Phát huy hiệu quả của chính sách an sinh xã hội

Theo Tổng Giám đốc Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, xây dựng và tổ chức thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội mà trụ cột là chính sách BHXH, bảo hiểm y tế.

Đặc biệt, trong giai đoạn gần đây như Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 đã xác định những định hướng quan trọng mang tầm chiến lược về chính sách BHXH, bảo hiểm y tế; Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 xác định “hướng tới thực hiện bao phủ chăm sóc sức khỏe và bảo hiểm y tế toàn dân”; Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 khẳng định rõ mục tiêu phát triển BHXH thực sự là một trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, từng bước mở rộng vững chắc diện bao phủ BHXH, hướng tới mục tiêu BHXH toàn dân. Đây là những định hướng quan trọng, làm nền tảng cho sự phát triển bền vững hệ thống an sinh xã hội của nước ta.

Số liệu thống kê của BHXH Việt Nam cho thấy, đến hết ngày 31/12/2021, số người tham gia BHXH là hơn 16,5 triệu người. Trong đó, số người tham gia BHXH bắt buộc là gần 15,1 triệu người (tăng gấp gần 6,6 lần so với năm 1995); số người tham gia BHXH tự nguyện là 1,45 triệu người (gấp 6,65 lần so với năm 2015), đạt 2,96% lực lượng lao động trong độ tuổi là nông dân và lao động khu vực phi chính thức, vượt 1,96% chỉ tiêu được giao tại Nghị quyết số 28-NQ/TW.

Số người tham gia bảo hiểm y tế đạt hơn 88,8 triệu người (gấp 1,27 lần so với năm 2015), đạt tỷ lệ bao phủ 91,01% dân số.

BHXH Việt Nam đã hoàn thiện kho cơ sở dữ liệu của hơn 98 triệu dân, là nền tảng cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm; liên thông, chia sẻ dữ liệu với các bộ, ngành, nhất là kết nối, chia sẻ đồng bộ hóa dữ liệu với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; chia sẻ dữ liệu cho các cơ quan để phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19…

Về giải quyết chế độ, số liệu của BHXH Việt Nam cho thấy, trong 5 năm qua, trung bình mỗi năm, ngành BHXH đã giải quyết cho trên 12 triệu lượt người hưởng các chế độ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp với số tiền chi trả khoảng 250 nghìn tỷ đồng/năm; thanh toán chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho trên 169,3 triệu lượt người, với số tiền trên 100 nghìn tỷ đồng/năm.

Thủ tục hành chính trong việc tham gia và giải quyết các quyền lợi về BHXH, bảo hiểm y tế ngày càng cải tiến, rút gọn (từ 263 thủ tục hành chính năm 2009 đến nay chỉ còn 25), trong đó 100% thủ tục được cung cấp trực tuyến ở mức độ 4.

Ngoài các kết quả tích cực trên, BHXH Việt Nam cũng đã đưa vào cung cấp sử dụng ứng dụng “VssID - BHXH số”, đem lại nhiều tính năng, tiện ích thiết thực cho người tham gia BHXH, bảo hiểm y tế…

Nhìn chung, việc bảo đảm an sinh xã hội và phúc lợi xã hội là thành công lớn của Đảng và Nhà nước ta, nhất là trong bối cảnh đất nước gặp khó khăn do thiên tai, dịch bệnh diễn biến phức tạp, kéo dài.

Để đạt được những thành công đó, có vai trò đóng góp quan trọng là sự tham gia của người dân vào xây dựng và thực hiện chính sách an sinh xã hội.

Bảo đảm mọi người dân được tiếp cận và thụ hưởng chính sách

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc tổ chức, thực hiện các chính sách an sinh xã hội trong thực tiễn có một số khó khăn, vướng mắc như: Nguồn lực bảo đảm chính sách chủ yếu vẫn dựa vào ngân sách nhà nước; chưa huy động được sự tham gia của toàn xã hội; việc phát huy vai trò của Nhân dân trong tham gia xây dựng và thực hiện chính sách an sinh xã hội ở một số lĩnh vực còn chưa thực sự rõ nét, nên kết quả còn hạn chế…

Nhằm nâng cao vai trò tích cực của các tổ chức và Nhân dân trong tham gia xây dựng và thực hiện chính sách an sinh xã hội ở nước ta thời gian tới, theo các chuyên gia, cần phát huy vai trò Nhân dân với việc tham gia xây dựng và thực hiện chính sách an sinh xã hội trong chiến lược phát triển.

Đồng thời, thực hiện các giải pháp khác như phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong giám sát, phản biện xã hội đối với các chủ trương, chính sách an sinh xã hội; vận động Nhân dân tích cực tham gia xây dựng và thực hiện các chính sách an sinh xã hội; đưa chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước trong lĩnh vực an sinh xã hội thành chương trình hành động của tất cả các bộ, ngành, địa phương một cách thực chất, hiệu quả…

Bên cạnh đó, xác định rõ phương châm hành động lấy người dân làm trung tâm, bảo đảm mọi người dân có thể tiếp cận và thụ hưởng các chính sách an sinh, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội.