Triển lãm của Bộ Tài chính khái quát lại quá trình hình thành, thành tựu nổi bật của ngành Tài chính trong 80 năm xây dựng và phát triển cùng Đất nước.

Với hàng nghìn tư liệu, hình ảnh, hiện vật quý giá, gian trưng bày của Bộ Tài chính sẽ giới thiệu tới Nhân dân và khách thăm quan các hình ảnh, hoạt động của Bộ Tài chính qua các thời kỳ bằng hình thức thể hiện sinh động, hấp dẫn, kết hợp giữa truyền thống và hiện đại mang tính sáng tạo cao.

Không gian trưng bày của Bộ Tài chính là sự kết hợp giữa tính truyền thống và hiện đại. Ngoài không gian Khánh tiết trang trọng với logo biểu trưng 80 năm ngành Tài chính Việt Nam đặt ngay phía trước gian; cùng các hình ảnh Lãnh đạo Đảng, Nhà nước với ngành Tài chính, không gian “Kiến tạo Phát triển” tập trung với 3 chủ đề chính: “Tự hào Tài chính Việt Nam”; “Trí tuệ - Bản lĩnh” và “Tài chính Việt Nam: Kiến tạo và Phát triển”.

Tự hào Tài chính Việt Nam

Chủ đề “Tự hào Tài chính Việt Nam” giới thiệu chặng đường 80 năm xây dựng và phát triển của ngành Tài chính.

Sau khi cách mạng Tháng Tám thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vừa mới thành lập đã phải đối mặt với vô vàn khó khăn, thách thức bởi sự hoành hành của “giặc đói”, “giặc dốt” và giặc ngoại xâm. Trong tình thế “nghìn cân treo sợi tóc”, nhiệm vụ đặt ra cho ngành Tài chính cách mạng non trẻ hết sức nặng nề.

Để kịp thời giải quyết khó khăn, nhiều biện pháp đã được Bộ Tài chính tham mưu cho Đảng, Chính phủ được áp dụng như Quỹ độc lập, Tuần lễ vàng để huy động nguồn lực tài chính cho chính quyền Cách mạng giải quyết những vấn đề cấp bách lúc bấy giờ.

Để tăng nguồn lực tài chính phục vụ kháng chiến chống Pháp, Bộ Tài chính đã tham mưu cho Chính phủ chính sách về tăng gia sản xuất; phát hành tiền nhằm tự chủ về tài chính.

Tờ bạc tài chính (hay còn gọi là Giấy bạc Cụ Hồ) đã được in và phát hành ở khắp mọi nơi, ngoài ra còn phát hành những tờ giấy Bạc địa phương, phiếu tiếp tế để huy động nguồn lực và khẳng định nền Tài chính Việt Nam đã trở thành vũ khí lợi hại để đấu tranh trên mặt trận kinh tế - tài chính với địch, góp phần đảm bảo nhu cầu chi tiêu trong cuộc trường kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp của dân tộc.

Cùng với đó, Bộ Tài chính đã ban hành hàng loại chế độ thuế mới công bằng, hợp lý, đỡ gánh nặng cho dân như bãi bỏ thuế thân, miễn giảm thuế điền thổ và thuế môn bài, bãi bỏ các chế độ độc quyền về muối, cấm thuốc phiện, cấm rượu…

Nhờ có những chủ trương, chính sách đúng đắn, kịp thời, nguồn lực tài chính ngày càng được tăng cường phục vụ đắc lực cho công cuộc kháng chiến giành được những thắng lợi to lớn, đỉnh cao là chiến dịch Điện Biên Phủ làm chấn động địa cầu, kết thúc 9 năm trường kỳ kháng chiến chống Pháp, đưa Cách mạng Việt Nam sang giai đoạn mới.

Sau chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ năm 1954, cả nước bước vào thời kỳ xây dựng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc và đấu tranh giải phóng miền Nam. Ngành Tài chính tiếp tục động viên tinh thần thi đua yêu nước, tập trung sức mạnh toàn lực lượng cho nhiệm vụ mới, xây dựng lại đất nước sau chiến tranh, là hậu phương lớn chi viện cho miền Nam tiếp tục cuộc đấu tranh trường kỳ, vĩ đại để thống nhất Đất nước.

Ngành Tài chính kịp thời sửa đổi chế độ thuế khóa và ban hành chính sách tài chính mới để áp dụng trong toàn miền Bắc; góp phần tăng thu cho ngân sách Nhà nước, điều tiết thu nhập của dân cư, chống đầu cơ, tích trữ, đi đôi với thực hiện “thắt lưng, buộc bụng”, sử dụng có hiệu quả nguồn viện trợ của các nước xã hội chủ nghĩa.

