Cụ thể, tại Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài xảy ra trường hợp cháu bé 9 tuổi quốc tịch Úc đứng tên trên tờ khai đề nghị hoàn thuế giá trị gia tăng cho một chiếc đồng hồ trị giá 6 tỷ đồng. Trong hóa đơn, cháu bé với tư cách người mua hàng.

Tổng cục Hải quan cho biết, cháu bé nói trên có hai hộ chiếu Việt Nam và Úc. Khi xuất cảnh đã xuất trình hộ chiếu Việt Nam, đồng thời, đứng tên trên tờ khai đề nghị hoàn thuế giá trị gia tăng cho một chiếc đồng hồ trị giá 6 tỷ đồng. 

Chi cục Hải quan Cửa khẩu Sân bay Quốc tế Nội Bài - Cục Hải quan TP. Hà Nội đã từ chối hoàn thuế giá trị gia tăng đối với trường hợp này. Lý do, cháu bé không thuộc đối tượng hoàn thuế giá trị gia tăng. Đại diện Tổng cục Hải quan cho biết, hiện nay, Thông tư số 72/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính chưa quy định cụ thể về độ tuổi của người đề nghị hoàn thuế.

Căn cứ theo Thông tư số 72/2014/TT-BTC, đối tượng áp dụng hoàn thuế GTGT bao gồm: người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, trừ thành viên của Tổ bay theo quy định của pháp luật về hàng không, thành viên của Đoàn thủy thủ theo quy định của pháp luật về hàng hải mang hộ chiếu hoặc giấy tờ nhập xuất cảnh do nước ngoài cấp còn giá trị và sử dụng giấy tờ đó để nhập xuất cảnh Việt Nam, mua hàng hóa tại Việt Nam và mang theo hàng hóa ra nước ngoài qua các cửa khẩu hoàn thuế.

Đồng thời, theo quy định tại Điều 11 Thông tư số 72/2014/TT-BTC thì hàng hóa được hoàn thuế GTGT là hàng hóa đáp ứng quy định sau: 

Thứ nhất, hàng hóa không thuộc Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu; Danh mục hàng hóa xuất khẩu theo giấy phép của Bộ Thương mại (nay là Bộ Công Thương) hoặc Danh mục hàng hóa xuất khẩu thuộc diện quản lý chuyên ngành quy định tại Nghị định số 187/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 của Chính phủ và các văn bản hướng dẫn Nghị định này.

Thứ hai, hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế GTGT được quy định tại Điều 3 Luật thuế GTGT số 13/2008/QH12 ngày 3 tháng 6 năm 2008 và các văn bản hướng dẫn thực hiện.

Thứ ba, hàng hóa không thuộc đối tượng cấm đưa lên tàu bay quy định tại Điều 12 Luật Hàng không dân dụng Việt Nam ngày 29 tháng 6 năm 2006 và các văn bản hướng dẫn thực hiện.

Thứ tư, hàng hóa không thuộc các mặt hàng được hoàn thuế GTGT của người nước ngoài theo quy định tại Thông tư số 08/2003/TT-BTC ngày 15/1/2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn hoàn thuế GTGT đối với cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự và cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam.

Thứ năm, hàng hóa mua tại Việt Nam, có hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế được lập trong thời gian tối đa 60 (sáu mươi) ngày tính đến ngày người nước ngoài xuất cảnh.

Thứ sáu, trị giá hàng hóa ghi trên hóa đơn kiêm tờ khai hoàn thuế mua tại 01 cửa hàng trong 01 ngày (kể cả cộng gộp nhiều hóa đơn mua hàng trong cùng 01 ngày tại 01 cửa hàng) tối thiểu từ 02 (hai) triệu đồng trở lên.

Bên cạnh đó, theo thông tư số 72/2014/TT-BTC, người nước ngoài xuất trình hóa đơn và hàng hóa để kiểm tra chậm nhất 30 phút trước giờ khởi hành; Với đề nghị hoàn thuế cho hàng hóa có giá trị lớn, số tiền hoàn thuế cao đòi hỏi phải kiểm tra kỹ chứng từ và hàng hóa, quy định về thời gian này không phù hợp, công chức hải quan không đủ thời gian kiểm tra dẫn đến chậm chuyến bay của hành khách.

Theo cục Hải quan TP. Hà Nội, trước đó đã có vướng mắc với đề nghị hoàn thuế của nhiều trường hợp người nước ngoài. Ví dụ như trường hợp ông Hwang Gi Sun (quốc tịch Hàn Quốc) đã được cấp thẻ tạm trú dài hạn tại Việt Nam.

Ngày 3/1/2019, ông Hwang Gi Sun có đề nghị hoàn thuế cho chiếc đồng hồ đeo tay trị giá 4,39 tỷ đồng; Đến ngày 15/1/2019, ông Hwang Gi Sun xuất cảnh từ Nội Bài đi Thái Lan, trong hóa đơn đặt vé máy bay có mang theo chiếc đồng hồ đã được hoàn thuế. Sau đó, đến ngày 16/1/2019, ông Hwang Gi Sun nhập cảnh trở lại Việt Nam, có cầm theo chiếc đồng hồ trên.

Trước tình hình trên, trong thời gian tới, nhằm ngăn ngừa các trường hợp có thể lợi dụng chính sách hoàn thuế giá trị gia tăng tương tự, Tổng cục Hải quan sẽ nghiên cứu, phối hợp với các đơn vị liên quan để đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các văn bản chính sách có liên quan việc hoàn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa của người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mang theo khi xuất cảnh phù hợp với thực tế và thông lệ quốc tế.