Hội thảo có sự tham dự của ông Nguyễn Mạnh Hùng - Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội; ông Nguyễn Hồng Long - Phó Trưởng Ban chuyên trách Ban chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp; đại diện Ban Kinh tế Trung ương; Văn phòng Chính phủ; đại diện các bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Công Thương, Quốc phòng, Tài nguyên và Môi trường, Tư pháp, Giao thông Vận tải, Thông tin và Truyền thông, Khoa học và Công nghệ, Ngân hàng Nhà nước; đại diện Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, UBND TP. Hà Nội, UBND TP. Hồ Chí Minh. Tham dự Hội thảo còn có đại diện lãnh đạo 18 tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước; đại diện các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ Tài chính; các chuyên gia kinh tế.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Phạm Văn Hoành - Tổng Biên tập Tạp chí Tài chính cho biết, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước (DNNN) là một trong những chủ trương lớn của Đảng, được đặt ra ngay từ khi đất nước thực hiện công cuộc Đổi mới và được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các cấp, các ngành, các địa phương và của DNNN.

Gần đây, Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã chỉ rõ: “Đổi mới và nâng cao hiệu quả DNNN, đẩy nhanh ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, quản trị theo chuẩn mực quốc tế; bảo đảm DNNN là một lực lượng vật chất quan trọng của kinh tế Nhà nước”.

Với những quan điểm chỉ đạo xuyên suốt của Đảng, trong những năm qua, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành khá đầy đủ, đồng bộ các cơ chế, chính sách tạo khung khổ pháp lý để các DNNN đổi mới tổ chức, triển khai hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh.

"Đóng góp vào quá trình hoàn thiện khung khổ pháp lý để đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN, Bộ Tài chính cùng các bộ, ngành, địa phương, các DNNN liên quan đã tham mưu, trình Chính phủ ban hành nhiều văn bản điều chỉnh hoạt động, cơ cấu lại DNNN, cổ phần hóa (CPH) DN, đơn vị sự nghiệp công lập, thoái vốn nhà nước tại DN..." - Tổng Biên tập Phạm Văn Hoành nhấn mạnh.

Hệ thống các cơ chế chính sách pháp luật phục vụ quá trình CPH DN, đơn vị sự nghiệp công lập, thoái vốn nhà nước tại DN đã được ban hành, sửa đổi, bổ sung hoàn thiện, đảm bảo chặt chẽ hơn, công khai minh bạch, tối đa hóa lợi ích của Nhà nước, tháo gỡ khó khăn vướng mắc, hạn chế thất thoát vốn, tài sản nhà nước trong quá trình CPH, thoái vốn, cơ cấu lại DNNN và DN có vốn nhà nước.

Theo đó, việc cơ cấu lại DNNN thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Với việc thực hiện phương án cơ cấu lại DNNN, trọng tâm là các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước và kế hoạch CPH, thoái vốn nhà nước tại DN trong giai đoạn 2016 – 2020 theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, số lượng DNNN đã giảm mạnh so với giai đoạn 2011-2015. Mặc dù số lượng DNNN chỉ còn chiếm khoảng 0,08% tổng số DN đang hoạt động trong cả nước tính đến thời điểm 31/12/2020, nhưng các DNNN vẫn đang nắm giữ nhiều nguồn lực quan trọng của nền kinh tế.

Công tác CPH, thoái vốn nhà nước tại DN có vốn nhà nước đã góp phần nâng cao năng lực tài chính, đổi mới phương thức quản trị DN và hoạt động hiệu quả hơn so với trước, tạo nguồn thu cho ngân sách; cơ bản đạt được mục tiêu bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước, DN, nhà đầu tư và người lao động...