Ngành Tài chính đã góp phần tích cực cho việc xây dựng cơ sở vật chất, bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa, chi viện ở mức cao nhất sức người, sức của cho miền Nam ruột thịt; góp phần xứng đáng vào Đại thắng mùa Xuân năm 1975, thống nhất Đất nước.

Năm 1986 là năm đánh dấu bước chuyển lớn lao mang tầm vóc lịch sử và ý nghĩa thời đại sâu sắc khi Đại hội Đảng lần thứ VI (tháng 12/1986) mở ra bước ngoặt quan trọng đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của Đất nước trong những năm cuối thế kỷ 20, đầu thế kỷ 21.

Trong thời kỳ đổi mới, tài chính là công cụ quản lý vĩ mô của nền kinh tế, đã góp phần to lớn thúc đẩy công cuộc đổi mới, huy động và tập trung tối đa mọi nguồn lực cho chuyển dịch cơ cấu kinh tế; xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội; đầu tư phát triển con người, xóa đói giảm nghèo; củng cố an ninh quốc phòng; đồng thời là công cụ có hiệu quả để kiểm soát lạm phát, ổn định và lành mạnh hóa nền tài chính quốc gia, tạo điều kiện vững chắc cho nước ta bước vào giai đoạn cách mạng mới.

Ngành Tài chính đã góp phần huy động nguồn lực đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh xã hội. Công tác điều hành thu, chi ngân sách Nhà nước được thực hiện chủ động, tích cực, linh hoạt đảm bảo cân đối ngân sách các cấp; đáp ứng đầy đủ, kịp thời các nhiệm vụ chi về quốc phòng, an ninh, giáo dục - đào tạo, y tế, văn hoá, đảm bảo an sinh xã hội.

Một khâu đột phá trong quá trình đổi mới của ngành Tài chính là mở rộng hợp tác quốc tế, tham gia xúc tiến đàm phán, ký kết nhiều hiệp định song phương và đa phương quan trọng, tích cực tham gia các diễn đàn hợp tác tài chính khu vực và thế giới. Các hoạt động hợp tác tài chính đã từng bước nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, góp phần quan trọng trong công cuộc cải cách kinh tế đất nước.

Trí tuệ - Bản lĩnh

Chủ đề “Trí tuệ - Bản lĩnh” trong gian triển lãm sẽ giới thiệu lịch sử 80 năm xây dựng và phát triển của ngành Kế hoạch và Đầu tư với các tư liệu quý giá như: Sắc lệnh số 78/SL thành lập Ủy ban Nghiên cứu Kế hoạch Kiến thiết - tiền thân của Ủy ban Kế hoạch Nhà nước trước đây và Bộ Kế hoạch và Đầu tư sau này; Sắc lệnh số 68/SL thành lập Ban Kinh tế Chính phủ; những hình ảnh lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh làm việc với Ngành, thăm nông dân đang trong mùa gặt, phong trào thi đua vượt định mức, tăng năng suất; hình ảnh khởi công xây dựng các công trình biểu tượng thế kỷ như: thủy điện Hòa Bình, cầu Thăng Long…

Các tư liệu, hình ảnh đã khái quát quá trình thay đổi từng bước của ngành Kế hoạch và Đầu tư cả trong tư duy, nội dung, phương pháp cũng như quy trình xây dựng và thực hiện kế hoạch nhằm phù hợp với tình hình mới.

Kế hoạch ngày càng thể hiện rõ hơn vai trò là công cụ điều tiết các cân đối vĩ mô, đảm bảo nguồn lực và tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế và giải quyết các vấn đề xã hội. Những tư tưởng đổi mới có sự đóng góp quan trọng của ngành Kế hoạch và Đầu tư thông qua các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, đặc biệt từ năm 1986 đến nay.

Ngành Kế hoạch và Đầu tư đã chủ trì tham mưu cho Đảng và Nhà nước xây dựng nhiều chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội quan trọng, điển hình là 3 chiến lược: 1991 - 2000; 2001 - 2010, 2011 - 2020 và 9 kế hoạch 5 năm, tham mưu dự thảo Báo cáo kinh tế - xã hội trình Quốc hội và Đại hội đảng.

Ngành cũng đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan tham mưu cho Đảng, Quốc hội, Chính phủ xây dựng, hoàn thiện các cơ chế chính sách trong nhiều lĩnh vực: Tái cơ cấu nền kinh tế, tái cơ cấu đầu tư công, quản lý điều hành các chương trình mục tiêu quốc gia, quản lý vốn ODA, đầu tư trực tiếp nước ngoài, quản lý đấu thầu, quản lý khu kinh tế, phát triển doanh nghiệp, phát triển kinh tế tập thể, khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn....  

