Anh - EU đạt thỏa thuận lịch sử về Brexit
Anh và Liên minh châu Âu (EU) đã đạt thỏa thuận lịch sử, liên quan tới các điều khoản cụ thể về việc Anh rời khỏi EU. Thỏa thuận đạt được tại cuộc gặp giữa Thủ tướng Anh Theresa May và Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Jean-Claude Juncker tại Brussel, Bỉ cuối tuần qua.
EC cho biết, Liên minh châu Âu đã ghi nhận tiến bộ đáng kể trong đàm phán với Anh về Brexit. Theo đó, London đã nhất trí một số điều khoản trong thỏa thuận, bao gồm duy trì mở cửa biên giới với Ireland, trả 40 - 45 tỷ euro cho các nghĩa vụ tài chính và bảo đảm quyền lợi của khoảng 3 triệu người châu Âu sống tại Anh.
Thủ tướng Anh cho biết, phần quan trọng của thỏa thuận này là bảo đảm việc sẽ không có những chốt biên phòng được dựng lên ở biên giới giữa lãnh thổ Bắc Ireland và lãnh thổ của Cộng hòa Ireland, nước thành viên EU, sau ngày 29/3/2019, thời hạn Anh ra khỏi EU.
Do Bắc Ireland thuộc lãnh thổ Vương quốc Anh nên sau Brexit thì vùng này sẽ chịu luật lệ thuế quan và quản lý thị trường của Anh. Vấn đề khiến Cộng hòa Ireland lo ngại là khi đường biên giới cứng được lập ra trên đảo sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến thỏa thuận hoà bình 1988, từ đó có thể dẫn đến nội chiến như quá khứ. Hơn nữa, đường biên giới cứng cũng ảnh hưởng trao đổi hàng hóa giữa 2 bên.
Chủ tịch EC Jean-Claude Juncker nói thỏa thuận ngày 8/12 mở đường cho những cuộc đàm phán tiếp theo về quan hệ Anh - EU trong tương lai. Ông Juncker cho rằng, kết quả hôm nay là quá trình dài của sự thoả hiệp và những cuộc đàm phán đều rất khó khăn cho cả hai bên.
Trong khi đó, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk lưu ý, thách thức gian nan nhất vẫn đợi các bên ở phía trước. Theo đó, cuộc họp thượng đỉnh lãnh đạo EU vào ngày 14 - 15/12 tới đây sẽ tiếp tục giai đoạn 2 về đàm phán Brexit, nội dung chú trọng các vấn đề thương mại và quá trình chuyển tiếp.
Cựu Thủ tướng Ba Lan Tusk, người đang làm việc với các nhà lãnh đạo EU, đã công bố 9 hướng dẫn dự thảo về các mối quan hệ trong tương lai vì vậy các quốc gia thành viên có thể thông qua họ vào hội nghị thượng đỉnh tuần tới.
Ông cho hay, sẽ đề xuất việc mở các cuộc đàm phán “ngay lập tức” trong một giai đoạn chuyển tiếp, mà Anh ước tính khoảng hai năm. Song, ông cũng cảnh báo Anh sẽ phải “tôn trọng toàn bộ luật của EU, bao gồm cả luật mới” trong thời kỳ đó - và sẽ không có ý nói trong quá trình soạn thảo.