Trung Quốc hạn chế xuất khẩu khoáng sản: Nguy cơ đình trệ chuỗi cung ứng toàn cầu
Lệnh hạn chế xuất khẩu các khoáng sản và nam châm đất hiếm của Trung Quốc chính thức có hiệu lực đã làm dấy lên lo ngại nghiêm trọng từ các nhà sản xuất toàn cầu, đặc biệt trong ngành ô tô, điện tử và quốc phòng. Những vật liệu này là thành phần không thể thiếu để sản xuất ô tô điện, máy bay không người lái, robot, tên lửa và hàng loạt thiết bị công nghệ cao khác.
Theo Reuters, các tập đoàn ô tô từ Đức, Ấn Độ đến Mỹ đồng loạt cảnh báo tình trạng trì hoãn hoặc ngừng sản xuất nếu không có giải pháp nhanh chóng. Một số nhà sản xuất cho biết lệnh cấm đã gây tắc nghẽn vận chuyển tại các cảng Trung Quốc khi đơn xin cấp phép xuất khẩu bị chậm xử lý. Trong khi đó, các lựa chọn thay thế ngoài Trung Quốc là rất hạn chế trong ngắn hạn.

Quyết định siết xuất khẩu, được ban hành từ tháng 4, cho thấy Trung Quốc đang tận dụng vai trò thống trị trong chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng như một đòn bẩy trong căng thẳng thương mại với Mỹ. Đây là động thái phản ứng với loạt thuế quan mà Tổng thống Donald Trump đã áp lên hàng hóa Trung Quốc trong nỗ lực giảm thâm hụt thương mại và khôi phục sản xuất trong nước.
Trong bối cảnh căng thẳng leo thang, người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt xác nhận rằng vấn đề xuất khẩu khoáng sản sẽ là một ưu tiên trong cuộc gặp sắp tới giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Bà cho biết chính quyền Mỹ đang tích cực theo dõi việc Trung Quốc tuân thủ các cam kết thương mại trong khuôn khổ thỏa thuận Geneva.
Không chỉ Mỹ, các nước như Nhật Bản, Ấn Độ và các quốc gia châu Âu có ngành công nghiệp ô tô lớn cũng đang khẩn trương tổ chức các cuộc gặp với quan chức Trung Quốc để thúc đẩy việc phê duyệt xuất khẩu nhanh hơn. Một phái đoàn doanh nghiệp Nhật Bản dự kiến sẽ đến Bắc Kinh trong tháng 6, trong khi các nhà ngoại giao châu Âu cũng đã yêu cầu tổ chức các cuộc họp “khẩn cấp”.
Tại Ấn Độ, hãng Bajaj Auto cảnh báo việc gián đoạn nguồn cung nam châm đất hiếm từ Trung Quốc có thể “gây ảnh hưởng nghiêm trọng” đến hoạt động sản xuất xe điện. Cùng lúc đó, các tập đoàn lớn như GM, Toyota, Volkswagen, Hyundai… đã gửi thư lên chính quyền Mỹ, yêu cầu hành động khẩn cấp để đảm bảo nguồn cung vật liệu quan trọng này.