Đặc biệt, trong bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước gặp nhiều khó khăn, chịu nhiều tác động từ đại dịch COVID-19, DNNN đã khẳng định được vị trí then chốt của kinh tế nhà nước, góp phần quan trọng ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội. Các tập đoàn, tổng công ty, DNNN luôn đi đầu trong việc thực hiện chính sách an sinh xã hội, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, đảm bảo nhiệm vụ an ninh, quốc phòng.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, nhiều mục tiêu cơ cấu lại DNNN giai đoạn 2016 - 2020 chưa đạt được kết quả như mong muốn. Các kết quả thống kê cho thấy, còn nhiều DN chưa hoàn thành CPH và chưa  hoàn thành thoái vốn. Tỷ lệ vốn nhà nước nắm giữ tại các DN sau khi CPH vẫn còn cao, chưa đạt mục tiêu thay đổi phương thức quản trị DN.

Bên cạnh đó, DNNN nói chung vẫn chưa đạt được hiệu quả tương xứng với nguồn lực được giao, vẫn còn nhiều DNNN chưa thực sự đổi mới căn bản về quản trị DN, thay đổi tư duy quản lý, hoạt động sản xuất - kinh doanh, chủ động áp dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất - kinh doanh để giảm chi phí, nâng cao năng suất lao động.

Việc công khai minh bạch tình hình tài chính, kết quả hoạt động sản xuất - kinh doanh còn hạn chế; vẫn còn có DNNN và lãnh đạo DNNN thiếu bản lĩnh, có hành động tiêu cực, vi phạm pháp luật trong quá trình hoạt động. Việc xử lý các tồn tại, yếu kém của DNNN và DN có vốn nhà nước vẫn chưa dứt điểm, triệt để...

Trong bối cảnh quốc tế, trong nước có nhiều biến động khó lường… dự báo tác động nhiều mặt đến năng lực sản xuất kinh doanh, sức cạnh tranh và sự phát triển bền vững của cộng đồng DN nói chung và các DNNN nói riêng, để thúc đẩy DNNN phát triển bền vững, phát huy được thế mạnh, tiềm năng của mình, thực sự là “lực lượng vật chất quan trọng của kinh tế nhà nước”, chủ trương đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN của Đảng, Nhà nước ta tiếp tục được khẳng định, gần đây nhất là tại Đề án "Cơ cấu lại DNNN, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước giai đoạn 2021 - 2025" ban hành cùng Quyết định số 360/QĐ-TTg ngày 17/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ.

Theo Tổng Biên tập Tạp chí Tài chính, để góp phần đưa ra các định hướng, giải pháp đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động nhằm huy động nguồn lực của DNNN trong phát triển kinh tế - xã hội, việc đánh giá lại các kết quả đạt được, nhận diện những điểm nghẽn trong quá trình CPH DN, đơn vị sự nghiệp công lập và thoái vốn nhà nước tại DN thời gian qua có ý nghĩa rất quan trọng.

Xuất phát từ yêu cầu thực tế nói trên, Tạp chí Tài chính phối hợp với Cục Tài chính Doanh nghiệp tổ chức Hội thảo “Giải pháp thúc đẩy quá trình CPH DN, đơn vị sự nghiệp công lập và thoái vốn nhà nước tại DN”.

Hội thảo là dịp để các bộ, ban, ngành, địa phương và các chuyên gia, các tập đoàn, tổng công ty nhà nước bàn thảo, trao đổi, phân tích, đánh giá về những kết quả tích cực, những thách thức, rào cản; chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình CPH DNNN, đơn vị sự nghiệp công lập và thoái vốn nhà nước tại DN; từ đó đóng góp, tham mưu, đề xuất với Chính phủ những giải pháp thiết thực, hiệu quả, khách quan nhằm đẩy nhanh quá trình CPH DNNN, đơn vị sự nghiệp công lập và thoái vốn nhà nước tại DN, qua đó góp phần đảm bảo thực hiện thắng lợi mục tiêu, chủ trương về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả DNNN của Đảng và Nhà nước đề ra trong giai đoạn tới.