT nhanh, việc sử dụng HĐĐT đã được đặt ra từ đầu những năm 2000 và được đặc biệt coi trọng trong thời gian gần đây.

Để tạo cơ sở pháp lý cho các giao dịch điện tử nói chung và sử dụng HĐĐT nói riêng, Nhà nước hình thành khuôn khổ pháp lý khá đồng bộ và ngày càng hoàn thiện như: Luật Giao dịch điện tử được ban hành năm 2005, Luật Kế toán được ban hành năm 2003 và được sửa đổi năm 2015.

Cùng với đó, Chính phủ cũng đã ban hành các nghị định hướng dẫn thực hiện có liên quan đến giao dịch điện tử nói chung và sử dụng HĐĐT nói riêng như: Nghị định số 57/2006/NĐ-CP ngày 09/6/2006 về thương mại điện tử; Nghị định số 26/2007/NĐ-CP ngày 15/02/2007 về việc quy định chi tiết thi hành Luật Giao dịch điện tử về chữ ký số và dịch vụ chứng thực chữ ký số; Nghị định số 27/2007/NĐ-CP ngày 23/02/2007 về giao dịch điện tử trong hoạt động tài chính; Nghị định số 51/2010/NĐ-CP ngày 14/05/2010 quy định về hóa đơn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ… Như vậy, khuôn khổ pháp lý về giao dịch điện tử nói chung và chứng từ điện tử nói riêng đã khá hoàn thiện.

Đây là cơ sở pháp lý quan trọng, tạo điều kiện cho việc triển khai thực hiện HĐĐT tại các DN cũng như công tác quản lý HĐĐT đối với các cơ quan quản lý nhà nước...

Sử dụng hóa đơn điện tử nhằm nâng cao hiệu quả công tác kế toán doanh nghiệp

Sử dụng HĐĐT là một xu hướng tất yếu và tính ưu việt của nó đã được chứng minh ở các nước phát triển cũng như các DN thực hiện thành công tại Việt Nam. Sử dụng HĐĐT có nhiều khía cạnh tích cực đối với công tác quản lý kinh doanh nói chung và công tác kế toán nói riêng.

- Việc sử dụng HĐĐT trước hết đảm bảo việc luân chuyển hóa đơn trở nên thuận tiện và an toàn. Thực tế hiện nay, khi sử dụng hóa đơn giấy, thời gian luân chuyển chứng từ kế toán giữa các DN và giữa các bộ phận trong nội bộ DN có thể dẫn đến việc hóa đơn chậm được cập nhật ảnh hưởng đến tính kịp thời của dữ liệu kế toán, thậm chí một số nghiệp vụ kế toán phải ghi nhận theo giá tạm tính, ước tính vì chứng từ kế toán chưa được luân chuyển kịp thời.

Thực hiện HĐĐT đảm bảo chứng từ kế toán được luân chuyển nhanh, kịp thời ngay sau khi hóa đơn được khởi tạo. Công việc kế toán, do vậy, được thực hiện một cách thuận lợi hơn...

Một số khuyến nghị tăng cường sử dụng hóa đơn điện tử

Để góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng HĐĐT tại các DN ở Việt Nam, cần tập trung thực hiện một số nội dung sau:

Thứ nhất, về phía các DN, người làm công tác kế toán:

- Rào cản lớn nhất cho việc sẵn sàng hay không sẵn sang thực hiện HĐĐT của các DN hiện này là yếu tố nhận thức và tâm lý. Vì vậy, thay đổi nhận thức và thói quen sử dụng các chứng từ, tài liệu bản cứng thay vào đó là sử dụng các chứng từ, trong đó có HĐĐT là yêu cầu tất yếu đặt ra đối với mọi DN trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay.

DN cần nghiêm túc xem xét và đánh giá lợi ích của việc số hóa các tài liệu, chứng từ, sử dụng HĐĐT so với các chi phí bỏ ra để triển khai. DN có thể bỏ ra các chi phí ban đầu cho việc triển khai, song lợi ích lâu dài là rất lớn...