Khó cạnh tranh

Theo Cục Hàng không Việt Nam, do chưa có hãng hàng không nào bay thẳng từ Việt Nam đến Hoa Kỳ nên hành khách hiện nay chủ yếu sử dụng sản phẩm có 1 điểm dừng qua các cửa ngõ như Seoul (Hàn Quốc), Hồng Kông (Trung Quốc), Tokyo (Nhật Bản)...

Cũng theo Cục Hàng không, việc Vietnam Airlines mở đường bay không điểm dừng đến Mỹ là rất khó. Bởi xét về mặt thương mại, toàn bộ thị trường hành khách bay Việt - Mỹ đã bị các hãng hàng không Nhật, Hàn chiếm lĩnh. Bản thân các hãng hàng không này cũng thường bay đến Việt Nam để lấp thêm ghế trống.

Bên cạnh đó, về mặt kỹ thuật, hiện nay chưa có loại máy bay nào bay không điểm dừng với trọng tải đầy. Trong trường hợp máy bay 300 ghế bay không điểm dừng mà chỉ chở được 160 khách thì hãng vận chuyển sẽ bị lỗ.

Ngoài ra, lượng khác người Việt tại Mỹ và khu vực Bắc Mỹ cùng với cộng đồng du học sinh Việt Nam đông nhưng lại sinh sống phân tán, đi lại mang tính thời điểm, chưa thực sự thành một nguồn khách thường xuyên. Lượng khách doanh nhân chỉ chiếm tỷ trọng không lớn.

Đây thực sự là khó khăn để đảm bảo duy trì hiệu quả khai thác đường bay trong cả năm khi điều kiện Vietnam Airlines mới đủ khả năng khai thác tới 1 điểm đến tại Hoa Kỳ.

Trong khi đó, các hãng hàng không lớn của châu Á như Japan Airlines, Asiana Airlines, China Southern Airlines, Cathay Pacific, Singapore Airlines, Malaysia Airlines, Thai International Airways đều đang khai thác các chuyến bay tới Hoa Kỳ với tần suất khá cao.

Có thể kể đến như Singapore Airlines đã khai thác các chuyến bay thẳng từ Singapore qua Bắc Cực tới các thành phố lớn của Hoa Kỳ, rút ngắn thời gian bay thông thường từ 21-24h xuống còn 15-16h.

Hay như hãng hàng không United Airlines của Mỹ mở đường bay từ San Fransisco tới TP. Hồ Chí Minh của Việt Nam nhưng transit (quá cảnh) ở Hongkong. Tuy nhiên, năm 2016 đường bay này đã tạm dừng khai thác, nguyên nhân được cho là vì sức cạnh tranh quá lớn trên thị trường.

Cục Hàng không Việt Nam cũng cho rằng, với thực tế như hiện nay sẽ đặt ra cho các hãng hàng không, đặc biệt là đối với Vietnam Airlines sẽ là một thách thức lớn khi khai thác đường bay trực tiếp giữa hai nước.

Khó khăn vì… dự sẽ lỗ nặng

Theo tính toán của Vietnam Airlines trong giai đoạn 2005 - 2006, bay đến Mỹ bằng Boeing 777-200, mỗi năm hãng lỗ khoảng 100 triệu USD. Những tính toán gần đây cho thấy nếu bay bằng máy bay A350, mức lỗ giảm xuống thấp nhất là 5 triệu USD và cao nhất khoảng 30 triệu USD/năm

Theo Tổng giám đốc Vietnam Airlines Dương Trí Thành, đường bay thẳng Việt  – Mỹ sẽ là đường bay đầy thách thức và chắc chắn sẽ lỗ trong nhiều năm. Tuy nhiên, hãng sẽ cân đối để bù lỗ ở mức chịu đựng được.

Một chuyên gia trong lĩnh vực hàng không cũng cho rằng, về kỹ thuật có thể Vietnam Airlines đủ điều kiện bay thẳng sang Mỹ nhưng đường bay Mỹ sẽ là một đường bay rất lỗ. Vietnam Airlines chỉ có thể bay được nếu giảm được mức lỗ từ các đường bay khác bù được.

“Với đường bay Việt - Mỹ hiện nay, lượng khách doanh nhân Mỹ ở Việt Nam chưa nhiều. Thêm vào đó, đối tượng du học sinh chưa phải là đối tượng chính để bảo đảm hoạt động của hãng hàng không duy trì ổn định”, vị chuyên gia nói.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng đề nghị Boeing nghiên cứu, hỗ trợ Việt Nam thực hiện các chuyến bay thẳng đến Mỹ trong thời gian tới vì “việc này có ý nghĩa quan trọng trong phát triển quan hệ hai nước”.

Đường bay thẳng Việt - Mỹ là một kế hoạch đã được thúc đẩy nhiều năm nay nhưng vẫn chưa được hiện thực hóa. Năm 2003, Hiệp định hàng không Việt Nam - Mỹ đã được ký kết qua đó cho phép các hãng hàng không mở đường bay thẳng giữa hai nước.

Về phía Việt Nam, từ năm 2004, Vietnam Airlines cũng có kế hoạch khai thác và đã sẵn sàng bay thẳng tới bờ Tây nước Mỹ.

Vào tháng 7/2008, kế hoạch mở đường bay thẳng từ Việt Nam đi Mỹ của Vietnam Airline đã bị hoãn lại do chưa chuẩn bị xong các điều kiện cần thiết. Đến năm 2011, hãng này vẫn chưa thể thực hiện kế hoạch mở đường bay đến Mỹ vì còn phải chờ cơ quan hàng không của Mỹ đánh giá năng lực giám sát an toàn bay của ngành hàng không Việt Nam.

Đến nay việc thiết lập đường bay thẳng đi Mỹ vẫn đang là một bài toán khó giải.