Căn cứ xác định mức độ tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp?
Giải đáp vướng mắc của ông Nguyễn Đức Dũng công tác tại Trung tâm sát hạch lái xe tỉnh Quảng Ngãi về việc xác định và phân loại mức độ tự chủ tài chính với đơn vị sự nghiệp công lập, Bộ Tài chính có hướng dẫn cụ thể vấn đề này.
Theo phản ánh của ông Dũng, đơn vị ông là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Giao thông vận tải Quảng Ngãi, thành lập theo quyết định của UBND tỉnh Quảng Ngãi, có tư cách pháp nhân, có con dấu để tổ chức hoạt động.
Đơn vị đang thực hiện cơ chế tự chủ theo Nghị định số 43/2006/NĐ-CP quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm toàn bộ về tài chính và hướng dẫn của Thông tư số 71/2006/TT-BTC về hướng dẫn thực hiện Nghị định số 43/2006/NĐ-CP. Nguồn tài chính của đơn vị được hình thành từ 80% phí sát hạch được cơ quan thu phí trích lại (theo Thông tư số 23/2013/TT-BTC quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí sát hạch lái xe cơ giới đường bộ và nguồn thu từ hoạt động dịch vụ cho thuê phương tiện, thiết bị để ôn luyện kỹ năng thực hành lái xe).
Ngày 14/2/2015 Chính phủ ban hành Nghị định số 16/2015/NĐ-CP quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập; ngày 10/10/2016 Chính phủ ban hành Nghị định số 141/2016/NĐ-CP quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực kinh tế và sự nghiệp khác.
Ông Dũng muốn hỏi, đơn vị ông có được thực hiện theo Nghị định số 141/2016/NĐ-CP hay Nghị định số 16/2015/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn về hoạt động tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm toàn bộ chi phí hoạt động không?
Về vấn đề này, Bộ Tài chính có ý kiến như sau:
Về đối tượng áp dụng Nghị định tự chủ theo lĩnh vực sự nghiệp
Theo thông tin ông Dũng cung cấp, Trung tâm là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Giao thông vận tải Quảng Ngãi, được thành lập theo quyết định của ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ngãi, có tư cách pháp nhân, có con dấu để tổ chức hoạt động. Trong những năm qua, Trung tâm thực hiện cơ chế tự chủ theo Nghị định số 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006 của Chính phủ quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập (Nghị định số 43/2006/NĐ-CP). Vì vậy, Trung tâm thuộc đối tượng thực hiện cơ chế tự chủ theo quy định tại Nghị định số 16/2015/NĐ-CP ngày 14/2/2015 quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập (Nghị định số 16/2015/NĐ-CP).
Tuy nhiên, tại Điều 1 Nghị định số 16/2015/NĐ-CP mới quy định các nguyên tắc, quy định chung về cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập trong các lĩnh vực: Giáo dục đào tạo, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao và du lịch, thông tin truyền thông và báo chí, khoa học và công nghệ, sự nghiệp kinh tế và sự nghiệp khác. Đồng thời, tại Điều 22 Nghị định số 16/2015/NĐ-CP giao các Bộ: Giáo dục và Đào tạo, Lao động - Thương binh và Xã hội, Vãn hóa, Thể thao và Du lịch, Thông tin và Truyền thông, Y tế, Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ và các Bộ, cơ quan liên, quan xây dựng và trình Chính phủ sửa đổi, ban hành Nghị định quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công trong từng lĩnh vực.
Về xác định và phân loại mức độ tự chủ tài chính
Theo quy định tại Nghị định số 16/2015/NĐ-CP thì đơn vị sự nghiệp công lập được cơ quan có thẩm quyền xem xét để xếp vào 1 trong 4 mức độ tự chủ:
- Đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư;
- Đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm chi thường xuyên;
- Đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm một phần chi thường xuyên;
- Đơn vị sự nghiệp công do Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên.
Theo thông tin do ông Nguyễn Đức Dũng cung cấp nguồn tài chính của đơn vị được hình thành từ 80% phí sát hạch được cơ quan thu phí trích lại và nguồn thu từ hoạt động dịch vụ cho thuê phương tiện, thiết bị để ôn luyện kỹ năng thực hành lái xe, nhưng chưa nêu rõ mức độ tự đảm bảo nhu cầu chi từ nguồn thu của Trung tâm nên Bộ Tài chính không có căn cứ để trả lời Trung tâm là đơn vị đủ điều kiện được áp dụng cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp tự đảm bảo toàn bộ chi phí hoạt động.
Đề nghị Trung tâm căn cứ vào các quy định tại Nghị định số 16/2015/NĐ-CP xây dựng Đề án tự chủ trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định mức độ tự chủ của Trung tâm.
Hiện nay, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 141/2016/NĐ-CP ngày 10/10/2016 quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực kinh tế và sự nghiệp khác (Nghị định số 141/2016/NĐ-CP).
Do thông tin cung cấp chưa nêu rõ Trung tâm hoạt động trong lĩnh vực sự nghiệp nào. Vì vậy, phải căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm để xem xét các trường hợp như sau:
- Trường hợp Trung tâm được cấp có thẩm quyền phân loại là đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực sự nghiệp kinh tế và sự nghiệp khác thì Trung tâm được áp dụng cơ chế tự chủ quy định tại Nghị định số 141/2016/NĐ-CP.
- Trường hợp Trung tâm được cấp có thẩm quyền phân loại là đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực dạy nghề thì theo quy định tại Khoản 2, Điều 24 Nghị định số 16/2015/NĐ-CP Trung tâm được áp dụng cơ chế tự chủ quy định tại Nghị định số 43/2006/NĐ-CP cho đến khi Nghị định quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công trong lĩnh vực dạy nghề được ban hành và có hiệu lực thi hành.
Trên đây là ý kiến của Bộ Tài chính, đề nghị Trung tâm nghiên cứu thực hiện theo quy định. Trường hợp cần thiết, đề nghị liên hệ trực tiếp với Vụ Tài chính hành chính sự nghiệp — Bộ Tài chính để có hướng dẫn cụ thể.