Những chiến lược này là kim chỉ Nam, phương hướng và đường lối phát triển của Đất nước trong từng giai đoạn.

Tài chính Việt Nam: Kiến tạo và Phát triển

Chủ đề “Tài chính Việt Nam: Kiến tạo và Phát triển” sẽ giới thiệu những thành tựu và những đột phá quan trọng của ngành Tài chính, đặc biệt là sau quá trình hợp nhất, để tạo nền tảng đưa ngành Tài chính bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của Dân tộc.

Phát huy truyền thống 80 năm xây dựng và trưởng thành, trong thời kỳ hội nhập, đổi mới và phát triển, ngành Tài chính đã thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, kiểm soát lạm phát, phân bổ hiệu quả nguồn lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Đất nước.

Nhờ có sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, sự phối hợp nhịp nhàng, có hiệu quả của các ngành, các cấp, sự nỗ lực vươn lên của cộng đồng doanh nghiệp, ngành Tài chính đã đạt được những thành tựu to lớn trên các lĩnh vực quản lý.

Thông qua các hình ảnh, tư liệu được thiết kế đồ họa một cách sinh động, Nhân dân và du khách sẽ được giới thiệu về những đột phá lớn của ngành Tài chính tạo nguồn lực phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của Đất nước: Thu hút vốn đầu tư vào Việt Nam; tiên phong trong chuyển đổi số, xây dựng nền tài chính số; hợp tác và hội nhập sâu rộng với kinh tế, tài chính quốc tế; vai trò trụ cột an sinh xã hội của Việt Nam.

Đáng chú ý, gian trưng bày của Bộ Tài chính còn bố trí khu vực trưng bày “Ngành Tài chính vững vàng bước vào Kỷ nguyên mới”.

Tại đây, thông qua các bảng biểu thống kê về chỉ tiêu kinh tế vĩ mô, tài chính - ngân sách Nhà nước, Nhân dân và khách thăm quan sẽ bao quát được quá trình ngành Tài chính nghiên cứu, xây dựng, hoạch định chiến lược phát triển kinh tế, tham mưu kiến tạo chính sách Tài chính, đầu tư công, hỗ trợ phát triển kinh tế tư nhân… nhằm quản lý có hiệu quả các nguồn lực tài chính của Nhà nước, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội.

Nhờ đó, sau gần 40 năm đổi mới, từ một nước nghèo nàn, lạc hậu, Việt Nam đã duy trì được tốc độ tăng trưởng ở mức khá cao trong một thời gian dài, quy mô kinh tế đã tăng từ hơn 5 tỷ USD (năm 1986) lên trên 476 tỷ USD (năm 2024), đưa Việt Nam trở thành nền kinh tế có quy mô lớn thứ 4 trong khu vực Đông Nam Á và là nền kinh tế lớn thứ 34 trên thế giới, GDP bình quân đầu người đạt tới 4.700 USD/năm.

Không gian tương tác tài chính số

Đặc biệt, tại gian trưng này, “Không gian trải nghiệm tương tác và giáo dục tài chính cộng đồng” sẽ giới thiệu các thành tựu của ngành Tài chính trong công tác chuyển đổi số, xây dựng nền tài chính số trong các lĩnh vực quan trọng như: Tài chính - ngân sách Nhà nước, thuế, hải quan, bảo hiểm xã hội…

Tại đây, Nhân dân và khách tham quan có thể trải nghiệm thực tế các ứng dụng về: Hỏi - đáp chính sách tài chính; công khai ngân sách Nhà nước, báo cáo ngân sách Nhà nước dành cho công dân; sản phẩm công nghệ thông tin tiêu biểu của Bộ Tài chính thông qua các màn hình cảm ứng mô phỏng ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực thuế, hải quan; trải nghiệm thực tế giải pháp khởi tạo hóa đơn điện tử từ máy tính tiền…

Bên cạnh đó, tại khu vực H2 của Trung tâm Triển lãm Quốc gia có 16 gian hàng của 16 tập đoàn, tổng công ty mà Bộ Tài chính làm cơ quan đại diện chủ sở hữu, gồm: Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam; Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam; Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam; Tập đoàn Điện lực Việt Nam; Tập đoàn Hóa chất Việt Nam; Tổng Công ty Cà phê Việt Nam; Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam…

Với chủ đề đầu tàu kinh tế, các gian hàng thể hiện vai trò chiến lược và trọng yếu của các tập đoàn, tổng công ty trong việc dẫn dắt các ngành kinh tế mũi nhọn, đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng bền vững, đóng góp vào xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.