Theo Vụ Quản lý thuế thu nhập cá nhân (Tổng cục Thuế), hiện nay trên trang thông tin điện tử của ngành Thuế có cung cấp công cụ hỗ trợ tra cứu thông tin về mã số thuế cá nhân. Việc này nhằm hỗ trợ cá nhân và doanh nghiệp thực hiện khai thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đúng quy định. Mọi trường hợp sử dụng mã số thuế không đúng quy định đều là hành vi vi phạm pháp luật về thuế.

Việc tra cứu thông tin mã số thuế cũng có thể dẫn đến tình trạng doanh nghiệp lợi dụng mã số thuế của cá nhân để khai khống chi phí tiền lương, tiền công nhằm mục đích trốn thuế TNCN. Tuy nhiên, vấn đề này đã và đang được ngành Thuế xử lý qua công tác thanh tra, kiểm tra hằng năm.

Thời gian gần đây, ngành Thuế phát hiện nhiều doanh nghiệp vi phạm và đã có các biện pháp xử lý như loại bỏ chi phí, truy thu và phạt đối với số thuế trốn, hoặc xử phạt doanh nghiệp có hành vi vi phạm, khai sai, trốn thuế.

Nếu doanh nghiệp sử dụng mã số thuế để khai khống chi phí thì thông qua mã số thuế cơ quan thuế có thể phát hiện các trường hợp gian lận mà không phải trực tiếp thanh tra, kiểm tra tại doanh nghiệp. Đây là một trong các biện pháp hỗ trợ cơ quan thuế kiểm tra giám sát, thực hiện pháp luật thuế của cá nhân và doanh nghiệp.

Thông qua công tác thanh tra, kiểm tra, ngành Thuế đã phát hiện và xử lý hàng trăm doanh nghiệp vi phạm mà không làm ảnh hưởng đến quyền lợi cá nhân.

Trên thực tế, doanh nghiệp sử dụng không đúng mã số thuế cá nhân có thể do 2 nguyên nhân: Doanh nghiệp cố ý khai khống chi phí lương mà thực tế không có người lao động nhằm mục đích trốn thuế; Hoặc do doanh nghiệp thực tế có sử dụng lao động đã có mã số thuế nhưng doanh nghiệp nhập sai 1 chữ số của mã số thuế dẫn đến việc bị trùng với cá nhân khác.

Trước thực trạng trên, Vụ Thuế TNCN khuyến cáo người nộp thuế khi phát hiện mã số thuế bị lợi dụng, đánh cắp hoặc bị trùng nên thông báo ngay tới chi cục thuế nơi mình đang thực hiện nghĩa vụ hoặc vụ thuế TNCN...

Khi tiếp nhận thông tin, các cơ quan thuế sẽ lập tức kiểm tra, xác minh doanh nghiệp, nếu xác định đúng doanh nghiệp vi phạm và cá nhân không có thu nhập ở đó sẽ cho cá nhân khai và nộp thuế theo cam kết.

Theo quy định của Luật Thuế TNCN, người nộp thuế chỉ phải nộp thuế đối với thu nhập thực nhận. Do đó, những cá nhân bị lợi dụng mã số thuế, nếu cam kết không có thu nhập từ doanh nghiệp đó và cơ quan thuế xác minh thì cá nhân sẽ không bị truy thu thuế TNCN đối với thu nhập bị kê khai khống.

Cơ quan thuế khi phát hiện việc sử dụng sai mã số thuế sẽ tiến hành xác định chính xác hành vi vi phạm là khai sai do nhầm lẫn hay do cố tình khai sai, để xử phạt.

Trong trường hợp do nhầm lẫn mà không làm giảm số thuế phải nộp thì bị xử phạt theo Điều 8, Thông tư số 166/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định chi tiết về xử phạt vi phạm hành chính về thuế, mức phạt tùy trường hợp từ 2,1 - 3 triệu đồng.

Trường hợp do nhầm lẫn nhưng đã làm giảm số thuế phải nộp thì bị xử phạt 20% tính trên số tiền thuế bị thiếu, đồng thời bị tính phạt nộp chậm tiền thuế.

Riêng trường hợp cố tình khai man trốn thuế và chưa tự giác khắc phục hậu quả trước khi cơ quan thuế kiểm tra thì bị xử phạt từ 1 - 3 lần số thuế trốn.