Các chương trình cơ bản của công cụ cải tiến Kaizen
Kaizen là công cụ cải tiến ít tốn kém nhưng mang lại hiệu quả cao trong công việc, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ và giảm chi phí hoạt động cho doanh nghiệp.
Công cụ cải tiến ít tốn kém mang lại hiệu quả cao
Công cụ cải tiến Kaizen (cải tiến liên tục) của Nhật Bản đã được áp dụng thành công ở rất nhiều quốc gia trên thế giới. Cải tiến liên tục đòi hỏi sự cam kết ở mức độ cao và sự nỗ lực của tất cả mọi người từ lãnh đạo cấp cao, các cán bộ quản lý cũng như toàn thể nhân viên.
Kaizen là công cụ cải tiến ít tốn kém nhưng mang lại hiệu quả cao trong công việc góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ và giảm chi phí hoạt động. Công cụ cải tiến Kaizen bao gồm các chương trình cơ bản sau:
5S – Seri, Seiton, Seiko, Seiketsu và Shitsuke: Nghĩa tiếng Việt là sàng lọc, sắp xếp, sạch sẽ, săn sóc và sẵn sàng. Chương trình này được coi là nền tảng của công cụ cải tiến Kaizen bởi nó đòi hỏi sự tham gia của tất cả mọi người trong doanh nghiệp. Đây là một chương trình hiệu quả để huy động nguồn lực con người, cải tiến môi trường làm việc và nâng cao năng suất lao động.
KSS – Hệ thống khuyến nghị Kaizen nhấn mạnh lợi ích xây dựng tinh thần và sự tham gia tích cực của người lao động thông qua các khuyến khích về tài chính và phi tài chính.
QCC – Nhóm chất lượng là một nhóm nhỏ tình nguyện thực hiện các hoạt động kiểm soát chất lượng tại nơi làm việc, thực hiện công việc tự phát triển, đào tạo và cải tiến trong nơi làm việc.
JIT – Đúng thời hạn là một kỹ thuật kiểm soát hàng tồn kho và sản xuất của người Nhật. Nó là một hệ thống được thiết kế nhằm đạt được chất lượng, giảm chi phí và giao hàng đúng lúc, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của khách hàng bằng cách loại trừ các loại lãng phí trong quá trình sản xuất.
Bảy công cụ thống kê: Là các phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu làm căn cứ để ra các quyết định, bao gồm lưu đồ, phiếu kiểm tra, biểu đồ nhân quả, biểu đồ Pareto, biểu đồ phân bố, biểu đồ kiểm soát, biểu đồ phân tán.
Nhiều doanh nghiệp lớn đã áp dụng thành công Kaizen
Hiện nay, ở Việt Nam việc áp dụng công cụ cải tiến Kaizen không còn quá mới mẻ. Nhiều doanh nghiệp quy mô lớn đã triển khai áp dụng công cụ cải tiến Kaizen.
Năm 1995, Công ty Xi măng Nghi Sơn (Thanh Hóa) là một trong những công ty Việt Nam đầu tiên tiếp cận với phương thức quản trị hiện đại này.
Công ty cổ phần Viglacera Thăng Long (Hà Nội) năm 2017 hợp tác với Viện Năng suất Việt Nam tổ chức các khóa học đào tạo về công cụ cải tiến Kaizen, 5S cho đội ngũ lãnh đạo, cán bộ của Công ty.
Trong ngành bếp và giặt là công nghiệp, Công ty cổ phần Hà Yến (Hà Nội) là đơn vị tiên phong trong việc triển khai áp dụng công cụ cải tiến 5S/Kaizen.
Trong ngành điện, điện tử, Công ty Cổ phần Hanel (Hà Nội) là một trong những đơn vị triển khai công cụ cải tiến Kaizen có hiệu quả.
Ngành nghề dệt may cũng có không ít doanh nghiệp lớn áp dụng công cụ cải tiến Kaizen và 5S vào trong hoạt động sản xuất...
Không chỉ đối với các doanh nghiệp lớn, các chuyên gia năng suất, chất lượng nhìn nhận áp dụng các công cụ cải tiến Kaizen trong quản lý sản xuất là một giải pháp tốt để phát triển bền vững các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đặc biệt là các doanh nghiệp trong làng nghề vì nhiều lý do.
Thứ nhất, công cụ cải tiến Kaizen giúp doanh nghiệp quản trị tinh gọn nhằm nâng cao năng suất, chất lượng đáp ứng được các đòi hỏi của các doanh nghiệp trong các làng nghề.
Thứ hai, việc áp dụng các công cụ cải tiến Kaizen ví dụ như 5S có tính khả thi cao đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ vì việc áp dụng không đòi hỏi một lượng vốn đầu tư lớn.
Các công cụ cải tiến Kaizen có nhiều mức độ phức tạp khác nhau và ở những mức độ nhất định ví dụ như việc áp dụng 5S có thể dễ dàng triển khai ở các doanh nghiệp. Điều này phù hợp với các doanh nghiệp ở các làng nghề do các doanh nghiệp này có rất nhiều hạn chế.
Thứ ba, do đặc tính liên kết, chia sẻ, tính cộng đồng cao và do sự tập trung về mặt địa lý của các doanh nghiệp trong làng nghề nên việc áp dụng các công cụ cải tiến Kaizen sẽ lan toả nhanh hơn so với việc đào tạo từng doanh nghiệp đơn lẻ không nằm trong làng nghề.
Một vài mô hình điểm về áp dụng các công cụ cải tiến Kaizen thành công có thể lan toả và thay đổi các doanh nghiệp khác trong làng nghề. Do đó, việc nhân rộng áp dụng các công cụ cải tiến Kaizen trong các làng nghề có tính khả thi cao hơn.