Trước viễn cảnh trên, các doanh nghiệp xuất khẩu nên có phương án mua ngoại tệ kỳ hạn sớm, nhưng cần cân đối giữa chi phí kỳ hạn và đánh giá mức tăng phù hợp.

Sức ép tăng tỷ giá

Hệ thống tài chính của Nga có hơn 300 ngân hàng và tổ chức tham gia vào hệ thống trao đổi, thanh toán toàn cầu (SWIFT), đứng thứ hai thế giới sau Mỹ. Do đó, khi nhiều ngân hàng Nga bị loại khỏi SWIFT, sẽ làm gián đoạn dòng chảy xuất, nhập khẩu; đầu tư nước ngoài và kiều hối; thanh toán và trả nợ quốc tế. Thậm chí, Mỹ còn xem xét phong tỏa kho dự trữ ngoại hối trị giá 643 tỷ USD của Nga ở nước ngoài.

Các lệnh trừng phạt trên cùng nhiều lệnh trừng phạt khác mà Mỹ, phương Tây giáng vào Nga khiến đồng Rúp đã và đang giảm giá mạnh so với USD và nhiều đồng tiền khác.

Trong bối cảnh khủng hoảng địa chính trị, địa kinh tế đang leo thang giữa Nga và Ukraine, vai trò trú ẩn của USD cũng tăng lên đáng kể, giúp USD tăng giá so với nhiều đồng tiền khác, kể cả VND. Tuy nhiên về vấn đề này ở Việt Nam, cần phân tích kỹ hơn dựa vào các số liệu liên quan tới xuất nhập khẩu, cán cân thương mại và yếu tố đầu tư nước ngoài.

Một điều quan trọng nữa là vấn đề tỷ giá USD/VND trong năm 2022 sẽ có xu hướng tăng khi FED chuẩn bị tăng mạnh lãi suất và sớm chấm dứt chương trình nới lỏng định lượng, khiến dòng tiền giá rẻ dịch chuyển khỏi các thị trường mới nổi, trong đó có Việt Nam.

Ứng phó ra sao?

Có thể thấy, trong những năm gần đây, tỷ giá USD/VND cũng có những thời điểm giảm. Trong năm 2022, tỷ giá USD/VND có thể sẽ không tăng liên tục, mà cũng có thể sẽ có thời điểm giảm. Bởi vậy, các doanh nghiệp cần lựa chọn thời điểm hợp lý để sử dụng các công cụ phái sinh để phòng ngừa hiệu quả rủi ro tỷ giá.

Nếu tỷ giá USD/VND có xu hướng tăng, các doanh nghiệp nhập khẩu sẽ gặp vấn đề lớn hơn trong bối cảnh các hợp đồng kinh tế có xu hướng ổn định. Với trường hợp như vậy, các doanh nghiệp phải có phương án mua ngoại tệ kỳ hạn, nhưng sẽ phải cân đối giữa chi phí kỳ hạn và đánh giá mức tăng.

Theo quan điểm của tôi, việc lãi suất liên ngân hàng đang rục rịch tăng trở lại thì giá kỳ hạn sẽ không còn rẻ nữa. Do đó, nếu mua ngoại tệ kỳ hạn, thì doanh nghiệp sẽ phải mua sớm ngay từ bây giờ.

Riêng với doanh nghiệp xuất khẩu, nếu tỷ giá USD/VND càng tăng, thì doanh nghiệp càng có lợi nên sẽ không phải quá quan ngại.