Xác định điều kiện để phân loại thuê tài sản của doanh nghiệp
Bộ Tài chính giải đáp các quy định liên quan đến chế độ kế toán doanh nghiệp về điều kiện phân loại thuê tài sản là thuê tài chính.
Công ty tôi (Bên mua) ký hợp đồng "Mua bán trả góp" máy móc với Mitsubishi UFJ Lease (là công ty cho thuê tài chính). Gọi tắt là Bên bán. Tuy nhiên, hợp đồng nêu rõ quyền sở hữu thuộc về Bên bán trong suốt thời hạn trả góp theo hợp đồng (Bên mua không có quyền bán, chuyển nhượng, cho thuê, cầm cố). Bên mua sẽ trở thành chủ sở hữu của hàng hóa khi thanh toán đầy đủ và thực hiện đầy đủ tất cả các điều khoản của hợp đồng. Như vậy, máy móc mua theo hợp đồng này phân loại là Tài sản cố định theo hình thức mua trả góp hay tài sản cố định thuê tài chính.
Về vấn đề này, Bộ Tài chính giải đáp:
Theo quy định tại mục c, khoản 1 Điều 36 Thông tư số 200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 hướng dẫn Chế độ kế toán doanh nghiệp về điều kiện phân loại thuê tài sản là thuê tài chính như sau: Một hợp đồng thuê tài chính phải thỏa mãn 1 trong năm (5) điều kiện sau:
- Bên cho thuê chuyển giao quyền sở hữu tài sản cho bên thuê khi hết thời hạn thuê;
- Tại thời điểm khởi đầu thuê tài sản, bên thuê có quyền lựa chọn mua lại tài sản thuê với mức giá ước tính thấp hơn giá trị hợp lý vào cuối thời hạn thuê;
- Thời hạn thuê tài sản tối thiểu phải chiếm phần lớn thời gian sử dụng kinh tế của tài sản cho dù không có sự chuyển giao quyền sở hữu;
- Tại thời điểm khởi đầu thuê tài sản, giá trị hiện tại của khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu chiếm phần lớn (tương đương) giá trị hợp lý của tài sản thuê;
- Tài sản thuê thuộc loại chuyên dùng mà chỉ có bên thuê có khả năng sử dụng không cần có sự thay đổi, sửa chữa lớn nào.
Căn cứ vào quy định trên, trường hợp Quý Công ty thuê tài sản thỏa mãn các điều kiện trên thì thuê tài sản được xác định là thuê tài chính. Tuy nhiên, theo mô tả tại công văn của Quý độc giả thì Quý Công ty mua bán máy móc theo hợp đồng mua bán trả góp thì máy móc mua theo hợp đồng này phân loại là tài sản cố định mua theo phương thức trả chậm, trả góp.