Phóng viên: Thời điểm cận Tết Nguyên đán thường tiềm ẩn nhiều nguy cơ về buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, ông nhận định thế nào về nguy cơ này trong dịp Tết năm nay, thưa ông?

Ông Nguyễn Hùng Anh: Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại tiếp tục có những diễn biến phức tạp do nhu cầu tiêu dùng tăng cao, nhất là dịp Tết Nguyên đán sắp tới. Địa bàn trọng điểm là khu vực cửa khẩu, biên giới đường bộ, đường biển và đường hàng không.

Mặt hàng trọng điểm các đối tượng buôn lậu hướng tới chủ yếu là hàng tiêu dùng, thiết yếu như: Xăng dầu, dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, vật tư y tế, điện tử, điện thoại di động, vàng, ngoại tệ, rượu bia, sữa, đường cát, thuốc lá, bánh kẹo... và các mặt hàng cấm như ma túy, vũ khí, pháo nổ, động vật hoang dã...

Để đảm bảo trật tự, an toàn xã hội, Cục Điều tra chống buôn lậu và lực lượng kiểm soát hải quan toàn Ngành đã sớm có kế hoạch và thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống buôn lậu, nhất là dịp cao điểm trước, trong và sau tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 theo chỉ đạo của Lãnh đạo Tổng cục Hải quan.

Chỉ riêng từ ngày 16/12/2023 đến ngày 15/01/2024, toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 1.253 vụ việc vi phạm pháp luật Hải quan. Trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 1.611,9 tỷ đồng. Ngành Hải quan cũng đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 38 vụ với 49 đối tượng vận chuyển ma túy.

Phóng viên: Ông có thể chia sẻ rõ hơn một số hiện tượng “nóng”, nổi cộm mà lực lượng hải quan đã phát hiện từ khi triển khai đợt cao điểm đến nay?

Ông Nguyễn Hùng Anh: Qua thực tiễn đấu tranh, chúng tôi nhận thấy nổi lên một số hiện tượng nổi cộm như tình hình vận chuyển trái phép pháo nổ có chiều hướng gia tăng. Các đối tượng buôn lậu, vận chuyển trái phép pháo nổ chủ yếu sử dụng phương thức lợi dụng phương tiện vận tải xuất nhập cảnh, gia cố hầm hàng, khoang, thùng để cất giấu pháo nổ nhằm qua mắt các lực lượng chức năng. Trong tháng 01/2024, nổi lên một số địa phương xuất hiện các vụ việc vi phạm liên quan đến vận chuyển trái phép pháo nổ như Quảng Trị, Nghệ An, Lạng Sơn..., trong đó có vụ việc các đối tượng vận chuyển lên đến 700kg pháo nổ.

Ngoài ra, nhiều mặt hàng tiêu dùng, thiết yếu như đường kính, thuốc lá, bia, mỹ phẩm, thực phẩm đông lạnh... là cũng được các đối tượng buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới hướng tới, tập trung tại các tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh, Quảng Trị, Lào Cai, Cao Bằng...

Hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới cũng nổi lên hết sức phức tạp, có sự gia tăng đột biến về quy mộ, số lượng vụ việc vi phạm. Trong đó, tuyến hàng không tiếp tục có chiều hướng gia tăng cả số vụ việc, số lượng tang vật vi phạm, tập trung chủ yếu qua cảng hàng không quốc tế: Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng từ các nước Châu Âu, Châu Mỹ; Tuyến đường bộ từ Lào thực hiện trung chuyển qua Việt Nam qua tuyến đường biển.

Ngoài các mặt hàng trên, cơ quan hải quan cũng kiểm tra phát hiện việc vận chuyển sách, báo có nội dung không phù hợp với văn hóa phẩm của Việt Nam như vụ việc do kiểm tra, bắt giữ 69 đầu sách có nội dung “chống phá Nhà nước, phản động”.

Phóng viên: Cục Điều tra chống buôn lậu sẽ triển khai những giải pháp gì để tiếp tục đấu tranh chống buôn lậu trong và sau dịp Tết sắp tới, thưa ông?

Ông Nguyễn Hùng Anh: Để tiếp tục đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại trong và sau dịp Tết sắp tới, Cục Điều tra chống buôn lậu và lực lượng kiểm soát hải quan tiếp tục thực hiện quyết liệt, hiệu quả Kế hoạch cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới dịp tết Nguyên đán Giáp Thìn năm 2024.

Cục Điều tra chống buôn lậu tiếp tục tham mưu cho Lãnh đạo Tổng cục ban hành hoặc chủ động ban hành các văn bản cảnh báo, hướng dẫn nghiệp vụ về các phương thức, thủ đoạn buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa. Đồng thời, tăng cường công tác thu thập thông tin, nắm chắc tình hình địa bàn; triển khai áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan để kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu, hành lý, phương tiện xuất nhập cảnh theo các tuyến, địa bàn, mặt hàng, đối tượng trọng điểm.

Đặc biệt, chúng tôi sẽ tập trung vào các mặt hàng trọng điểm các đối tượng buôn lậu hướng tới chủ yếu là hàng tiêu dùng, thiết yếu như: xăng dầu, dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, vật tư y tế, điện tử, điện thoại di động, vàng, ngoại tệ, rượu bia, sữa, đường cát, thuốc lá, bánh kẹo... và các mặt hàng cấm như: ma túy, vũ khí, pháo nổ, động vật hoang dã... nhằm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời, có hiệu quả các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả và các vi phạm pháp luật khác trong lĩnh vực hải quan.

Cục cũng chủ động với các lực lượng chức năng khác như: Quản lý thị trường, Bộ đội Biên phòng, Công an, Cảnh sát biển để chia sẻ thông tin, đấu tranh phát hiện, bắt giữ đối tượng và hàng hoá vi phạm, đặc biệt là trong đấu tranh các chuyên án về ma tuý, góp phần đảm bảo an ninh kinh tế, bình ổn thị trường dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024.

Phóng viên: Trân trọng cảm ơn ông!