Việt Nam nằm trong số những quốc gia có tiềm năng lớn để đầu tư vào các nguồn năng lượng tái tạo mới như năng lượng mặt trời, gió, sóng biển và khí sinh học. Theo các chuyên gia, để tận dụng tiềm năng vốn có, Việt Nam cần có chính sách khuyến khích mở rộng thị trường năng lượng tái tạo, thúc đẩy và triển khai công nghệ mới, tạo cơ hội phù hợp cũng như khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo trong tất cả các lĩnh vực quan trọng.

Thế giới hiện nay vẫn phụ thuộc chủ yếu vào năng lượng truyền thống như dầu, than và khí đốt tự nhiên. Tuy nhiên, nguồn này đang dần cạn kiệt. Theo tính toán của các nhà khoa học, chúng chỉ có thể tồn tại được từ 70 đến 100 năm.

Tiến sĩ Chu Đức Hoàng, Chánh văn phòng Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia, Bộ Khoa học và Công nghệ, cho biết năng lượng truyền thống không chỉ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng do khí thải nhà kính gây ảnh hưởng có hại đến nước và đất, mà còn đang dần cạn kiệt, đe dọa đến nguồn cung cấp năng lượng ổn định trong tương lai.

Ngành năng lượng Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây ở tất cả các khâu thăm dò, khai thác, sản xuất, truyền tải, phân phối và xuất nhập khẩu năng lượng. Tuy nhiên, quy mô và hiệu quả của ngành năng lượng còn thấp. Đặc biệt, nhu cầu năng lượng của Việt Nam cũng tăng nhanh với khoảng 10%/năm trong giai đoạn 2001-10, khoảng 7%/năm trong giai đoạn từ 2011 đến nay. Nhu cầu điện tăng 13%/năm trong giai đoạn 2001-2010 và gần 10%/năm từ năm 2011 đến nay. Phát thải khí nhà kính từ ngành năng lượng chiếm khoảng 63% tổng lượng phát thải khí nhà kính của Việt Nam vào năm 2010 và khoảng 67,7% vào năm 2020. Lượng phát thải được dự báo sẽ lần lượt chiếm khoảng 73,1% và 79,7% vào năm 2030 và 2050.

Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26) với những cam kết chính trị mạnh mẽ của nhiều nước, trong đó có Việt Nam, về giảm phát thải khí nhà kính cho thấy xu hướng này. Sản xuất và tiêu thụ năng lượng xanh cũng như chuyển đổi năng lượng đang trở thành vấn đề cấp bách và quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững, gắn liền với bảo vệ môi trường của các nước trên thế giới.

Cam kết đạt mục tiêu khử cacbon hoàn toàn vào năm 2050 khiến Việt Nam càng trở thành điểm đến hấp dẫn hơn đối với các tập đoàn nước ngoài đầu tư vào cơ sở hạ tầng năng lượng tái tạo, trong đó có các dự án điện gió ngoài khơi. Với đường bờ biển dài hơn 3.200km, độ sâu vùng nước nông và tốc độ gió cao, ổn định, Việt Nam đáp ứng đầy đủ các điều kiện tiên quyết quan trọng cần thiết để phát triển các dự án điện gió ngoài khơi đáng tin cậy.

Ông Hoàng cũng cho rằng, trước thách thức của biến đổi khí hậu và nguy cơ cạn kiệt năng lượng, việc chuyển đổi sang năng lượng xanh không chỉ là phương án mà là nhu cầu cấp thiết. Trong quá trình chuyển đổi này, công nghệ đóng một vai trò quan trọng. Công nghệ sẽ tạo ra các giải pháp thu hồi và lưu trữ năng lượng hiệu quả nhằm tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng trong cả sản xuất và tiêu dùng hàng ngày. Vì vậy, đổi mới công nghệ là xu hướng tất yếu để các quốc gia, tập đoàn, doanh nghiệp chuyển đổi thành công từ năng lượng truyền thống sang năng lượng sạch.