Phát biểu tại tọa đàm, ông Trần Quốc Thắng - Giám đốc Công ty Tư vấn Thuế Deloitte Việt Nam cho rằng, nằm tại cửa ngõ phía Nam, Cần Giờ (Thành phố Hồ Chí Minh) và Bà Rịa - Vũng Tàu là hai khu vực trọng điểm với tiềm năng phát triển kinh tế biển rất đa dạng. Từ bảo tồn sinh thái đến khai thác, chế biến thủy sản, dịch vụ cảng biển và du lịch biển.

Vì vậy, liên kết phát triển giữa hai địa phương sẽ góp phần tạo ra cụm động lực kinh tế biển mạnh mẽ, thúc đẩy phát triển vùng Đông Nam Bộ và cả nước. Thành phố Hồ Chí Minh cần đẩy mạnh đầu tư, khai thác cảng biển và phát triển dịch vụ hậu cần nhằm nâng tỷ trọng logistics trong cơ cấu kinh tế.

Ông Thắng đánh giá, tương lai phát triển không gian liên kết sẽ hình thành hành lang kinh tế biển kết nối Cần Giờ – Bà Rịa–Vũng Tàu thông qua các dự án giao thông lớn (cầu Cần Giờ, cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, đường ven biển).

Bên cạnh đó, về phân vùng không gian chức năng sẽ bao gồm: vùng bảo tồn & du lịch sinh thái như Cần Giờ, Long Hải, Lộc An; vùng nuôi trồng, chế biến thủy sản có Cần Giờ – Long Điền – Đất Đỏ; vùng cảng biển, logistics và công nghiệp hỗ trợ gồm Cái Mép – Thị Vải – Phú Mỹ; vùng đô thị biển và nghỉ dưỡng cao cấp là Vũng Tàu, Hồ Tràm.

Về lợi ích thu được, ông đưa ra dự kiến GDP vùng liên kết sẽ tăng trên mức doanh thu tăng GDP (trên 8%/ năm); doanh thu cảng biển, logistics tăng lên đáng kể. Đồng thời sẽ tạo mới nhiều hơn việc làm trực tiếp và gián tiếp, nâng cao đời sống cư dân ven biển. Tạo động lực thu hút các dự án FDI lớn vào cảng, logistics, du lịch biển, công nghệ sinh học biển.

“Tổ chức không gian kinh tế biển dựa trên liên kết giữa Cần Giờ và Bà Rịa – Vũng Tàu là hướng đi chiến lược, đột phá, tận dụng tối đa ưu thế từng địa phương đồng thời thúc đẩy phát triển bền vững vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Vì vậy, các cấp chính quyền cần tăng cường phối hợp lập quy hoạch chung, đột phá về kết nối hạ tầng, tạo cơ chế ưu đãi đầu tư hấp dẫn. Đồng thời bảo vệ tài nguyên và môi trường biển, phục vụ phát triển lâu dài cho cư dân địa phương và đất nước”- Giám đốc Công ty Deloitte Việt Nam nêu ý kiến.

Trong khi đó, PGS. TS. Nguyễn Ngọc Vinh - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Tư vấn phát triển vùng (Trường ĐH Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh) nhận định, sau sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, vị thế mới của Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ là một đô thị trung tâm kinh tế - tài chính mà còn trở thành trung tâm logistics, công nghiệp và dịch vụ biển hàng đầu cả nước.

Với đường bờ biển dài, hệ thống cảng nước sâu, vùng thềm lục địa rộng lớn, Thành phố Hồ Chí Minh có đủ điều kiện để phát triển toàn diện các lĩnh vực kinh tế biển và đô thị ven biển.

PGS. TS. Nguyễn Ngọc Vinh phân tích, với cụm cảng Cát Lái và Cái Mép – Thị Vải nằm trong cùng một hành lang ven biển, Thành phố Hồ Chí Minh đang hội tụ điều kiện để trở thành trung tâm logistics biển hàng đầu Đông Nam Á.

Hệ thống cảng nước sâu tại Bà Rịa – Vũng Tàu hiện có khả năng tiếp nhận tàu trên 150.000 DWT và kết nối trực tiếp với các tuyến hàng hải xuyên Thái Bình Dương. Trong khi đó, Cát Lái và hệ thống ICD tại Thành phố Hồ Chí Minh đóng vai trò trung chuyển, gom hàng và phân phối đến các khu công nghiệp nội vùng.

Đặc biệt, dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ với quy mô dự kiến khoảng 7,2 triệu TEUs/năm, tổng vốn đầu tư gần 6 tỷ USD, triển khai tại khu vực gần cửa sông Soài Rạp. Đây được xem là cú huých chiến lược, nâng cao vị thế Thành phố Hồ Chí Minh trên bản đồ logistics toàn cầu, giảm phụ thuộc vào các cảng trung chuyển khu vực như Singapore và Hong Kong.

TS Nguyễn Chí Thành - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu rừng và đất ngập nước cho rằng, khi sáp nhập 3 tỉnh Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu và Thành phố Hồ Chí Minh thì Nhà nước phải quy hoạch lại. Không chỉ là giảm đơn vị đầu mối hành chính mà phải nhìn ở góc độ phát triển kinh tế.

Tuy nhiên, cần phải có chiến lược cho từng vùng. Bởi vùng ven biển là khu vực cực kỳ nhạy cảm nên khi phát triển quy hoạch cần cân nhắc đặt yếu tố nào quan trọng, phát triển kinh tế hay bảo vệ môi trường.

Theo TS Nguyễn Chí Thành, gần 50% diện tích tự nhiên của huyện Cần Giờ là rừng ngập mặn. Muốn phát triển kinh tế bền vững phải phát triển bền vững rừng ngập mặn, nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng ảnh hưởng rõ rệt. Sử dụng bền vững thiên nhiên biển và rừng ngập mặn Cần Giờ sẽ duy trì được các chức năng của hệ sinh thái tự nhiên là phát triển nền kinh tế xanh…

Tại Tọa đàm, các đại biểu cũng đề xuất nhiều vấn đề cần quan tâm cho Thành phố Hồ Chí Minh mới như: Logistics và hệ sinh thái dịch vụ biển đồng bộ; phát triển cụm đô thị – công nghiệp ven biển tích hợp; du lịch biển, sinh thái và lịch sử; cơ chế tài chính – thu hút đầu tư…